” لە كۆمەڵگەی ئێمەدا هەموو شتێك بە خێڵەكی دەكرێت “
زاری كرمانجی – سۆران:
زۆرێك لە دایك و باوكان دەبنە رێگر لە بەشوودانی كچەكان و زۆریشیان دەبنە رێگر لەبەردەم چوونە دەرەوەی كچ و كوڕان، ئەوەش وا دەكات كە هەردەم كچ و كوڕان چاویان لە دەرەوە بێت، ئەوەش لە پاشەڕۆژدا كار لە ژیانیان دەكات، چونكە ناتوانن بە دڵی خۆیان هاوسەری ژیانیان هەڵبژێرن.
پەروین سیهاد، ئەو كچە كە باوكی نەماوە تا بڕیار لەسەر ژیانی هاوبەشی داهاتووی ئەو كچە بدات، هەر چەندە تەمەنی هێشتا بۆ ئەوە گونجاو نییە بیر لە هاوسەرگیری بكاتەوە، بەڵام ئەو گلەیی لە دایكی هەبوو، چونكە بە قسەی خۆی دایكی رێگرە لە شووكردنی، ئەو كچە گوتی:” باوكم مردووە و تەنیا دایكم لە ژیاندا ماوە، بەڵام بەداخەوە ئەویش لێم تێ ناگات و پێی ناخۆشە، ژیانی هاوسەرگیری پێك بهێنم لەگەڵ كەسێك كە خۆشم دەوێت، چونكە دایكم پێی خۆشە كوڕە گەنجێكی نزیكی بنەماڵەی خۆیان بمخوازێت، بۆیە هەمیشە كۆسپ دەخاتە بەردەم شووكردنم، منیش حەز ناكەم شوو بە كوڕێكی خزمی خۆم بكەم.
دەشڵێ:” هەندێك دایك و باوك هەڵدەستن كچەكانیان بە زۆر بە شوو دەدەن، بەس بۆ ئەوەی ئەو كەسەی خۆش دەوێت شووی پێ نەكات و ژیانێكی رووناكی نەبێت، كاتێك كە بە زۆر دەدەنە كوڕێك، ژیانی ناخۆش دەبێت و كوڕەكە بەردەوام دڵپیسی دەكات و رێگە نادات بچێتە دەرەوە ئەوەش وا دەكات كە ژیانیان ناخۆش بێت، لەو كاتەدا یان لێك جیا دەبنەوە، یان كچەكە شتێك لە خۆی دەكات و كۆتای بە ژیانی خۆی دێنێت، بۆیە ئەوەی دایك و باوك بەرامبەر بە كچەكەیان دەكەن لە كۆتاییدا باجەكەی دەدات.
واحید ستار، وەكو باوكێك بۆ زاری كرمانجی دیاركرد:” بۆ ئەوەی كۆمەڵگەیەكی پێشكەوتوومان هەبێت، پێویستمان بە نەوەیەكی بە توانا و ئازاد هەیە، دەبێت كچ و كوڕان زۆر بە باشی یەكتر بناسن، بۆ ئەوەی خێزانێكی سەركەوتوو دروست بكەن، بەڵام بەداخەوە ئەو جۆرە هەڵبژاردنە لە كۆمەڵگەكەمان لاوازە، بۆیە دەبینین رێژەی جیابوونەوە زۆرە، پێویستە دایك و باوكی ئەو كوڕ و كچە گەنجانە بن و هەمیشە ئامۆژگاری كوڕ و كچەكانیان بكەن، بۆ ئەوەی بەو شێوەیە هاوسەری خۆیان هەڵبژێرن، زۆربەی دایك و باوكان لەبەر هزری خێڵەكی و هەندێكیشیان بڕوایان بە چارەنووس و قسمەت هەیە، لەبەر ئەوە دەبنە كۆسپ لەبەردەم ژیانی گەنجانی خۆیاندا”.
زەكیا، كە ناوێكی خوازراوە و كچێكی تەمەن 23 ساڵانە و باوكی رێگرە لەبەردەم شووكردنی و ئەو لەو رەفتارەی باوكی زۆر بێزارە، بەڵام ناتوانێت هیچ شتێك بكات، بۆ زاری كرمانجی باس لە ژیانی خۆی دەكات.
زەكیا، نموونەی سەدان كچی دیكەی هاوتەمەنی خۆیەتی كە رێگەی نادرێتێ، بە ئارەزووی خۆیان پرۆسەی هاوسەرگیری ئەنجام بدەن، ئەمە لە كاتێكدایە كە لەگەڵ ئەو پێشكەوتنە، زۆربەی كایەنەكانی كۆمەڵگەی كوردی گرتووەتەوە و هەروەها لەگەڵ ئەو كێشە زۆرانەی بەهۆی هاوسەرگیری ناراستەوخۆ، واتە بەزۆردانی كچەكە بەو كوڕە، تا وای لێ دێت هەندێك جار دێنە بەردەم دادگە، كەچی ئێستاشی لەگەڵدا بێت، زۆربەی دایك و باوك رێگرن لەوەی كچ و كوڕەكانیان بە دڵی خۆیان ژیانی هاوسەری پێكبهێنن، بەبێ ئەوەی بیروبۆچوونی ئەو كچ و كوڕە بە هەند وەربگرن، خۆیان كەسی داهاتی ژیانی منداڵەكانیان هەڵدەبژێرن، كە ئەمەش هۆكارێكە بۆ نەگونجانی ئەو كوڕ و كچە لەگەڵ یەكدیدا بۆ ماوەیەكی درێژ، دواتریش چوونی كێشەكانیان بۆ بەردەم دادگە، بۆچی دایك و باوك رێگرن لەوەی كچ و كوڕەكانیان بە حەزی خۆیان هاوسەرگیری بكەن و ژیانی هاوسەری پێك بهێنن؟ ئایا خۆیان بە خۆشەویستی و بە دڵی خۆیان ژیانی هاوبەشیان پێك نەهێناوە ئێستاش رێگری لە منداڵەكانیان دەكەن؟.
ئەو كچە لە بەشێكی دیكەی قسەكانیدا زیاتر گوتی:” باوكم رێگرە لەبەردەم شووكردنم، چەندینجار خوازبێنیم بۆ هاتووە، بەڵام باوكم رەتیان دەكاتەوە و بیانووی ئەوە دەهێنێتەوە ئەوانەی باری ئابوورییان باش نییە و لەگەڵ بنەماڵەی ئێمەدا ناگونجێن و هەر جارەو و بە بیانوویەك خوازبێنیەكانم بەرەو ماڵ بەڕێ دەكاتەوە”.