گێچەڵەكانی بەغدا بۆ هەرێم بەردەوامە

ئێسماعیل ئیبراهیم
بەغدا بە نەناردنی ئەو بڕە پارەیەی كە سەرۆكی حكومەتی ناوەندی بڕیاری لەسەر دابوو، بیری خستینەوە كە هەر چەندە دەموچاوەكانی بەرپرسان و سیاسییەكانی باڵای عێراق بگۆڕدرێن، بەڵام هزر و بیر كردنەوەی شۆفێنیانەیان لە ئاست نەتەوەی كورد نەك ناگۆڕێت بەڵكو بۆ دژایەتی كردنی هەموو رێگەیەك دەگرنەبەر.
هێشتا شەڕی بوددجە و مافە دارایی و ماددە دەستوورییەكانی دیكە ماون، بە تایبەتی كە لە ماوەی چەند ساڵی رابردوو حكومەتی ناوەندی بە مەبەستی سیاسی و لاوازكردنی پێگەی هەرێم زیاتر لە 55 ماددەی دەستووریی كە لە بەرژەوەندی كورد و پێكهاتەكانی دیكەی كوردستان بووە پێ شێل كردووە.
ئاماژەكان وای دەردەخەن ئەم شەڕ و دژایەتی كردنە بەردەوام دەبن، بەتایبەتی ئەگەر ململانێكانی نێو ماڵی شیعە بەردەوام بن و دەستی دەرەكیش بۆ ناسەقامگیری زیاتری عێراق بەم شێوەیەی ئێستا و رابردوو بەردەوام بن.
كێشە گەورەكە ئەوەیە تا ئێستا دونیا بینینێك لە عێراق نەهاتۆتە ئاراوە، كە پێشكەوتنی هەرێمی كوردستان واتای گەشەی عێراقە، مێژووی دوور و نزیك پێمان دەڵێت تا مافی نەتەوەی كورد لە عێراق بە پێی دەستوور و بە زمانی دیالۆگ چارەسەر نەكرێن و ئەو باوەڕە لای كورد نێتە ئاراوە كە وەك هاووڵاتییەكی ئەم وڵاتە هەموو مافەكانی دەستەبەر دەكرێت، هەرگیز عێراق ئارامی بەخۆیەوە نابینێت.
لە هیچ شوێنێكی جیهان وڵاتێك نادۆزرێتەوە كە سەرۆكی ئەنجوومەنی وەزیران لە كۆبوونەوەی ئەنجوومەن و بە ئامادەبوونی هەموو وەزیرەكان بڕیارێك دەربكەن، بەڵام وەزیرێك ئامادە نەبێت بڕیارەكە جێبەجێ بكات، ئەمە تەنها لە عێراق دەبیندرێت. بابەتەكەش تەنها پەیوەندی بەوەوە هەیە كە بڕیارەكە لە بەرژەوەندی كوردستانە، بەڵام بۆ ئەوەی شەرعییەت بدەنە جێبەجێ نەكردنی بڕیارەكە بەدوای دەریچەی جیا دەگەڕێن، كە هەموو بیانووەكان دەگەڕێنەوە سەر هەڵوێستی سیاسی، یا باشترە بڵێم گێچەڵی سیاسی، ئیتر هەرجارەو كەسێك دەبێتە كەواسووری بەر لەشكری دژە كورد.
رووبەڕوو بوونەوەی ئەم بیرە شۆفێنێستییە كە سەرچاوەكەی تەنها بەغدا نییە و لە تاران، ئەنكەرە و دیمشقەوەیە، كارێكی ئاسان نییە، كاری هەرەوەرزی سیاسی و بیری قوڵ و تیژی دیپلۆماسی هەمە چەشنەی دەوێت. بۆ ئەمەش تەنها رێگە بەهێزكردن و پەتەوكردنی نێوماڵی كوردییە بە هەموو لایەن و پێكهاتەكانەوە.
جگە لەمانەش پێویستە بە هزرێكی سیاسیی بنەماكانی خۆتەیاركردن بۆ هەر ئەگەرێكی نەخوازراو كە لە لایەن بەغداوە بۆ كورد بهێندرێتە پێشەوە ئامادەكاری بكرێت، پێچەوانەكەی ئەمساڵیش وەك ساڵانی رابردوو، هەرێم و بەغدا خەریكی كێشەكانی ناوخۆیان دەبن و هیچ پێشكەوتنێك لەبەرەو پێشچوونی پێكەوە ژیان ناهێتە دی.