شیكاری دووەم
حەسەن ئەحمەد مستەفا
كۆبوونەوەكانی (ئاستانە) زنجیرەیەك دانوستانی ئاشتی بەدوای یەكدابوون، گوایە ئامانجەكەی چارەسەركردنی كێشەكانی سوریا بوو، چارەسەرێك كە كوردی تێدا نەبێت.
ئەم دانوستانانە بە سەرۆكایەتی وهاوبەشی ڕووسیا، توركیا وئێران بوون، گوایە هەوڵیان دەدا تەواوكەری پڕۆسەی ئاشتی (جنێڤ) بە سەركردایەتی نەتەوەیەكگرتووەكان بن٫ هەرچەندە ئاستانە ڕێبازێكی جیاوازیان گرتەبەر بە بەشداریكردنی زلهێزە ناوچەییەكان كە كاریگەرییەكی بەرچاویان لەسەر ئەكتەرە سەرەكییەكانی ململانێكان هەبوو.
دەستكەوتە سەرەكییەكانی ئاستانە بریتی بوون لە كەمكردنەوەی توندوتیژی لە هەندێك ناوچەی ململانێیەكاندا، پەرەپێدانی ئاگربەست و پێشخستنی گفتوگۆی نێوان دەوڵەتی سوریا وبەشێك لە گرووپەكانی ئۆپۆزسێۆن.
پڕۆسەی ئاستانە دوا خولی لە ساڵی ٢٠٢٣ بە فەرمی كۆتایی هات و كازاخستان ڕایگەیاند كە ئامانجەكانی وەك كەمكردنەوەی توندوتیژی ودەستپێكردنی گفتوگۆی سیاسی، تا ڕادەیەكی زۆر بەدی هاتووە، ڕۆڵیشی هەبووە لەدووبارە تێكەڵبوونەوەی سوریا بە كۆمكاری عەرەبی.
لایەنێكی ئەم دانو ستاندنانە كە كوردیشی وەك خۆی قبوڵ نەبوو، ئەنجوومەنی نیشتیمانی سوریا بوو، گروپێكی سیاسی سوریا كە لە 2ی تشرینی یەكەمی 2011 لە ئەستەنبوڵ، لە چوارچێوەیەكی یەكگرتووی ئۆپۆزسیۆنی سوریا پێكهێنانی ڕاگەیەندرا.
بەشداربووەكان بریتی بوون لە لیبراڵەكان، ئیخوان موسلیمین، لیژنەكانی هەماهەنگی، كورد بە شێوەیەكی ناكاریگەر، و ئاشوری و توركمان. بورهان غالیون سەرۆكایەتی ئەنجومەنی نیشتمانی بوو و بۆ ماوەی سێ خول هەڵبژێردرایەوە، پاشان دەستی لەكاركێشایەوە و عەبدول باسێت سیدا لە ٩ی حوزەیرانی ٢٠١٢ بە سەرۆكی ئەنجومەنەكە هەڵبژێردرا.
لە ٩ی تشرینی دووەمی ٢٠١٢ ئەمینداریەتی گشتی ئەنجومەن لە شوێنی عەبدول باسێت سەیدا، جۆرج سابرای وەك سەرۆكی ئەنجومەن هەڵبژارد.
ئەمانەی سەرەوەبوون بەشدارانی دانوستانەكانی جنێڤ بە سەرپەرشتی ڕێكخراوی نەتەوە یەكگرتووەكان بوون، ئامانجی چارەسەرێكی سیاسی فراوان بوو بە پشتبەستن بە بڕیارنامەی 2254ی ئەنجومەنی ئاسایش، كە خوازیاری پڕۆسەی دەستووری و هەڵبژاردنی ئازاد بوو. بەڵام جنێڤ بەهۆی ناكۆكی نێوان ئەكتەرە نێودەوڵەتییەكان و نەبوونی میكانیزمی جێبەجێكردن و گومانەكانی ئۆپۆزسیۆن بەرامبەر بە پابەندبوونی ڕژێمی (ئەسەد) بە بڕیارەكان كێشەی زۆری هەبوو.
لە بەرامبەردا پڕۆسەی ئاستانە چالاك بوو، دەگوتر ئامانجی كەمكردنەوەی دەستبەجێی ململانێكان لە ڕێگەی ڕێككەوتنە سەربازییەكانەوەیە، كە بە پلەی یەكەم لەگەڵ ستراتیژی ڕووسیا بۆ شەرعیەتدان بە حكومەتەكەی ئەسەد دەگونجا، ئەمەش وایكرد بەشداربووانی (جنێڤ) (ئاستانە) بە تێكدانی ئامانجە فراوانتر و درێژخایەنەكان بۆ سەروەری و دیموكراسی سوریا سەیر بكەن.
جنێڤی یەكەم لە (2012) بوو، (بەیاننامەی جنێڤ)ی بەرهەمهێنا، كە بەڕەزامەندی بەشارو دژەكانی، بانگەشە بۆ دەستەیەكی حوكمڕانی ئینتقالی دەكرد، پێداگیری ڕوسیا، ئیران و دیمەشق بۆ مانەوەی بەشار پەكی جنێفی یەكەمی خست.
جنێڤی دووەم لە (2014) دا بوو ئامانجی جێبەجێكردنی جنێڤی یەكەم بوو، ئەویش بەهۆی دابەشبوونی قووڵی نێوان ڕژێمی ئەسەد و هێزەكانی ئۆپۆزسیۆن نەیتوانی ڕێككەوتن بەدیبهێنێت.
خولەكانی دواتر لە (2016-2018)دا بوو، جەختی لەسەر داڕشتنی دەستووری نوێی سوریا و كارئاسانی بۆ هەڵبژاردنەكان و چارەسەركردنی حوكمڕانی و بەرەنگاربوونەوەی تیرۆر دەكردەوە، بەڵام بەهۆی دابەشبوونی بەردەوامی نێوان لایەنە پەیوەندیدارەكان و توندوتیژی بەردەوام لە سنوری حەلەب، ئیدلب و ناوچەكانی دیكە، پێشكەوتنی كۆنكرێتی بەدەست نەهات.
ڕووسیا و ئێران و توركیا سپۆنسەری سەرەكی (ئاستانە) بوون، كە بۆ بەڕێوەبردنی بەرژەوەندییە ڕكابەرەكانیان لە سوریا سودیان لێوەردەگرت، لە هەمان كاتدا كاریگەریی ڕۆژئاوایان لە (جنێف) كەمدەكردەوە. ڕژێمی ئەسەد و بەشێك لە گرووپە ئۆپۆزسیۆنەكانیش لە (ئاستانە) خەریك بەرنامەكانی خۆیان بوون.
ئەمریكا و زۆرێك لە هاوپەیمانەكانی ڕۆژئاوا ڕەخنەیان لە (ئاستانە) گرت كە (جنێڤ)ی پەراوێزخستووە و بە تەسك بینییەوە، لەجیاتی بەرژەوەندی هەمەلایەنەی گشتگیر، سەرنجی لەسەر بەرژەوەندیی زلهێزەكانی ناوچەكە بووە.
بۆچی ئاستانە وەستا ؟
وەستانی ئاستانە لە كاتێكدا بوو كە دیمەنی سیاسی سوریا گۆڕانی جدی بەسەردا هات. توركیا و سوریا بەرەو ئاساییكردنەوەی پەیوەندییەكانیان هەنگاویان ناو وجیهانی عەرەبی دەستیان بە ئاسایی كردنەوەی پەیوەندیەكانیان لەگەڵ (دیمەشق) كرد. (كازاخستان) ڕایگەیاند كە ئامانجەكانی (ئاستانە) هاتوونەتەدی، بەڵام هێشتا ڕووسیا وەك پلاتفۆرمێكی ناوازە سەیری دەكرد.
ڕوسیا تا ئێستەیش پێی وایە بژاردەیەكی شیاوتر لە (ئاستانە)یان نییە، چونكە ئێران و توركیا تێیدا بەشدارن و خۆیشی وەك سەردارێكی ناوچەیی جەخت لێ دەكاتەوە.
لە ئێستەدا ئەم جەختكردنەوەی ڕووس بۆ (ئاستانە)، دیتنی سوریایە تەنیا لە دیدی تەسكی ڕوس و ئیدارەدانی ناكۆكییەكان تا ئەوكاتەی لە ئۆكراینا یەكلایی دەبێتەوە، ڕووس، لە سوریا هێزێكی بێ دەربەستە لە ئاستی نەهامەتیەكان كە بەسەر كوردو عەرەب و نەتەوەكانی دیكە لە زۆنەكانی بەریەككەوتن دێت.
لە سایەی (ئاستانە)و موماتەڵەو هەلپەرستی ڕووس و هێزە هەرێمییەكان جارێكی دیكە قەیرانی سوریا لە كۆتاییەكانی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤دا سەرلەنوێ پەرەسەندنی بەخۆیەوە بینیەوە.
تەقینەوەی چەند بارە :
ململانێكان تا ئێستاش فرەلایەنەن، بە بەردەوامی توندوتیژی لەنێوان هێزەكانی حكومەتی سوریا، كورد و گروپە چەكدارەكانی ئۆپۆزسیۆن وەك تەحریر ئەلشام و پاشماوەكانی داعش لەئارادایە.
ڕوسیا، هاوپەیمانێكی سەرسەختی ڕژێمی ئەسەدە، پاڵپشتی گەڕانەوە بۆ پرۆسەی (ئاستانە)دەكات، (ئاستانە)یەك كە جگە لە بەرژەوەندی هێزە هەرێمییەكان و كۆسپ دروستكردن بۆ نەتەوەیەكگرتووەكان، هیچ سودێك بە ئێستە وداهاتووی سوریا ناگەێنێت.
ئەمریكاش ڕژێمی ئەسەدی بە هۆكاری پەرەسەندنی توندوتیژییەكان زانیوە و داوای ئازادكردنی دەستگیركراوەكان و لێپرسینەوە لە كەسانی ونبوو دەكات. میلیشیاكانی سەر بە ئێرانی ئیدانە كردووە كەبەهۆی هێرشكردنە سەر كارمەندانی ئەمریكا لە سوریا و عێراق هێندەی دیكە دیمەنی سیاسی و ئەمنی سوریایان شێواندووە.
توركیاش ئامادەیی سەربازی و سیاسی خۆی لە باكووری سوریا دەپارێزێت، ئامانجی بەرپەرچدانەوەی كوردە كە بە لایەنگری پەكەكەیان دەزانێت، پشتیوانی توركیا بۆ هەندێك كوتلەی ئۆپۆزسیۆن لەناویاندا هەیئەی تەحریر شام هێندەی دیكە ململانێكان دنەداوە.
هەرچەندە دۆخی ئێران لە ئێستەدا جیاوازە كە پشتیوانی لە حكومەتی ئەسەد دەكات و میلیشیاكانی پەیوەست بە ئێران تا ئێستەش لەناو سوریادا كار دەكەن.
چالاكییەكانیان كە زۆرجار هێزەكانی ئەمریكا یان ئۆپۆزسیۆنەكانی دژە ئەسەد دەكەنە ئامانج، لە ئێستەدا بەهۆی ئیسڕائیل بەزەحمەت كەوتووە، بەڵام هێشتا ئێران ڕۆڵێكی گرنگی لە هاوكێشەی سوریادا هەیە.
نێردەی تایبەتی نەتەوە یەكگرتووەكان بۆ كاروباری سوریا جەختی لەسەر پێویستی پرۆسەیەكی سیاسی هەمەلایەن بۆ چارەسەركردنی قەیرانەكان كردووە. لەم دوو ڕۆژەیشدا ڕایگەیاندووە كە دۆخی مرۆیی خراپە، هەزاران كەس پێویستیان بە یارمەتی هەیە، ئەمەش بەهۆی كەمیی بودجەوە ئاڵۆزتر بووە كە بووەتە هۆی كەمكردنەوەی هاوكارییە گرنگەكانی خۆراك و تەندروستی، بەتایبەتی دوای ئاوارەیی دووبارەی كورد لە حەلەب، شەهباو تلرەفعەت.
كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی داوای كەمكردنەوەی پەرەسەندن و دانوستاندنی سیاسی دەكات. نەتەوە یەكگرتووەكان جەختی لەبوژاندنەوەی لیژنەی پڕۆسەی دەستووری كردۆتەوە، لیژنەیەك كە(جنێف) پاڵپشتی دەكرد، كە هەموو كوتلە سوریاییەكانیشی دەگرتەوە. بەڵام بنبەستی سیاسی و ئەجێندا ناوچەییە كێبڕكێكارەكان بەتایبەتی (ئاستانە) شان بەشانی چەندین فاكتری دیكە كۆتایی پێ هێنابوو.
معادەلەی ناو كۆشكی سپی مەترسییە لەسەر هاوپەیمانەكانی :
هەرگیز توركیا ئامادەنییە خۆی بخاتە نێوان بەرداشی رووس و ئەمریكا ئەگەر ئاماژەیەكی ڕوونی پێ نەدرابێت كە پێویستە چی بكات، ئەگەر بەم خەستیەیش نەبێت، لەڕووی بابەتییەوە دەزانێت كە معادەلەی كۆشكی سپی لە چی دۆخێكدایە، بۆیە هەڵمەتەكەی ئەم جارەی ئیسلامییەكان پاڵپشتی كراوەو زۆر لە پاڵپشتی كردنی ئەمریكا بۆ تاڵیبان دەچێت، تاڵیبانێك كە لەپشت سەری ئێرانەوە بە پڕچەكی لەسەر كورسی فەرمانڕەوایی دانرا.
بۆیەیش لەقالب دانی شیعەی عێراق و ئێران پەیوەستە بە دەرئەنجامی ململانێ بەردەوامەكان و دانوستانە سیاسییەكان كە لەپشت پەردە ئەستورەكەوە ئەنجام دەدرێن.
پارێزگای ئیدلب، لە ئێستاوە لەلایەن گروپە سوننە باڵادەستەكانی وەك تەحریر شام (HTS) كۆنتڕۆڵكراوە، ئەم ناوچەیە وەك دڵی ئۆپۆزسیۆنی سوننە لە سوریا دەمێنێتەوە.
حەلەب بەتەواوی گوندو شارۆچكەو ناوەندی شارەكەوە جگە لە ناوچە كوردییەكانی وەك شێخ مەقسود كەوتوونە دەست توركیا وسونییەكان، ئەگەر بێت و گەرەكی شێخ مەقسود پەلامار نەدرێت، كەواتا توركیا بەم مەرجە دەستی كراوەتەوە كە كورد لە هاوكیشەكەدا ڕێز لێ گیراوە، هەرچەندە لە ڕۆژانی سەرەتایی مانگی دوازدەی 2024 دەبینین، كە تەواو بە پێچەوانەشەوە، كوردەكان دووچاری دۆخێكی پڕ لە نادڵنیایی بوونەتەوە، هێشتاش دەبێ تەماشابكەین، ئەگەر پەلاماری شێخ مەقسودی كوردی درا، كەواتا ئەبێت كوردی سوریا بزانێت كە كراوەتە قوربانی مامەڵەكە و ئەبێت خۆی بۆ شەری مان و نەمان بەرهەڤ بكات.
هەرێمەكانی وەك دێرەزۆر و ڕەقە كە بنكەیەكی بەهێزی دیمۆگرافی سوننەیان هەیە، ڕەنگە ئاوێتەی دەسەڵاتی سوننی لە داهاتوودا ببن ، بەتایبەتی ئەگەر نفوزی كورد پاشەكشە بكات یان ڕژێمی سوریا پێگەی خۆی لەدەست بدات.
كاریگەرییەكانی سەرهەڵدانەوەی سوننە :
كاریگەری ڕابونەوەی سوونە، بەتایبەتی لە ژێر كاریگەری دۆخێكی بابەتیدا كە لە غەزرەوە سەرچاوە دەگرێت و دۆخی شیعە باش نایتە بەرچاو.
وەكو سەردەمی داعش لە عێراق، سەرهەڵدانەوەی سوننە لە سوریا ڕەنگە پاڵ بە هێزە شیعەكانەوە بنێت، وەك میلیشیاكانی سەر بە ئێران، بۆ پاشەكشەكردن لە ناوچە كێبڕكێ لەسەرەكان بەتایبەتی كە ئێستە كۆنتڕۆڵی سنوری نێوان عێراق و سوریایان كردووە، دواتر شارەكان، ئەمەش ئاوێنەیەكی ڕووداوەكانی عێراقە كە دانیشتوانی شیعە لە شارەكانی زۆرینەی سوننە وەك موسڵ لە سەردەمی سەرهەڵدانی داعشدا هەڵهاتن.
ئەمە كاتێك بەدیدێت كە (بەشار)ڕووخا كە هێشتا گریمانەیەكی نزیك نییە.
تۆی خوێنەر وایدابنێ گریمانەكە نزیكەو دەڕوخێت، چونكە ناكرێت تاسەر بەهۆی بەشارێكی بوكەڵەوە سوریا خوێنی لەبەر بڕوات بۆیە، كۆنترۆڵكردنی ناوچە سوننەنشینەكانی سوریا دەتوانێت هێڵەكانی دابینكردنی پاڵپشتی ئێران بۆ لوبنان و ناوچەكانی دیكە پەكبخات كە بە سوریادا دەڕوات.
كاتیك لە داهاتوویەكی نزیكدا ترەمپ دەسەڵات دەگرێتە دەست ئەوە كەشێكی نوێی پەیوەندییەكانی ئەمریكا دەبینین، كاتی خۆی ئیدارەی (ئۆباما) سەرنجی زیاتر لەسەر لایەنی دیپلۆماسی بوو، وەك ڕێككەوتنی ئەتۆمی ئێران و دووركەوتنەوە لە دەستێوەردانی سەربازی.
ئیدارە( ترەمپ)، ڕێبازێكی مامەڵەیی جیاوازی گرتەبەر، لەوانەش ڕێككەوتننامەكانی ئەبراهیم، نزیكبوونەوە لە ئیسرائیل و دەوڵەتانی كەنداو، دەرچونی ئەمریكا لە (بەرجام) یان ڕێكەوتنی ئەتۆمی.
ئیدارەی (بایدن)، هەوڵیدا دیپلۆماسی فرەلایەنە بگەڕێنێتەوەو پەیڕەو بكات، مامەڵەی لەگەڵ مافەكانی مرۆڤ دەكرد بەڵام ڕووبەڕووی ڕەخنە ببووە بەهۆی سیاسەتە ناتەباییەكانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، چونكە دەگوترا لە سایەیی سیاسەتە نەرمەكانی (بایدن)دا ئێران بەهێز بۆتەوە.
هەر گواستنەوەیەكی دەسەڵات لە ئەمریكا كاریگەری لەسەر دۆخی بەرییەككەوتنەكانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست هەیە. كاردانەوەكانی ئێران بەرامبەر دانوستانە ئەتۆمییەكان جیاوازن؛ هەڵوێستە توندو ئیدێۆلۆژییەكانی ئێران دەبێتە هۆی زیادبوونی گرژییەكان.
سیاسەتی دەرەوی ئەمریكا كاریگەری لەسەر سیاسەتەكانی جولەكە لەوانەش نیشتەجێبوون لە سەرزەوییە ناكۆكی لەسەرەكان و یارمەتییەكان و ڕێككەوتنەكانی ئاشتی گۆڕانكارییەكی بەرچاویان بەسەردا دێت و كاریگەری لەسەر هاوپەیمانێتییە ناوچەییەكان و سەقامگیری هەیە.
ڕۆڵی ڕووسیا لە قەیرانەكانی هەرێمیدا :
ڕووسیا تادێت خۆی لە قەیرانەكانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست وەردەدات، بەدوای نەزمێكی جیهانی فرە جەمسەریدا دەگەڕێت و بە ئاشكرا دژایەتی هەژموونی خۆرئاوا بەسەر جیهاندا دەكات.
بۆیە ڕێبازی ڕووسیا زۆرجار لاوازكردنی كاریگەریی ڕۆژئاوایی، پەرەپێدانی ململانێكان بۆ دەستەبەركردنی دەستكەوتە جیۆپۆلەتیكییەكانی خۆی لە پێشینەی كارەكانیدایە.
جەنگی غەززە :
پەرەسەندنەكانی ئەم دواییەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، دەریای سپی و سور، بەدیاری كراوەی كاردانەوەی توندو بێ پێشینەی ئیسرائیل بۆ هێرشی حەوتی ئۆكتۆبەری 2023، بە تایبەتی شەڕەكەی دژی حەماس، كاریگەری قووڵی ناوچەیی لێ كەوتەوە، حەماس و حزباڵلەی ڵەپەلو پۆ خست وبەشار ئەسەدی لاواز كرد، ئەمەش ئەو شتەیە كە لەم بابەتەدا چەند جارێك بە پێگەیشتنی دۆخی بابەتی بۆ چالاكردنەوەی كارتی سوونی لەلایەن توكیاوە ناوم بردووە.
سوننەی سوریە و عێراق :
سەركەوتنی لایەنە سوننەكان لە سوریا، بەتایبەتی لە ناوچە ستراتیژییەكانی وەك حەلەب، كە ئێستە بەئاڕاستەی (حما) دەچن دەتوانێت كاریگەرییەكی هەژێنەری لەسەر سوننەی عێراق ببێت، بەتایبەتی لە ناوچەكانی كە زۆرینەی سوننەن٫
بەڵام تاچەند ئەمە دەتوانێت ببێتە هۆی ڕاپەڕینێكی سونییانە لە عێراق بەندە بەچەند هۆكارێكەوە.
یاخیبوونی سوننە لە عێراق :
١- پێكهاتە سوننەییەكان لە عێراق لە مێژە هەستیان بە پەراوێزخستن كردووە، بەتایبەتی دوای ڕووخانی سەدام حسێن لە ساڵی 2003 و دواتر سەرهەڵدانی فۆرمەكانی حكومەتی تایفی شیعی دوای پاشەكشە نابەرپرسانەكەی ئەمریكا لە 2012. سەركەوتنی سوننە لە سوریا ڕەنگە لایەنە سوننەكان لە عێراق بوێر بكات پشتیوانی مادی و ورەیی لە سوننەی سوری بكەن.
٢- یاخیبوونی سوننە لە سەردەمی داعشدا لاوازییەكانی حكومەتی ناوەندی عێراقی لە ناوچە سوننەنشینەكانی وەك موسڵ و ئەنبار ئاشكرا كرد. بەڵام ئەو وێرانكارییەی به هۆی داعش و دواتر هەوڵەكانی بەڕەنگاربوونەوەی یاخیبوون، ئه م ناوچانەی لە ڕووی ئابووری و كۆمەڵایەتییەوه لاواز كردووە، هەرچەند دۆخێكی پێگەیشتووی دژ بە دەسەڵاتی شیعە لەسەرتاسەری ناوچەكە وادەكات سونەكان لاوازییەكەیان تێپەڕێنن.
٣- ئەگەر كوتلە سوننەكان لە سوریادا هێزو زەبروزەنگی زیاتر بەدەست بهێنن، لەوانەیە جوڵە لەموسڵ و ئەنبار دەست پێ بكات. هەرچەندە ئەمە بەس نییە بۆ ڕاپەڕینی سونە لە عێراق چونكە بەغدا بە پشتیوانی میلیشیا هاوپەیمانەكانی ئێران، ڕەنگە پێشوەختە هەر نیشانەیەكی یاخیبوون سەركوت بكات، ئەگەر دەسەڵاتی بەشار ئەسەد بەتەواوی شكست بێنێت بێشك شیعە لە ناوچە سوننیەكانی عێراق دەكەوێتە دۆخێكی سەختەوە.
ڕۆڵی هەرێمی كوردستان :
١- هەرێمی كوردستانی عێراق بە بەراورد لەگەڵ بەشەكانی دیكەی عێراق تاڕادەیەك سەقامگیرە. بەڵام ئەگەر ڕاپەڕینێكی سوننە عێراق ناسەقامگیری بكات، دەكرێت كورد ڕووبەڕووی ئاستەنگ ببێتەوە. ڕەنگە بەهۆی نزیكییان لە ناوچە سوننەنشینەكان و مێژووی ناكۆكییەكانیان لەگەڵ بەغدا لەسەر ناوچەكانی وەك كەركوك، كەمەندكێشی ململانییەكان بن.
٢- ڕەنگە كورد بكەوێتە ژێر گوشاری توركیاشەوە٫ بەتایبەتی مەرجی دەبێت بۆ ئەوەی یەكێتی و پەكەكە لە هەندێك ناوچە نفوزیان نەبێت. سەركەوتنی سوننە لە سوریا ڕەنگە نفوزی توركیا بەگشی لە ناوچەكە بەهێزتر بكات و ناڕاستەوخۆ كاریگەری لەسەر خواستەكانی كورد لە هەموو پارچەكان هەبێت.
٣- ناسەقامگیری لە عێراقدا بۆ هەرێمی كوردستان سەختی زیاتر دێنێت ، بەتایبەتی سەبارەت بە تەرخانكردنی موچەی فەرمانبەرانی هەرێمی كوردستان.