“دەرنەچوونی یاسایی نەوت ئامانج لێی بێهێزكردنی دەسەڵاتی دارایی هەرێمی كوردستانە”
مستەفا دۆلەمەری – زاری كرمانجی:
لە دیدارێكی هەفتەنامەی زاری كرمانجی، سیپان شێروانی ئەندامی فراكسیۆنی پارتی لە پەرلەمانی عێراق، لە بارەی پەیوەندی نێوان هەرێمی كوردستان و عێراق، دەڵێت:” هەموو ئەوانەی كە لە عێراق باڵا دەست بوونە و گەیشتبێنە دەسەڵات، رەفتارێكی دژە كوردانەیان هەبووە، ئەمەش بە درێژای مێژوو تا ئێستاش بەردەوامی هەیە، دووپاتی كردەوە:” ئەو بییانوانەی لە هەرێمی كوردستان دەگیرێن نا دەستورینە، بەغدا مافەكانی هەرێمی كوردستان نادات.
لە دەستپێكی قسەكانیدا، سیپان شێروانی ئەندامی فراكسیۆنی پارتی لە پەرلەمانی عێراق، بە زاری كرمانجی گووت:” تا ئێستا لە عێراق وەكو یەكچاو تەماشای كورد و عەرەب ناكرێت و جیاوازی زۆر هەیە، هەر كاتێكیش كەسانێكی شۆفێنی كە گەیشتبێتە دەسەڵات، ڕەفتارێكی دژە كوردانەی هەبووە و بە شێوەیەك لە شێوەكان دژی مافەڕەواكانی كورد وەستاونەتەوە، بە درێژای مێژوو عێراق دژایەتی نەتەوەی كوردی كردوە، تەنانەت لە سەدەی ڕابردوودا دژایەتییەكانی عێراق بەرامبەر بە كورد گەیشتۆتە باڵاترین سنووری خۆی كە بە ئەنفاڵ و كیما باران و كۆمەڵكوژی كوردی بینیوە، لە ئێستاشدا كە زیاتر لە 10 ساڵ لە شووباتی 2014 بوددجەی هەرێمی كوردستان بڕیوە و چەندین مافی دەستووری لە خەڵكی هەرێمی كوردستان وەرگرتووە و لە سەرووی هەموویانەوە مووچەی فەرمانبەرانی بڕیوە كە ئەمەش لە هیچ وڵاتێكی دونیا ڕووینەداوە.
ئەو ئەندامەی پەرلەمانی عێراق، ئەوەشی خستەڕوو، گۆڕانكارییەكانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست كاریگەریان لەسەر عێراق دەبێت، بەردەوامبوونی شەڕ لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و وڵاتانی دەوورووبەر، لە ئەگەری بەردەوامبوونی ئەو شەڕە بە دڵنیایەوە عێراق یەكێكە لەو وڵاتانەی كە زیاتر مەترسی لەسەر هەیە، ئەمەش بەهۆی هەبوونی گرووپی چەكداری كە لە دەرەوەی دەسەڵاتی دەوڵەت دەگەڕێتەوە، چەندینجار عێراق ئاگەدار كراوەتەوە لەلایەن ئەمریكا و هاوپەیمانان و ئیسرائیل كە قبووڵ ناكرێت گرووپی چەكداری مەترسیدار بۆ سەر ئەو وڵاتانە لە عێراق بوونیان هەبێت، لەبەر ئەوەشە مەترسیەكی جددی لەسەر عێراق هەیە ئەگەر ئەو شەڕە بەردەوام بێت بە دڵنیایەوە باڵ دەكێشێتە سەر عێراق و ئەگەر بگاتە عێراق ئەوە كاریگەری زۆر خراپ لەسەر هەموو رەهەندێك دەبێت.
سیپان شێروانی، لە بەردەوامی قسەكانیدا، دووپاتی كردەوە، ئاماژەیەكی دیارە كە ئەقڵیەتێكی شۆفێنی هیچ جیاوازیەكی لەگەل ئەو ئەقلییەتە نییە كە سەردەمی رژێمی بەعس هەبووە، لە ئێستاشدا بەهەمان چاو تەماشای گەلی كورد دەكەن و هیچ نیەتێكی باش بەرامبەر خەڵكی كوردستانییان نییە، ئەمەش بەو واتایە نایەت كە هەر كەسێك عەرەب بێت دژی كورد بێت بەڵكو ئەو دەسەڵاتدارانەی دەسەڵات دەگرنە دەست هەمووكات هەنگاوی خراپ دژی كورد دەهاوێژن.
ئاشكراشی دەكات، ئەو بییانوانەی بە هەرێمی كوردستان دەگرن نا دەستورینە، بەشێوەیەكی گشتی مافەكانی هەرێمی كوردستان لە دەستوردا دەستنیشان كراون، دەبێت بەشە بوددجەی هەرێمی كوردستان بنێرن وەكو هەرێمێكی دەستووری مامەڵەی لەگەڵ بێتەكردن كە هەموو دەسەڵاتی جێبەجێكردن و یاسادانان و دادوەری هەبێت، واتە وەكو تەواوی هەرێمەكانی تر بێت كە لە جیهاندا هەن، بەڵام بەداخەوە بە شێوەیەكی خراپ مامەڵە لەگەڵ هەرێم دەكەن و هێشتا ئەقلیەتێكی فیدراڵیە و هەموو ئەوانەش قەبووڵ نییە.
ئەو ئەندام پەرلەمانەی فراكسیۆنی پارتی لە بەغدا، روونی كردەوە، تاكو ئێستا زۆربەی ئەو ماددە دەستووریانەی كە پەیوەستن بە فیدراڵییەوە لە عێراقدا جێبەجێ نەكراون و لە سەرووی هەموو ئەو ماددانە، دامەزراندنی ئەنجومەنی فیدراڵیە كە كاریگەریەكی زۆری لەسەر ئەنجوومەنی فیدراڵیەت هەیە و هەروەها یاسایی نەوت و گاز كە كاریگەری لەسەر چۆنیەتی مامەڵەكردن لەگەڵ بابەتی نەوت كە گەورەترین سەرچاوەی دارایی عێراق و هەرێمی كوردستانە و تاكو ئێستاش ئەو یاسایە دەرنەچووە و تەنها ئامانجیش بێهێزكردنی دەسەڵاتی دارایی هەرێمی كوردستانە.
سیپان شێروانی لە كۆتای قسەكانیدا، گوتیشی:” بە شێوازێكی گشتی هێشتا مەركەزیەت لە عێراق هەیە و ئامانجیان ئەوەیە كە هێشتا وەكو ئەو عێراقەی پێش 2003 مامەڵە دەكەن، كە بە هەموو شێوازێك دەسەڵات لە بەغدا بێت كە ئەمەش لەگەڵ بنەمای فیدراڵی ناگونجێت”.