رێبوار حەمەلاو شوانی
تادێت هەرێمی کوردستان بەهۆی پیادەکردنی ئەو سیاسەت و دیپلۆماسییەتە وردبینانە و ژیرانەیەوە ساڵ بە ساڵ زیاتر دەبێتە هۆی جێگەی سەرنج و بایەخی وڵاتانی ناوچەکەو جیهان، هەر ئەوەشە کە وایکردووە کە کۆڕبەند و کۆنفرانس و ناوەندە ئاکادیمیەکان بە تاسەوە خولیایی دیداری بن و بە شێوەیەکی فەرمی بانگهێشت و سەردانی بکەن، لەسەر بنەمای بەرژوەندی هاوبەش و ئەو سەقایەی کە بە جیاوازی لەگەڵ ناوچەکانی تری عێراق و زۆرێک لە وڵاتانی دیکەی ناوچەکە لە کوردستان فەراهەم بووە، ئەویش ئاشتی، سەقامگیری و پێکەوەژیانە، بەشداریکردنی دوێنی کۆڕبەندی ئابووری جیهانی لە داڤۆس و ئێستای لووتکەی جیهانی حکوومەتەکان و سبەی کۆنفرانسی ئاسایشی لە میونشن لە ئەڵمانیا بەڵگەیەکی حاشاهەڵنەگرە، هەروەها گەیاندنی پەیامی ئاشتیخوازی و پێشکەوتن و گەشەسەندن و سەقامگیری لەلایەن ڕێزدار مەسروور بارزانی لەلایەک پەیامێکی گرینگ و بەهێزی هەرێمی کوردستانە، بە هەموو وڵاتانی ناوچەکەو جیهان و لە لایەکی تریش بەهێزترکردنی بناغەی دیپلۆماسی و پەیوەندییەکانی گەلی کوردە. بانگهێشت و بەشداریکردنی فەرمی مەسروور بارزانی، سەرۆکوەزیرانی کوردستان، لە کۆنفرانسی لووتکەی جیهانیی بۆ حکوومەتەکان لە شاری دوبەی لە ئیمارات، گرینگی و تایبەتمەندی خۆی هەبوو، لەکاتێکدا ئەم بانگهێشت و سەردانە هاوتەریبە لەگەڵ ئەو رووداو و پێشهات و گۆرانکارییەکانی ناوچەکە و جیهان و هێڕشی مووشەکی و دڕۆنی، بۆ سەر هەولێری پایتەخت ، ئینجا زێهنیەتی خۆسەپێنەری دەسەڵاتدارانی بەغدا لە خۆدزینەوە لە جێبەجێکردنی دەستووری و پابەندبوون بە بنەماکانی هاوبەشی و فیدراڵی فشار خستنە سەر هەرێمی کوردستان و هەرەشەی یاخیبوونی گروپ و میلیشیا لە یاسا دەرچووەکان بەناوی شیعەگەرایی و بەکارهێنانیان لە دەرەوەی سنوورەکان، دەرفەتێکی گونجاوە، کە سەرۆکی حکوومەتەکان بە گرینگییەوە هەڵوەستە لەسەر ئەو بابەتە بکەن .ئەو بابەتەی کە جێگەی هەڵوەستەکردن و بایەخە و لە نێو لووتکەی حکوومەتەکانی جیهان هەڵوەستەو گفتوگۆی لەسەر دەکرێت گرنگن، بە تایبەت بابەتی ئاسایشی ئاو، وزە، ژینگە و سیاسی و پرسی ڕووبەڕووبوونەوەی گۆڕانکارییەکانی کەشوهەوایە، کە هەرێمی کوردستان بەم هەنگاوەی کە سەرۆکی حکوومەتی کوردستان هەنگاوی گرینگی بەرەو پێشچوونی سیاسی و دیپلۆماسی بڕێوە و پێی ناوەتە قۆناغێکی گرینگەوە، چونکە ئەگەر جاران بە ڕێگەی نوێنەرایەتیەکانەوە بوو ، ئەوەتا ئێستا ڕاستەوخۆ ڕێزدار مەسرور بارزانی ، سەرۆکوەزیرانی کوردستان پەیام و وتارەکەی دەگەێنێت، هەروەها جگە لە ئیماراتیش لە سویسرا و لە کۆڕبەندی داڤۆسیش سەرۆکی حکوومەتی کوردستان، بە ڕێگەی چەندین دیدارو گفتوگۆی ڕاستەوخۆ لەگەڵ سەرۆک و سەرکردە و وەزیرانی وڵاتانی زڵهێز و ئەوروپایی و ناوچەکە پەیامێکی هەرێمی کوردستانی گەیاند و دەنگدانەوەی زۆری لێکەوتەوە . کۆنفرانسی لووتکەی حکوومەتەکانی جیهان لە هەلومەرجی ئێستای ناوچەکەدا، دەرفەتێکی زیاتری دیپلۆماسی و سیاسی دەبێت بەدڵنییاییەوە کاریگەری و ڕەنگدانەوە و ئەنجامی ئەرێنی بۆ هەرێمی کوردستان دەبێ ، شێوازی بانگهێشت و ئەتەکێتی دیپلۆماسی و دانانی ئاڵای پیرۆزی کوردستان و پێشکەشکردنی گوتارێکی لەسەر ئاستێکی بەرزی دیپلۆماسی کە تێیدا شیکردنەوەیەکی وردبینانە لەسەر رەوشی ناوچەکە و عێراق و هەرێمی کوردستان و گەیاندنی پەیامی ئاشیتخوازی و سەقامگیری گەلی کورد، ئاماژەی ئاسۆیەکی روونە بۆ هەرێمی کوردستان بە ئاراستەی تێپەڕاندن و شکاندنی ئاستەنگ و ئاڵنگارییەکانە هەروەها پتەوکردنی زیاتری پەیوەندییە دیپلۆماسی و ئابووریی و کشتوکاڵییەکانە، بەتایبەتی کە دوبەی ناوەندێکی گرنگی جیهانی نێودەوڵەتییە و ئەم بەشداریکردن و گفتوگۆیە چڕ و پڕە، سوودمەند لەگەڵ کار بەدەستان و سەرکردەو وەزیرانی وڵاتانی بەشداربوون، ئەنجامێکی گرنگ و باشی بۆ هەرێمی کوردستان لێدەکەوێتەوە . بۆیە، دەتوانین بڵێن، کە ئاستی پێشوازیکردن و بەشداریکردن و دیدارەکانی ڕێزدار مەسروور بارزانی، سەرۆکی حکوومەتی کوردستان، رەنگدانەوەی ئەو سیاسەت و دیپلۆماسییە ژیرانەیە و وەڵامێکی گونجاو و بەهێزە بۆ هەموو ئەو نەیارانەی کە خەونی لاوازبوونی قەوارەی هەرێمی کوردستان دەبینن، بەڵکو بە پێچەوانەوە ئەو چالاکیی و جموڵە دیپلۆماسییەی سەرۆک وەزیرانی کوردستان، وەڵامێکی گونجاو و گورزێکی کوشندەو بەهێز بوو بۆ سەر ئەوانەی کە دژایەتی حکوومەتی کوردستان و قەوارەی هەرێمی کوردستانیان دەکرد، هەروەها ئاماژەیەکی بەهێزیشە بۆ کەسایەتیی سەرکەوتوو لە ئیدارەدانی حکومەت بە تایبەت لە کاتە سەخت و پڕ تەنگژەکاندا بیرۆكه‌ی تایبه‌ت و به‌هێزیان هه‌یه، وێرای ئه‌و هه‌موو ئاسته‌نگ و هێرشه میدیاییه بۆ سه‌ر مه‌سرور بارزانی، كه‌چی به ژیری خۆی سه‌رنجی هه‌مووانی بۆ خۆی راكێشاوه. ناکرێت ئاماژە بەو راستییە نەکەین کە ڕێزدار مەسروور بارزانی، خاوەن سەنگ و کەسایەتییەکی بەهێزە، لە رووی دیپلۆماسی و ئەمنی و سیاسییەوە شارەزاییەکی باشی هەیە، هەروەها لە رووی ئیدارەدان و حکومڕانیش بە هەمان شێوە خاوەن ئەزموونی زۆرە بە وتاری لەسەرخۆ و کاریگەر و بەهێز ئامانجەکانی دەپێکێت، کە ئەمەش وەڵامێکی کاریگەرو بەهێزە بۆ وڵاتانی ناوچەکە، کە چۆن و بە چ شێوازێک بڕوانە کوردستان و قەواەرکەی. مێژووش سەلماندوێنی کە هه‌رێمی كوردستان ڕاستە تا ئێستا قەوارەیەکی سەربەخۆ نییە، بەڵام وه‌ك كاراكته‌ری دیارو کارایی نێوده‌وڵه‌تی رۆڵی زۆر گرنگی بینیووه، بە تایبەت لە کۆڕبەندی ئابووری جیهانی لە داڤۆس ئه‌و كاریگه‌رییه‌ی ڕێزدار مەسروور بارزانی بە ته‌واو ده‌ركه‌وت و ده‌ره‌نجامی باشی بووه، بەتایبەت دیدارو کۆبوونەوەکانی لەگەڵ چەندین سەرۆکی وڵاتانی ناوچەکە و دونیا و کەسایەتیی سیاسی، ئەنجامی ئەرێنی زۆری لێکەوتەوە بۆ پشتیوانیکردنی گەلی کورد و پارێزگاریکردن لە هەرێمی کوردستان لە هەر جۆرە هێرش و پەڵاماردانی دەرەکی ناڕەوا و نامرۆڤانە.
