غیاس خالد زێباری
پشتی هەلبژارتنێن گشتی یێن ئیراقێ یێن ١٠/١٠/٢٠٢١ سیاسیێن ئیراقێ نەخاسمە ئەوێن سەرکەفتی د وێ پرۆسا هەلبژاتناندا، نەکۆ نەشیان گرێیێن ئاڵۆزێن ئیراقێ ڤەکەن، بالکی گرێیێن هەیی ئاڵۆزتر و موکۆمتر کرن و گرێیێن دیتر ژی ل پرسێن سیاسی و ئیداری یێن دەولەتێ دان .
ب درێژاهیا سالەکا تمان ب سەدان کۆمبوون دناڤەرا ئالیێن سەرکەفتی هاتنەکرن و چەندین دەسپێشخەری هاتنە ئاراستەکرن، لێ ژبەر هەبوونا ناکۆکیێن کوور و دژوار دناڤبەرا زۆربەیا ئالیێن سیاسی ب هەمی پێکهاتڤە بتایبەت یێن ئەرەبی و ب تایبەتر یێن ناڤ ماڵا شیعی نەشیان بگەهنە رێککەفتنەکا گشتگیر، رۆژ ب رۆژ گرێیێن موکۆمتر و ئاڵۆزتر ل پرسێن سیاسی و کارگێری هاتنە دان .
چەندین خۆنیشاندانێن جەماوەریێن بەرفرەهــ یێن ڕەوتێ سەدر و چوونە ناڤ دەڤەرا کەسک و سازیێن دەولەتێ و شەڕە تۆێت و پۆست ل دناڤبەرا سەرکردێن شیعی ل تۆڕێن جڤاکی و ئێکتر تاوانبارکرن ب چەندێن پرسێن گەندەڵیێ و نەپاکیێ و نۆکەریێ بۆ وەڵاتێن هەرێمی .
ڤان ئێکتر تاوانبارکرنێ، جڤاکی شیعی دابەشکر و وەنەکر کۆمبوونێن جڤاتا نوونەرا بهێنە بەستن، بۆ هەلبژارتنا سەرۆک کۆماری داکۆ دەست ب رێکارێن دەست نیشانکرنا سەرۆک وەزیر و پێک ئینانا کابینا نوو یا حکۆمەتێ بهێنە کرن . زۆر جارا نەتفاقیا ئالیێن کوردستانی بتایبەت پارتی دیموکراتی کوردستان و ئێکەتیا نشتیمانیا کوردستانێ لسەر کاندیدەکێ هەڤپشک بۆ سەرۆک کۆماری ب گرێیەکا ئاڵۆز و ئەگەرێن گیرۆبوونا پێکئانینا حکومەتێ تاوانبار دکرن، راستە ئەڤە ئەگەرەک بوو ل ئەگەرا لێ ئاریشا مەزن و گرێیا هەرە ئاڵۆز ناکۆکی و نەتفاقیا ئالیێن شیعی نە کۆ زۆر ل پرسا دەست نیشانکرنا سەرۆک کۆماری مەزنتر و ئاڵۆزترن، ل داویێ ب دەسپێشخەریا جەنابێ سەرۆک مسعود بارزانی گرێیا پرسا دەست نیشانکرن و هەلبژارتنا سەرۆک کۆماری هاتە ڤەکرن و عبد اللگیف رشید وەکی سەرۆک کۆمار هاتە هەلبژارتن .
بڤێ دەسپێشخەریا سەرۆک بارزانی و پارتی دیموکراتی کوردستان رێگری ل وان بەهانەیێن گۆنەهبارکرنا کوردان هاتنە گرتن و تەپە کەفتە د گۆڕەپانا ئالیێن شیعی دا بۆ دەست نیشانکرنا سەرۆک وەزیری و پێکئینانا حکومەتێ .
راستە پشتی ڤەکێشانا رەوتێ سەدر ل پرۆسا سیاسی یا ئیراقێ، گۆڕەپان بۆ هەڤپەیمانیا چارچۆڤێ هەماهەنگی ڤالاتر بوو و کرنە پڕانی ل جڤاتا نوونەران، و کابینا حکومی ب سەرۆکاتیا محمد شیاع سوودانی ب ساناهی هاتە پێکئینان، لێ جهێ پسیارێ یە، ئەرێ ئەڤ حکومەتە دێ حکومەتا وەڵاتیان و خال و کارناما حکومەتێ بجهئینیت ..؟ کۆ خالێن گرنگ و گەشبینی نە بۆ هەمی ئیراقیان ب هەمی پێکهاتێن نەتەوی و ئەتنی، یان مینا کابینێن بەرێ دێ دێ ئیراقێ دناڤ بێ خزمەتیا و گەندەڵیێ و نەسەقامگیریێ هێلن و کارنامە تنێ دێ نڤیسینا سەر کاغەزێ بیت …؟
ئەرێ ڕەوتێ سەدر و جەماوەرێ نەڕازی دێ دانپێدانێ بڤێ حکومەتێ کەت یان نە ..؟
ئەگەر کابینا سوودانی ڤان هەمی ئاستەنگ و مەترسیێن د ئیراقێ دا و وان گلە و گازندێن خەلکێ ئیراقێ هەی و سەرپێچیێن دستووری، یێن سەردەمێ کابینێن بەرێ نەکەتە پەند و وانە، ئاڵۆزیێن مەزنتر دێ هێنە پێش و رەوشا وێ ل کابینێن بەرێ باشتر نابیت.
ب گشتی دو پژاردە لپێش کابینا سوودانی دا هەنە، یان بجهئنانا کارناما ڕاگەهاندی و داخازیێن خەلکی ب هەمی پێکهاتێن خۆڤە، بۆ جادا عەرەبی، خزمەتگۆزاری و دامەزراندن و رێگریکرنا بەردەوامیا گەندەڵیێ و ئێمناهی و سەروەری و دادوەری یە ، بۆ کوردان ژی ڤەگەراندنا باوەریێ یە دناڤبەرا هەولێر و بەغدا ، یا ژ هەمیا گرنگتر و فەرتر بجهئینا دەستووی یە نەخاسمە مادێ ١٤٠ و پرسا پێشمەرگەهی و نەفت و غازێ .
رەنگە ئەڤەژی بۆ پشکەکا ئالیێن دناڤ چارچۆڤێ هەماهەنگی دا مەحال بیت، چونکی رێنمایێن وان ژ دەرڤەی ئیراقێ دهێن .
یان ژی پێشوازیکرنە ل خۆنیشاندانێن جەماوەی و سەرهەڵدانا میلیشیایێن چەکدار .
راستە جەنابێ سەرۆک بارزانی گریەکا ئاڵۆز ڤەکر، و بوویە ئەگەرا ڤەکرنا گرێیا پێکئینانا حکومەتێ، لێ چەندین گرێیێن ئاڵۆزتر یێن ل وەریسێ ئیراقێ هاتیە دا کۆ ڤەکرنا وان د دەستێ سیاسیێن عەرەبێن ئیراقێ دایە نەخاسمە ناڤ ماڵا شیعی، لێ بڤێ دوبەرەکیا وان ناهێنە ڤەکرن و دبیت ئاڵۆزتر و موکومتر ببن .
کورد ژی خودان پێگەهەکێ مەزن و کاریگەرن د ئیراقێ، ئەگەر سەرەدەیا کابینا سوودانی دگەل هەرێمێ یا دەستووری نەبیت، دێ شێن ئاستەنگا بوو چێکەن و تەمەنێ وێ کورت بکەن، ئەگەر سەرۆک کۆمارێ نوو ب ئەرکێ خۆ یێ دەستووری راببیت .
ب گشتی کابینا نوو یا حکومەتا ئیراقێ لبەردەم ئەزمۆنەکا دژوار دایە، لێ دەربزبوون زۆرا ب زەحمەتە، ژلایەکی سوودانی چ پارتیێن خۆ یێن بهێز نینە و یێ ب ئالیێن هەڤپەیمانا چارچۆڤێ هەماهەنگی یێ گرێدایە، ژلایەکێ دیتر گڤاشێن وەڵاتێن هەرێمیل سەرن و ژلایەکێ دیتر کڤاشێن ئەمریکا و وەڵاتێن هەڤپەیمان، کۆ سیاسەت و پڵانێن بەرژەوەندێن ڤان هەردوو ئالیان یێن هەڤدژن، ژلایەکێ دیتر چاڤدێریا جادا ئیراقێ و لایەنێ سەدری و ل هەر نەڕازیبوونەکێ دێ چادێ لڤینن و دەستهەڵاتێ شلقینن. تاکە رێکا خۆڕاگری و مانەڤا حکومەتا محمد شیاع سوودانی، ڤەگەریانە بۆ دەستووری و ئەنجامدانا چاکسازیا و گەهاندنا خزمەت گۆزاریا و سەروەریکرنا یاسایێ یە، ئەڤە ژی ب مانەڤا هندەک حزبێن دناڤ هەڤپەیمانیا سوودانی کریە سەرۆک وەزیر، ل جێبجێکرنا ئەجندایێن وەڵاتەکێ هەرێمی د ئیراقێ، مەزنترین ڕێگرن ل هەمبەر سەرۆک وەزیرێ ئیراقێ بۆ بجهئینانا کارناما خۆ و داخازیێن ئیراقیا.