“دۆخی سیاسی عێراق بەجۆرێك گۆڕاوە كە بنەما دیموكراسییەكانی خستۆتە ژێر پرسیارەوە”
موڕشید برادۆستی – سۆران:
دوای هەڵبژاردنی لەتیف رەشید وەك سەرۆك كۆماری عێراق، محەممەد شیاع سوودانی، وەك كاندیدی لایەنەكانی چوارچێوەی هەماهەنگی بۆ پێكهێنانی كابینەی نوێی حكوومەتی عێراق راسپێردرا، ئەمە لە كاتێكدایە زیاتر لە ساڵێكە هەڵبژاردنی پێشوەختەی ئەنجوومەنی نوێنەرانی عێراق كراوە و تا ئێستا حكوومەت پێكنەهاتووە. ئەندامێكی كوردیش لە ئەنجوومەنی نوێنەران دەڵێ، لە چەند رۆژی داهاتوودا حكوومەتی عێراق پێك دێت، ئەوەی بۆ كوردیش گرنگە مافەكانیەتی نەك پلە و پۆست، پارتییش ئەوەی كردۆتە ئەولەویەتی كارەكانی خۆی.
نووسینگەی راگەیاندنی محەممەد شیاع سوودانی، ڕاسپێردراو بۆ پێكهێنانی حكوومەتی نوێی عێراق روونكردنەوەیەكی سەبارەت بە میكانیزمی دیاریكردنی كاندیدی وەزارەتەكان لە كابینەی نوێی حكوومەتی عێراقدا بڵاو كردەوە و تێداهاتووە، دەرفەت دراوەتە سەرجەم فراكسیۆنەكان بۆ ئەوەی كاندیدەكانیان بۆ وەزارەتەكان پێشكەش بكەن.
باس لەوەش كراوە، هەڵبژاردنی كاندیدی گونجاو لە دەستی سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراوە لەسەر بنەمای لێهاتوویی و دەستپاكی و توانای لە بەڕێوەبردنی دەوڵەتدا دەبێت، هەروەها هەڵبژاردنی كاندیدەكان پەیوەستە بە ژمارەی پارتەكان لە هەڵبژاردن.
فەیسەڵ سادق، مامۆستای یاسای نێودەوڵەتی لە زانكۆی سۆران، بە زاری كرمانجی گووت:” دوای ساڵێكی تەواو لە چاوەڕوانی و دانوستاندن لایەنە سیاسییە براوەكانی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق گەیشتنە رێككەوتن لەسەر دیاری كردنی سەرۆك كۆمار، ئینجا دیاری كردنی سەرۆكی ئەنجوومەنی وەزیران بۆ پێكهێنانی كابینەی نوێی حكوومەتی عێراق.
ئەو مامۆستایە لە زانكۆی سۆران، گوتیشی:” تێكچوونی نێو ماڵی شیعە خاڵی سەرەكی دواكەوتنی حكوومەت بوو، بەشێوەیەك كە كۆی پڕۆسەی سیاسی و حوكمڕانی عێراق لە چەقبەستووی مابووەوە، ئەمەش دەربڕی پەیامێكە كە دۆخی سیاسی عێراق بەجۆرێك گۆڕاوە كە بنەماكانی دروست بوونی عێراقی نوێ كە بریتین لە تەوافق و هاوسەنگی و هاوبەشی خستۆتە ژێر پرسیارەوە، ئەمەش وادەكات زۆرێك لە كێشە هەڵپەسێردراوەكانی نێوان پێكهاتەكانی عێراق مەترسی چارەسەربوونیان لەسەرە، هەر بۆیە لەوانەیە هاوكێشەی سیاسی عێراق بچێتە دۆخێكی تر كە مەزەندەكردنی باشتر بوونی زۆر زەحمەت دەبێت .
فەیسەڵ سادق، دووپاتی كردەوە:” پێویستە كورد زۆر بەووردی چاودێری دۆخەكە بكات، تا بۆی دەكرێت هەوڵی ئەوە بدات خۆی كۆبكاتەوە بۆ یەكگوتاری و چەسپاندنی مافەكانی هەنگاو بنێت و سوود لە بوونی خۆی وەربگرێت لە بەغدا لە ڕێگای ئەو پۆستانەی لەبەر دەستیەتی ئەو كارەكتەرانە ئەرك وەردەگرن خاڵی جەوهەری كاركردنیان مافی گەلی كوردستان بێت، بێ گوێ دانە پۆستەكانیان، چونكە لە كۆتاییدا ئەم پۆستانە هەر هی كوردن با وەزیرێك با ئەندام پەرلەمانێك با سەرۆك كۆمار بكەوێتە ژێر پرسیار و ڕەخنەی لێبگیرێ گرنگ نییە، گرنگ ئەوەیە مافی گەلی كوردستان بوروژێندرێت، بۆ كورد گرنگە لە سیاسەتی دەرەوەی عێراق ئاگادار بێت، چونكە دەنگی هەرێم پێویستە لەنێوەندە نێودوڵەتییەكان بیستراو و بینراو بێت.
سیپان شێروانی، ئەندامی ئەنجوومەنی نوێنەرانی عێراق، بە زاری كرمانجی راگەیاند:” هەنگاوەكانی پێكهێنانی حكوومەتی نوێی عێراق بەرەوپێشچوونی باشی بەخۆیەوە بینیووە، پێشبینی دەكرێت لەم هەفتەیەدا حكوومەتی نوێ پێك بێت، ئەوەش بەهۆی ئەو بارودۆخەیە كە لە عێراق هەیە. گوتیشی:” بەر لە هەڵبژاردنی سەرۆك كۆمار، گفتوگۆ و گەنگەشەی زۆر لەسەر پێكهێنانی حكوومەتی نوێی عێراق كراوە، كۆبوونەوە و دانوستاندن لە نێوان لایەن و پێكهاتەكان كراوە، ئەمەش تا ڕادەیەك ئاسانكاری بۆ پێكهێنانی حكوومەت دروست كردووە، بەپێی ئیستحقاقی هەڵبژاردن، چوار وەزارەت وەك پشكی گەلی كورد دیاری كراون، وەزارەتێكی سیاسی، لەگەڵ سێ وەزارەتی دیكە.
ئەو پەرلەمانتارە، دەشڵێ:” تا ئێستا لایەنە ناڕەزاییەكان وەك تەیاری سەدری، لەبارەی پێكهێنانی حكوومەتی نوێی عێراق بێدەنگە و هیچ هەڵوێستێكی فەرمییان نەبووە، شەقامیش بێدەنگە.
سیپان شێروانی، ئاشكراشی كرد:” محەمەد شیاع سوودانی، كەسێكی نوێ نییە لە گۆڕەپانی سیاسی عێراقدا، پێشتریش هاوڕێیەتی لەگەڵ زۆربەی سەركردە كوردەكان هەبووە، بە حوكمی ئەوەی چەند خولێك لە نێو حكوومەتی عێراقدا پلەی وەزیری هەبووە، بەڵام بە بۆچوونی خۆم هەبوونی پەیوەندی سەرۆك وەزیرانی عێراق لەگەڵ سەركردە و بەرپرەسەكانی كورد كاریگەری ئەو تۆی نابێت، چونكە پێشتر كازمی، عەبادی، مالیكی و ئەوانی پێشتریش پەیوەندییان لەگەڵ بەرپرسەكانمان لەو پەڕی باشی دابوون، بەڵام دژی مافەكانی كورد بوون.
سیپان شێروانی، ئەندامی ئەنجوومەنی نوێنەرانی عێراق، دووپات لەوەدەكاتەوە:” نێوان فڕاكسیۆنە كوردییەكان باشە و هیچ كێشەیەك نییە، بە تایبەت ئێمە و یەكێتی رێگەمان نەدا ڕكابەری پۆستی سەرۆك كۆمار كاریگەری بكاتە سەر هاوكاری و هەماهەنگی نێوانمان لە بەغدا، هەرچەندە رەزامەند نەبووین لەسەر یەك كاندید، بەڵام گرنگ ئەوە لەسەر دەرچوونی سەرۆك كۆمار هاوڕاین و رەزامەندین، بۆیە وەك دوو فڕاكسیۆنی گەورەی كورد هەوڵدەدەین لەسەر پرسە گرنگ و چارەنووسازەكانی پەیوەست بە هەرێمی كوردستان هاوهەڵوێست بین و بەیەكەوە كاربكەین و لەیەك سەنگەردا بین”.