تا ئێستا 10 گوند و چەندین كوێستان چۆڵكراون
تایبەت بە زاری كرمانجی
زیاتر لە دوو هەفتەیە ئێران بە شێوەیەكی هەڕەمەكی ناوچە سنوورییەكانی ئیدارەی سۆران تۆپباران دەكات، ئەوەش بۆتە هۆی چۆڵبوونی دەیان گوندی سیدەكان و باڵەكایەتی، جگە لەوەی بە سەدان مەڕدار و جووتیار ناوچەكانیان جێهێشتووە رۆژ دوای رۆژیش لە ئاوەدانییەكان نزیك دەبێتەوە و كاسبكاران ئاوارە دەكات.
تۆپە دوورهاوێژەكان، گراد هەروەها درۆنی مووشەكهەڵگر و خۆكوژ لە بۆردوومان و تۆپبارانەكە بەكارهاتوون، ئەوانە هەموو چەكی قورسن و زۆریش مەترسیدارن بۆ سەر ژیان و گوزەرانی خەڵك، ئەمانە چەكی قەدەخەكراون و نابێت بە هیچ شێوەیێك بەكاربهێندرێن تەنها لە كاتی شەڕ و پێكدادان نەبێت، بە گوتەی بەرپرسانی سەربازی ئەو هێرشانە هیچ پاساوێكی نییە، ئەمە پێشێلكارییەكی روونە لەسەر خاكی هەرێمی كوردستان.
ئەمە لە كاتێكدایە رۆژی چوارشەممەی رابردوو 28/9/2022، سوپای ئێران لە رێگەی 73 مووشەكی بالیستی و دەیان درۆنەوە چەندین ناوچەی هەرێمی كوردستانی كردە ئامانج، لە ئەنجامدا 18 كەس گیانیان لەدەستدا و بە دەیانی دیكەش برینداربوون.
وەك دانیشتووانی گوندە سنوورییەكان و كۆچەری و جووتیارانی كوێستانەكانی سیدەكان و باڵەكایەتی بۆ زاری كرمانجی باسی لێوەدەكەن:” بەهۆی خراپی رەوشی سەربازی ناوچە سنوورییەكانی سیدەكان، ساڵانە دووچاری بۆردومان و تۆپبارانەكانی ئێران و توركیا دەبێتەوە، ئەمساڵیش دوای ناڕەزایی و خۆپیشاندانەكانی شارو شارۆچكەكانی رۆژهەڵاتی كوردستان، زیاتر لە دوو هەفتەیە لە لایەن تۆپخانەكانی كۆماری ئیسلامی ئێران، ناوچە سنوورییەكان تۆپباران و بۆردوومان دەكرێن، ئەمەش ترس و دڵەڕاوكێی زۆری لای ئێمە دروست كردووە، هەروەها چەندین خێزان بۆ پاراستنی گیانی خۆیان و منداڵەكانیان شوێنەكانیان جێهێشتووە”.
عەباس ئەمیر، بەڕێوەبەری كۆچ و كۆچبەرانی سۆران، بە زاری كرمانجی گووت:” بەردەوام لەسەر هێڵین لەگەڵ یوئێن و بەڕێوەبەرایەتی ناحیەی سیدەكان و لایەنە پەیوەندیدارەكانی سۆران، بۆ ئەوەی ئەو جووتیار و مەڕدار و هەنگەوانانەی لەناوچە سنووریەكانی دەڤەری برادۆست تووشی زیان بوونە زەرەر و زیانەكانیان بخەملێندرێت، بەڵام بەهۆی نا ئارامی ناوچە سنووریەكان، تائێستا نەتوانراوە بەتایبەت ئەو ماڵانەی لە سنووری رووداوەكە بوون زیاتر جووتیار و رەوەند و ئاژەڵداران بوون”.
بەڕێوەبەری كۆچ و كۆچبەرانی سۆران، روونیشیكردەوە:” تا ئێستا كەمپی ئامادە لە سنووری دەڤەری برادۆست نییە، بەهۆی هاتنی زۆرێك لە ئاوەرەكان بۆ ناو هەرێمی كوردستان، لە ساڵانی 2014-2015 نزیكەی 200 كابینەی سەفەری لە سنوورەكە هەبوون، بەڵام گواسترانەوە بۆ كەمپی باسرمە، ئێستاش لەگەڵ لایەنی پەیوەندیدار و دام و دەزگا حكوومی و لایەنە خێرخوازیەكان بەردەوامین، بۆ ئەوەی بتوانین كەمپێك بۆ حاڵەتی پێویست دروست بكرێت لە ناوچەكە.
مامۆستا عەزیز سەعید، بەڕێوەبەری پەروەردەی سۆران، بە زاری كرمانجی راگەیاند:” لەسەرەتای بۆردومان و تۆپبارانی كۆماری ئیسلامی ئێران لە ناوچە سنوورییەكانی ناحیەی سیدەكان، تەنها خوێندنی یەك قوتابخانە راگیرا، ئەویش قوتابخانەی بنەڕەتی گوندی بنیڕەشكین، كە 19 قوتابی لەو قوتابخانەیە دەخوێنن، ئەوەش لە پێناو پاراستنی سەلامەتی قوتابی و مامۆستایانی ئەو قوتابخانەیە”.
ئاشكراشی دەكات:” ناهێڵین خوێندنی قوتابییانی ئەم قوتابخانەیە كە بەهۆی تۆپبارانەكانی ئێران راگیرا بفەوتێت، قەرەبووی خوێندنەكەیان دەكەینەوە، هەموو هەوڵێك دەدەین بۆ ئەوەی بەشێوەیەك لە شێوەكان چارەسەر بكەین”.
بەڕێوەبەری پەروەردەی سۆران، گووتیشی:” جگە لەو قوتابخانەیە چاودێری تەواوی قوتابخانەكانی دیكەش دەكەین، كە كەوتوونەتە سنووری سیدەكان، لەپێناو پاراستنی گیانی مامۆستا و قوتابی و كارمەندانی پەروەردە لە ناوچەكە، هەر قوتابخانەیەك مەترسی لەسەر بێت بەدواداچوونی بۆ دەكەین و قوتابییان دەگوازینەوە قوتابخانەیەكی دیكە، یان بۆ ماوەی چەند رۆژێك رادەگرین تا دۆخەكە ئارام دەبێتەوە”.
ئێحسان چەلەبی، بەڕێوەبەری ناحیەی سیدەكان، بە زاری كرمانجی راگەیاند:” وەك ئیدارەی ناوچەكە نیگەرانین لە دۆخی ناوچە سنوورییەكانی ناحیەی سیدەكان، كە بەو هۆیەوە هاووڵاتییان و كاسبكاران و ئاژەڵدار و كۆچەرەكان دووچاری ئاوارە بوون بوونەتەوە، هەروەها كەوتنەوەی ئاگر و دروستبوونی ترس و دڵەڕاوكێ لە دڵی دانیشتووانی ناوچەكە”.
دەشڵێ:” هەرچەندە تا ئێستا زیانی گیانی نەبووە، بەڵام ئەگەر رێگری لێنەكرێت ئەو تۆپباران و بۆردوومانانە بەردەوامیان هەبێت، ترسی زۆری دەبێت لەسەر گیانی دانیشتووانی خەڵكی ناوچەكە.
دوای ناڕەزاییەكان و كوژرانی بێ بەزەییانەی ژینا ئەمینی بە دەست هێزەكانی ئێران لە شاری تاران، لەسەرەتاوە خۆپیشاندان و ناڕەزاییەكان لە شارەكانی سەقز و سنە دەستی پێكرد، دواتر بۆكان، مهاباد، ورمێ و ئیلامی گرتەوە، دواتریش زۆربەی شارەكانی رۆژهەڵاتی كوردستانی گرتەوە، لەو خۆپیشاندانانەدا چەندین كەس گیانیان لە دەستدا، جگە لەوەی بە دەیان كەسی دیكە بریندار بوون، بە سەدان كەسیش دەستگیركراون”.
