مامۆستایەكی زانكۆ: زمانی دایك لە هەر وڵاتێك بە بەشێك لە ئاسایشی نەتەوەیی و كۆمەڵایەتی ئەو كۆمەڵگەیە دادەندرێت
محەمەد هەسنانی- سۆران:
لەسەر تابلۆی چەندین ماركێت و فرۆشگا و شوێن و دوكانەكانی بازاڕ، لە بری زمانی كوردی زمانی بیانی نووسراوە، دوكاندارێكیش هۆكارەكەی ئاشكرا دەكات، مامۆستایەكی زانكۆش پێیوایە، چارەسەری سەرەكی لە دەستی لایەنە پەیوەندیدارەكانە، كە سیاسەتی زمانی روونی هەبێ و بیبەستێ بە ئاسایشی نیشتمانەوە بە كۆمەڵێك بڕیار.
عەبدوڵڕەزاق قادر، پیشەی دوكاندارە لە ئیدارەی سۆران، بە زاری كرمانجی گووت:” تائێستا لەسەر تابلۆی چەندین دوكان و ماركێت و شوێن و نۆرینگە پزیشكییەكان و خواردنگە..هتد، نووسینی بیانی بەكاردەهێنرێت لە بڕی زمانی كوردی، ئەوەش بۆ چەندین هۆكار دەگەڕێتەوە، سەرەكی ترینیان ئەوەیە بۆ نموونە دەڤەری سۆران شوێنی پێكەوە ژیانە چەندین نەتەوە و ئاین و ئاینزا بە گیانی برایانە ژیان بەڕێ دەكەن، ئەمەش هۆكارێكە كە ئەو كەسانە لەبری زمانی كوردی لەسەر تابلۆكانیان، زمانی (عەرەبی، ئینگلیزی، فارسی) بنووسن، لەگەڵ ئەوەشدا لەوانەیە دوكان و شوێنی واهەبێت، تا ئێستا نووسینی سەردەمی رژێمی لەسەر مابێت.
ئەو پیشەوەرەی سۆران، دەشڵێت:” لەگەڵ ئەوەدا هەڵكەوتەی ئیدارەی سۆران وایە رۆژانە ژمارەیەكی زۆری گەشتیارانی بیانی رووی تێدەكەن، بۆ راكێشانی سەرەنجی ئەو جۆرە كەسانە دەیانەوێت نووسینی سەر تابلۆكانی شوێنەكانیان بەزمانی بیانی بێت، كە بتوانن لەو رووەوە هەلی كاریان زیاتر بۆ بڕەخسێت و ئەو كەسانەی دێنە ناوچەكە روویان تێبكەن.
شوان مەلا، هاووڵاتییەكی دانیشتووی شاری سۆران، بۆ زاری كرمانجی ئاماژەی بەوەدا:” كاتێك سەردانی بازاڕ و شوێنە گشتییەكان دەكەین، چەندین تابلۆ بەرچاو دەكەون كە بە زمانی عەرەبی یان ئینگلیزی یان فارسی لەسەریان نووسراوە، ئەوەش زۆرجار مرۆڤ نیگەران دەكات، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا لەوانەیە خەڵكانی بیانی لە هەندێك شوێن كارو پیشەیان هەبێت و تابلۆكانیان بە زمانی بیانی بنووسن، خەڵكانی دیكەش بە هەمانشێوە كەسی واهەیە ئەگەرچی كوردیشە، بەڵام دیارە وا ئارەزوو دەكات لەسەر تابلۆی دوكانەكەی زمانی دیكە بنووسێت.
ئەو هاووڵاتییە دەشڵێت:”ئەم جۆرە دیاردەیە لە ئیدارەی سۆران زۆر كەمترە بە بەراورد بە هەندێك شار و شارۆچكەی دیكەی كوردستان، لە هەندێك لە شارەكان كاتێك دەچیە بازاڕ یان شوێنێك، ئەوەندە ناوی بیانیت بەرچاو دەكەوێت وا هەست دەكەی لە شاروشوێنێكی عێراقی یان وڵاتێكی بیانی بیت.
لای خۆشیەوە، د.هەژار رەحیمی، مامۆستای زانكۆ و پسپۆری زمانی كوردی، سەبارەت بە نووسینی زمانی بیانی لەسەر تابلۆی دوكان و ماركێت و نۆرینگە و شوێنە گشتییەكان، بە زاری كرمانجی راگەیاند:” زمانی دایك لەهەر وڵاتێك بە بەشێك لە ئاسایشی نەتەوەیی و كۆمەڵایەتی ئەو كۆمەڵگەیە دادەنرێت، وڵات و نەتەوە جیاوازەكان گرنگی زۆر بە زمان دەدەن و هەوڵی بەرەوپێشبردنی دەدەن، بەداخەوە ئەوەی لە كوردستان هەیە و دەگوزەرێ، نیشانەی ئەوەیە كە ئێمە لە ئاستێكی دامەزراوەییدا، هەستمان بەو گرنگییە نەكردووە، ئەمەش كاریگەری زۆر نەرێنی لەسەر تاكی كورد، چالاكی زەینی و ئاستی تێگەیشتنی كۆمەڵگە دواجار ناسنامەی كۆمەڵگە دەبێت.
ئەو پسپۆری زمانی كوردی، دەڵێت:” هۆكار زۆرن بەشێكیان مێژوویین و پەیوەستن بە باوەڕ بەخۆنەبوونی تاكی كورد، بەشێكیان كەمكاری دامەزراوەكانی حكوومەت و دەسەڵاتن، هەندێكیشیان پەیوەستن بە روانگە باوەكانی دنیای بازاڕ و كڕیارەكانی ئەو بازاڕە، بەشێكیان هەژاری رۆشنبیری كۆمەڵگە و كەوتنـە ژێر كاریگەڕی كلتووری ئەوانی ترە”.
ئەو مامۆستایەی زانكۆ، دەشڵێت:” دوای ماوەیەكی زۆر كاركردنم لەسەر ئەو بابەتە، گەیشتووم بەوەی كە چارەسەری سەرەكی لە دەستی حكوومەتی هەرێمی كوردستانە، كە سیاسەتێكی زمانی روونی هەبێ و بیبەستێ بە ئاسایشی نیشتمانییەوە، بە كۆمەڵێك بڕیار، شكۆی بۆ بگەڕێنێتەوە و كەسایەتی پێ ببەخشێ”.
