مەهدی محەممەد – زاری كرمانجی :
بە ملیۆنان كەس لە باكووری كوردستان و توركیا ڕوو لە ناوەندەكانی دەنگدان دەكەن بۆ هەڵبژاردنی نوێنەرانیان بۆ شارەوانییەكانی ئەو وڵاتە.
ئەمڕۆ یەكشەممە 31ی ئاداری 2024، زیاتر 60 ملیۆن كەس بەشداری لە هەڵبژاردنی شارەوانییەكانی توركیا دەكەن، بە مەبەستی هەڵبژاردنی 20 هەزار و 745 ئەندامی ئەنجوومەنی شارەوانییەكان و هەزار و 272 ئەنجوومەنی گشتیی و 50 هەزار و 336 موختار دەكەن بۆ 30 گەورە شارەوانی، 51 شارەوانیی شارەكان، 973 شارەوانیی قەزاكان و 390 شارەوانیی ناحیەكان.
لە هەڵبژاردنی شارەوانییەكانی باكووری كوردستان و توركیا، 61 ملیۆن و 441 هەزار و 882 كەس مافی دەنگدانیان هەیە كە 50.59٪ی دەنگدەران مێینەن و 49.41٪یشیان پیاون. هەروەها 1 ملیۆن و 32 هەزار و 610 كەس بۆ یەكەم جار دەنگ دەدەن.
بە گوێڕەی ئاماری كۆمیسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكانی توركیا، 36 پارتی سیاسی بەشداری لە هەڵبژاردنەكە دەكەن بۆ سەرخستنی نوێنەرانیان لەوانەش: دەم پارتی، ئاكپارتی، جەهەپە، مەهەپە، ئیی پارتی، سەعادەت، دەڤا، هوداپار و ئاییندە و تەواوی ئەو فراكسیۆنانەی كە لە پەرلەمانی توركیا كورسییان هەیە و لەگەڵ ئەو پارتە تۆماركراوانەی كە كورسی پەرلەمانییان بەدەستنەهێناوە دەتوانن بەشداری بكەن.
لە هەڵبژاردنی شارەوانییەكانی ساڵی 2019دا، ئاكپارتی 15 گەورە شارەوانی، جەهەپە 11 گەورە شارەوانی، هەدەپە 3 گەورە شارەوانی و مەهەپە یەك گەورە شارەوانییان بەدەست هێنابوو.
ئەگەرچی هەدەپە لە باكووری كوردستان سێ گەورە شارەوانی و پێنج شارەوانی شار، 40 شارەوانیی شارۆچكەی بەدەستهێنا، بەڵام تەنیا پێنج شارەوانیان لە دەست ماوە و ئەوانی تر لە لایەن حكومەتەوە بە بیانووی جیاواز قەییوومیان بۆ دانرا.
لە ئێستادا، پارتی یەكسانی و دیموكراسی گەلان (دەم پارتی) كە پارتێكی كوردییە و درێژەپێدەری (هەدەپە) یە چاوییان لە بردنەوەی 100 شارەوانییە و دەیانەوێت زۆرترین شارەوانییەكانی باكووری كوردستان بە دەست بهێننەوە و
لە دوایین هەڵبژاردن كە لە ساڵی ٢٠١٩ بەڕێوەچوو، ئۆپۆزیسیۆن شارەوانییەكانی ئەنقەرەی پایتەخت و ناوەندی بازرگانی ئیستەنبوڵی بردەوە و كۆتایی بە كۆنترۆڵی 25 ساڵەی پارتی دەسەڵاتدار هێنا و ئاكپارتی یە ناوەندی بڕیاردانی لە دەستدا.
بە پێی داتای دەستەی ئاماری توركیا، تەنیا لە ئیستەنبوڵ 11 ملیۆن و 982 هەزار و 494 كەس، مافی دەنگدانیان هەیە كە لە نێویاندا سێ ملیۆن و 954 هەزار و 233 دەنگدەرەی كورد هەیە .
بۆ هەڵبژاردنی ئەمجارە ئاكپارتی دەیەوێت بە هەر شێوەیەك بێت یەكێك لەو دوو شوێنانە بە دەست بهێنێتەوە، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا كێبركێەكە گەرمە بە تایبەت هەموو چاوەكان لەسەر (ئەكرەم ئیمام ئۆغڵوو) بەربژێری پارتی گەلی كۆماری یە كە جارێكی تر گەورە شارەوانی ئیستەنبووڵ بباتەوە.
كورد لە هەڵبژاردنی پێشوودا پشتیوانی ئیمام ئۆغڵویان كرد و هەر ئەمەش یارمەتیدەر بوو بۆ سەركەوتنی ئەو، بەڵام بۆ ئەمجارە دەم پارتی كوردی دوو بەربژێری بۆ گەورە شارەوانی ئەستەنبوڵ داناوە كە (مەڕال دانش بێشتاش و موڕاد چەپنی)ن و دەنگەكانی كوردیش هەمیشە یەكلاكەرەوە بووە لە هەڵبژاردنی ئەو شارە.
پێشبینی دەكرێت پارتی یەكسانی و دیموكراسی گەلان (دەم پارتی) لە باكووری كوردستان زۆرترین شارەوانییەكان بباتەوە.
