“زیاتر لە 8500 كرێكاری ناوخۆیی و بیانی لە بەڕێوەبەرایەتییەكەمان تۆماركراون”
دیدار-زاری كرمانجی
بەڕێوەبەری دەستەبەری كۆمەڵایەتی بۆ كرێكارانی سۆران، لە دیدارێكی زاری كرمانجی دەڵێت: ئەو كەسانەی لە كەرتی تایبەت یان پڕۆژە و شوێنێك كاردەكەن، واتە چ كرێكاری ناوخۆیی و یان بیانی بن، پێویستە سەردانی بەڕێوەبەرایەتییەكەمان بكەن، بۆ تۆمار كردنی ناوەكانیان، بەمەش ماف و شایستەكانیان پارێزراو دەبێت.
لە بەردەوامی قسەكانیدا هەژار یونس، بەڕێوەبەری كار و دەستەبەری كۆمەڵایەتی ئیدارەی سەربەخۆی سۆران، بە زاری كرمانجی ڕاگەیاند: سنوورەكەمان فراوانە و چەندین شار و شارۆچكە و گوند و ناوچە لە خۆدەگرێت، ئەوەش وایكردووە جگە لە كرێكارانی ناوخۆیی خەڵكی بیانییش ڕوو لە دەڤەرەكەمان بكەن، بەمەبەستی ڕەخساندنی هەلی كار بۆیان، بەتایبەتیش ئەوانەی لە كەرتی تایبەت كاردەكەن، لەگەڵ ئەوەشدا لێرە سەر و ماڵ و گیانیان پارێزراوە”.
لە بەشێكی دیكەی قسەكانیدا بەڕێوەبەری دەستەبەری كۆمەڵایەتی بۆ كرێكارانی سۆران، گوتیشی: بەپێی ئامارەكانی بەڕێوەبەرایەتییەكەمان 8600 كرێكاری ناوخۆیی و بیانی لە بەڕێوەبەرایەتییەكەمان تۆمار كراون، لەوانە 8000 كرێكاری ناوخۆیی و 600 كرێكاری بیانین، زۆربەشیان كرێكاری ئێرانین ئەوانی دیكەش لە وڵاتانی دەرەوە هاتوون، لەگەڵ ئەوەشدا خەڵكی شارەكانی عێراقیش بۆ كاركردن ڕوویان لە شار و شارۆچكەكانی ئیدارەی سۆران كردووە”.
هەژار یونس، ئاماژەی بەوەشدا: زۆربەی ئەو كرێكارە بیانیانەی لە سنوورەكەمان كاری (پێشەوەری، ناوچەی پیشەسازی، ئارایشگە، نانەواخانە، خواردەمەنییەكان، سەنتەرەكان، ناوچە گەشتیارییەكان، مۆڵەكان) لەم شوێنانە و چەندین شوێنی دیكە كار دەكەن، لەكاتی سەردانی كردنیان ئێمەش لای خۆمان ئیش و كارەكانیان بۆ ڕایی دەكەین و ماوە ماوە مۆڵەتی كاركردنیان نوێ دەكەینەوە و لای ئێمە مافەكانیان پارێزراوە، بەڵام ئەگەر لە دەرەوەی ڕێنماییەكانی ئێمە كاربكەن، لەوانەیە گرفتیان بۆ دروست بێت یان لە ماف و شایستەكانیان سوودمەندنەبن”.
بەڕێوەبەری دەستەبەری كۆمەڵایەتی بۆ كرێكارانی سۆران، ئاماژەی بەوەشدا: بەپێی یاساو ڕێنماییەكانی حكوومەت، پێویستە لە هەر شوێنێك 75% كرێكاری ناوخۆیی و 25% كرێكاری بیانی كار بكەن، بۆ ئەمەش بە جددی كارمان لەسەری كردووە و دەبێت خاوەن كارەكان پێیەوە پابەندبن، بە ئامانجی ئەوەی كە هەلی زیاتری كاركردن بۆ كرێكار و خەڵكی ناوخۆیی بڕەخسێت ئەوكات بۆ كرێكارانی بیانی”.
هەژار یونس، گوتیشی: پێویستە سەرجەم ئەو كەسانەی بۆ كاركردن ڕوو لە سنووری ئیدارەی سۆران دەكەن، لەسەرەتاوە سەردانی بەڕێوەبەرایەتییەكەمان و لایەنە پەیوەندیدارەكانی سنوورەكە بكەن، بۆ تۆماركردنی ناوەكانیان، چونكە بەدەر لەوە كارێكی گونجاو نییە و لەبەرژەوەندی ئەوان نییە، چونكە لای ئێمە زیاتر ڕێنمایی دەكرێن و هەر كێشە و گرفتێكیشیان بۆ دروست بێت، هەوڵی چارەسەر كردنیان بۆ دەدرێت”.
بەڕێوەبەری دەستەبەری كۆمەڵایەتی بۆ كرێكارانی سۆران، هێمای بۆ ئەوەشكرد: كرێكارانیش هاوشێوەی فەرمانبەران و چین و توێژەكان مافی خانەنشینبوونیان هەیە، بۆ ئەمەش چەند ڕێنمایی و مەرج هەنە بۆ ئەوەی یاسای خانەنشینبوون بیان گرێتەوە، بۆ نموونە پێویستە ئەو كرێكارە ناوی لای ئێمە تۆمار كرا بێت و 25 ساڵ كاركردنی بەردەوامی هەبووبێت، هەروەها ئەگەر كرێكارێك تووشی ڕووداوێك بووبێت لەكاتی كاركردنیدا، لەگەڵ ئەوەشدا ئەگەر كرێكارێك نەخۆشی درێژخایەنی هەبێت و توانای كاركردنی نەبێت، دەتوانن داواكاری پێشكەش بكەن و مامەڵەی خانەنشینبوونیان بۆ دەكرێت، هەروەك چەند كرێكارێك خانەنشین كراون، لە ئێستاشدا مامەڵەی خانەنشین بوون بۆ حەوت كرێكاری دیكە دەكرێت، بەپێی خزمەتی ساڵانەیان و چەند ڕێكارێكی دیكە مووچەی مانگانەی خانەنشین بوونیان بۆ دەبڕێتەوە”.
لە دوا قسەكانیدا هەژار یونس، بەڕێوەبەری دەستەبەری كۆمەڵایەتی بۆ كرێكارانی سۆران، داواكاربوو لەو كەسانەی كە لە كەرتی تایبەت یان هەر شوێنێكی دیكە كاردەكەن، سەردانی بەڕێوەبەرایەتییەكەیان بكەن، بۆ ئەوەی ناوەكانیان تۆمار بكرێت و دۆسیەی پێویستیان بۆ بكرێتەوە، تا لە خانەنشین بوون و گشت ئەو ماف و ئیمتیازاتانە سوودمەند بن كە تایبەتن بە كرێكاران.