” گــۆرانی كــوردی تـوانیویـەتـی پــەیـامی ئــازادی و بـەرخـودان بگـەیـەنێت”
زاری كرمانجی- رواندز :
شارێك دەست بۆ هەرچی دەبەی بۆنی هونەری لێ دێت، سەیری هەر لایەكی دەكەی دەتباتە قوڵایی مێژوو، نووسینی سەر دیوارەكانی دەتباتەوە بۆ لای یەكەم چاپخانە، شارێك داهێنانەكانی وەك چرایەكن بۆ تاریكای بوارێك، هەندێك جار وەك لەدایكبوونی گۆرپەلەیەكە لە رۆژێكی هەتاوی بەهاران، یا مردنی مەزنێكە لە نیوە شەو.
ساڵی 1992 بڕوا ئەرسەلان ئەحمەد لەم چارە شارە هاتۆتە دونیاوە، هەر لەوێشەوە بەرەو لوتكە هەنگاو دەنێت و ئەسپی خۆی لە بواری هونەری گۆرانی گووتن تاو دەدات، ئەو بۆ گەیشتن بە ئاواتە هونەرییەكانی لە پەیمانگەی هونەرە جوانەكانی رواندز دەست پێدەكات و دوای تەواو كردنی خوێندن لە كۆلێژی هونەرە جوانەكان – زانكۆی سەلاحەددین تەواو دەكات، ساڵی2004 لە كۆمەڵەی هونەر و وێژەیی – لقی رواندز لای كۆچكردوو مامۆستا زرار مستەفا دەستی بە كاری هونەری موزیك و گۆرانی گوتن كردووە.
بڕوا كە ئێستا خاوەن هەواداری زۆر و تایبەتە و بەچەندین شێواز گۆرانی دەچڕێت، پێیوایە پێویستە لە پەنای هەر كارێكی هونەرییەوە پەیامێكی مرۆڤایەتی هەبێت، گۆرانی بێژەكانی كوردیش پەیامی مرۆڤایەتییان پێیە، ئەو زیاتر روونیكردەوە، گۆرانی بێژانی كورد بەتایبەتی لە چەند دەیەی دواییدا، بە ڕێگای هونەرەوە پەیامی مرۆڤایەتیان گەیاندووە، ئەمەش لە ڕێگای ئاواز و هۆنراوەكانیان بووە، بەتایبەتی لە بوارەكانی ئاشتی، ئازادی، یەكسانی، و مافەكانی مرۆڤ، بۆ نموونە پەیامی “ئازادی” و “بەرخۆدانی نەتەوەیی هونەرمەند شڤان پەروەر بۆ ماوەی 50 ساڵ، گۆرانییەكانی وەك (كینە ئەم) بووەتە سیمای خەباتی كورد و پەیامی ئازادی لە جیهاندا بڵاوكردووەتەوە. یا پەیامی ئاشتی و یەكسانی لەلایەن هونەرمەند جوان حاجۆ، گۆرانی Dayê ی بۆ كۆچەبەران و ئازارەكانی جەنگ نووسیوە.
گۆرانی بێژەكانی كورد تا ئێستا نەیانتوانیوە سنوورەكان بشكێنن و بە جیهانی بن هۆكارەكەی بۆ چی دەگەڕێنێتەوە، بڕوا لەمبارەیەوە دەڵێت” ئەم پرسیارە زۆر قووڵ و گرنگە، هۆكارەكانی نەبوونی گۆرانیبێژانی كورد لە ئاستی جیهانیدا تێكەڵەیەكە لە سیاسەت و سنوورە نێودەوڵەتییەكان، كەمی سەرچاوە و پشتگیری ئابووری، زمانی كوردی و كێشەكانی ناساندن، كەمی پلاتفۆرم و ماركێتینگ، ڕەگەزی میوزیك و داواكاری جیهانی، ئەمانە بەشێكن لە هۆكارەكانی بە جیهانی نەبوونی گۆرانی كوردی”.
لە بارەی بەرهەمی نوێشیەوە بڕوای دەنگ خۆش دەڵێت ” چەند كارێكی نوێم لەبەر دەستە لە ماوەیەكی نزیكدا پێشكەشی گوێگران و بینەران دەكەم”.
ئەو پێیوایە گۆرانی و میوزیك دەتوانێت مرۆڤ لە خەم و كێشەكانی رۆژانە دوور یا بەتاڵ بكاتەوە و روونیدەكاتەوە ” گۆرانی و میوزیك دەتوانێت مرۆڤ لە خەم و كێشەكانی ڕۆژانە دوورخەتەوە یان بەتاڵی بكاتەوە ئەمەش لە ڕێگای چەند ڕەهەندێكی دەروونی و فیزیۆلۆژییەوە ڕوودەدات. با بە وردی باس بكەین، میوزیك وەك دەرمانی دەروونی، ئەندۆرفین و سەرۆتۆنین، (پێكهاتەی بەختەوەری) زیاتر دەبێت لە مێشكدا كاتێك گوێ لە میوزیكی خۆشت دەگریت، لێكۆڵینەوەكان دەریانخستووە كە گوێگرتن لە میوزیك كۆرتیزۆڵ (هۆرمۆنی سترێس) كەم دەكاتەوە”.
لەبارەی هونەری گۆرانی گووتن لە كوردستانیش بۆچوونی خۆی خستەڕوو گووتی ” هونەری گۆرانی گووتن لە كوردستان تەنها هونەر نییە، بەڵكو ڕەگەزێكی ڕۆحی و مێژووییە كە لە نێوان سیاسەت، كەلتور، و ڕزگاری نەتەوەییدا زەقبۆتەوە” لەبەر ئەوە بۆ پەرەپێدان و باشتركردنی هونەری كوردی وەك گۆرانی، میوزیك، هونەرە بینراوەكان، و ئەدەب پێویستە چارەسەرێكی كۆمەڵایەتی، ئابووری، و تەكنۆلۆژی دابنرێت، وەك پشتگیری دارایی و پیشەسازی،پەرەپێدانی تەكنۆلۆژیا و پلاتفۆرمەكان، پەروەردەی هونەرمەندی پێشكەوتوو، ناساندنی جیهانی، چاككردنی بوارە كەلتوری و سیاسییەكان”.
بڕوا لە بارەی رۆڵی راگەیاندن لەكار كردنیان بۆ ئەوەی هونەری گۆرانی ببێتە حەزێكی تاكە كەسی، گووتی ” لە دیدی من ڕاگەیاندنی كوردی نەیتوانیووە بە ڕێژەیەكی زۆر كاریگەری هەبێت لەسەر هونەری راستەقینە و رەسەنی كوردی، هۆكارەكەشی بۆ ئەوە ئەگەڕێنمەوە دەزگا راگەیاندنەكان و پلاتفۆڕمە كۆمەڵایەتییەكان زیاتر كار لەسەر ئەو كەسانە دەكەن كە لەخۆیان نزیكن بەبێ ڕەچاو كردنی ئاستی هونەری”.
