رێبوار حەمەلاو شوانی
بەهۆی ئەو هەڵکەوتە جوگرافیایی و جیۆسیاسییی و ئابووریی و سەربازییەی کە هەرێمی کوردستان تێیدا هەڵکەوتووە بەردەوام رووبەڕ ئاڵنگاری و ستەمکاری و گەمارۆدان و بەزاندنی سەروەری و رووبەڕووبوونەوەی قورسیش بووەتەوە ،بەرۆکی قەوارەی هەرێمی کوردستان گرۆتووە ،بەڵام ئەوەی کە قەوارەی و گەلەکەی پاراستووە ، ئەو خۆڕاگری و بەرخودان و سیاسەت و دیپلۆماسی کارا و هێزی نەرم بووە .
سەردانی، نێچیرڤان بارزانی،سەرۆکی هەرێمی کوردستان بۆ بەغدا و سازدانی چەندین دیداروکۆبوونەوەی گرنگ و ستراتیژی بەتایبەت لەگەڵ ئیدارەی دەوڵەت لەکاتێکدایە کە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و جیهانیش بە گۆڕانکاری و رووداو وپێشهاتی خێرا ونوێ هەنگاو دەنێن ، شەڕ وململانێ باڵی بە سەر ناوچەکە دا کێشاوە ، کە ئەم گۆڕانکارییانەڕاستەوخۆ و یانیش ناڕاستەوخۆ کاریگەرییان لەسەر هەرێمی کوردستان دەبێ.
لە نێو هەموو ئەو گێژاو و ململانێی ناوچەکە وعێراقدا کە بێ گومان کاریگەریشیان لە سەر هەرێمی کوردستان هەبووە و هەر دەبەشیێت ، هەرێمی کوردستان بەڕێگەی هێزێکی نەرم و دیپلۆماسییەتێکی کارا بەڕێگەی کەسایەتییەکی کارێزماتێک و لێزان لە شێوازی مامەڵەکردن و رازیکردن دەبێتە ڕێگە نیشاندەری و ئاسۆیەکی رووناک وەک کاراکتەڕێکی سیاسی و میحوەری و داینەمۆیەک و ئاستەنگ شکێن ، توانیوێتی لە لایەک قەوارەی هەرێمی کوردستان لە دوژمنانی دەرەکی بپارێزێت و لەلایەکی تریش لە سەر ئاستی هەرێمایەتی ونێوەدەڵەتی لەمیانەی پەیرەوکردنی ڕێچکەیەکی سیاسی کە سەرچاوەکەی هێزی نەرمە کە تێکهەڵکێش بووە بە سەرکێشی و ئازایەتی و ئیرادەیەکی پتەوی ، دیپلۆماسی وهەروەها بەڕچاوکردنی خەسڵەتی پشوودرێژی و دانبەخۆداگرتنێکی تاڵ بەڵام بە سوود ، کەشتیی هەرێمی کوردستان لە نێو ڕەشە با و گەردەلوو و شەپۆڵی دوژمنان و قەیرانە قوڵە سیاسیی وئەمنیی و داراییەکان بگەێنێتە کەناڕی دیپلۆماسی .
ئەوەی کە لە کەسایەتی نێچیرڤان بارزانی،سەرۆکی هەرێمی کوردستان بەدیکراوە و بووەتە پێناسەیەک و ئاکارە سیاسییەکانی ، خاوەن هێزێکی نەرمە لە بیروهزر و مامەڵەکردن لەگەڵ بەرامبەرەکەیدا ، بەتایبەت لە نێو دۆخە سەخت و چەقبەستووەکاندا ، خاوەن جوڵە و دیپلۆماسی کارا و جوڵەی بەهێز و وردە لەگەڵ هەڵسووکەوت و مامەڵکردندا ، کە توانا بەهێزی هەیە بۆ تێکشکاندنی بەستەڵەکاندا، هەمیشە خولیایی دانووستان و گفتوگۆی لۆژیکانە و ئاشتیانە بووە بۆ چارەسەری ، خاوەن ئیرادەیەکی چیائاسا بووە بۆ سەرکەوتن بە سەر گەمارۆ و قەیرانەکاندا ، کەسایەتییەکی بەتوانا و لێزان و کارامەیی زۆری هەبووە بۆ فەراهەمکردنی کەشێکی لەبار بۆ دانووستان و دۆزینەوەی خاڵی هاوبەش و لێکتێشگەیشتن و بەتایبەتی هونەری دروستکردنی متمانە ورازیکردن ، ئەوەش وایکردووە کە لە سەر ئاستی کوردستانی و عێراقی و ناوچەیی و نێودەوڵەتیش پەسەندکراوە بێت .
ڕۆڵ وپیگە و کەسایەتیی نێچیرڤان بارزانی دیاروبەرچاون کە بەهێمەت و لێهاتوویی خۆی لە نێو کێشە وگرفتەکاندا توانیوێتی پارێزگاری لە پێگەی دیپلۆماسی هەرێمی کوردستان بکات ، بەتایبەتی لەو کاتە هەستیارو سەختانەدا کە هەرێمی کوردستان لە سەر ئاستی نێوخۆیی ودەرەکی ڕووبەڕووی هەڕەشە وهێرش وپیلانگێری ناحەزانی کوردستان ببوۆە .ئەو خاڵ و خەسڵەتە هەرە گرنگەی لەرووی دیپلۆماسییەت وزمانی گفتوگۆی نێچیرڤان بارزانی ، هێزی نەرمە کە هیچ جیاوازییەکی نییە لەگەڵ هێزی ڕق ، چونکە ئەوەی بە لۆژیک و دیپلۆماسی کارا و هێزی نەرم دێت دەست دەستکەوتنی گرنگ وکاریگەری زۆرترە لە هێزی ڕەق ، بەڵام نێچیرڤان بارزانی،سەرۆکی هەرێمی کوردستان توانیوێتی بە هێزی نەرم ڕووبەرووی هەموو ئەو ئاستەنگ و کۆسپانە ببێتەوە کە لەماوەی رابردوو لەبەردەم خەڵکی کوردستان وقەوارەکەی دروستکرابوون ، بە سیاسەت ودیپلۆماسی ژیرانەی وکارێزماتێک هەمووئەو ئاستەنگ وهەڕەشانەی تێکشاند.
