غیاس خالد زێباری
بەیعەت پەیڤەكا ئەرەبی یە ب ڕامانا باوەری پێدان ب كەسەكی و دانا سۆز و پەیمانا كۆ لبن فەرمانا وی دەرنەكەڤن، برامانەكا دی دشێین بێژین ، دانپێدانكرنە ب رێبەر و سەروەرەكی .
هەردوو بەیعەتێن عەقەبە ب پێغەمبەرێ ئیسلامێ ( محەمەد ) سڵاڤێت خودێ لسەر بن بەرچاڤترین بەیعەتن د دیرۆكا ئیسڵامێدا، كۆ تێدا ژمارەكا خەلكی بەیعەت دایە پێغەمبەری ( س. خ) و سۆز و پەیمان دای كۆ بن فەمانا وی دەنەكەڤن و رێنمایێن پێغەبەری ( س. خ) و ئیسلامێ بجهبینن .
هەر وەسا پشتی وەفاتا پێغەمبەری ( س . خ) بەیعەت ب پێشەوا و میرێن ئیسلامێ هاتیە دان .
دێ شێیێن بێژین بەیعەتدان جورەكێ هەلبژارتنا سەرۆك و رێبەر و پێشەوایایە.
د دیرۆكا نوو یا كوردستانێدا، چەندین جارا بەیعەت ب رێبەرێ مەزنێ گەلێ كورد و كوردستانیا مەلا مستەفایێ بارزانی هاتیە كرن ژ وانا .
١ ــ پشتی لدەست بەردانا شێخ ئەحمەدێ بارزانی ل رێبەریا شۆرەشێن بارزان ل دەمێ رێبەرایەتیا شۆڕەشا بارزان یا دوویێ ڕادەستی مەلا مستەفایێ بارزانی كری ل سالا 1943 ێ یێ .
٢ ــ هەلبژارتنا بارزانی نەمر وەك سەرۆكێ پارتی دیموكراتی كوردستان ل سالا 1946 و ل هەمی كۆنگرا دووبارە دبووڤە .
٣ ـ باوەریپێدانا پێشەوا قازی محمد سەرۆك كۆمارێ كوردستانێ( مهابات ) ب بارزانی نەمر وەك مەزنترین سەرلەشكر .
٤ــ پێشوازیا خەلكێ كوردستانێ و ئیراقێ ل بارزانی نەمر ل 6-10-1958 ل دەمێ ڤەگەریانێ ل ئێكەتیا سۆڤیەتا بەرێ .
٥ ــ پشتەڤانی و پشكداریا خەلكێ كوردستانێ ل شۆرەشا مەزنا ئیلۆنێ ب رێبەریا بارزانی نەمر .
٦ ــ داپێدانێن رژێما ئیراقێ ب پشكەكا مافێن ڕەوا و نشتیمانیێن خەلكێ كوردستانێ ل رێكەفتنا 11 ێ ئادارا ساڵا 1970 یێ لسەر دەستی بارزانی .
٧ ـ باوەریا خەلكێ كوردستانێ ب شۆڕەشا گوڵانا پێشكەفتنخواز یا ساڵا 1976 ێ
٨ ـ پێشوازیا بێ وێنە یا جەماوەریا خەلكێ كوردستانێ و ئیراقێ ل رووفاتێن بارزانی و ئدریسێ جوانەمەرگ ل 6-10-1993 دەمێ ڤەگەراندنێ ل ئیرانێ بۆ بارزان .
ئەوا جودا دناڤبەرا بەیعەتێن ئێسلامێ و كوردستانێ، پشتی وەغەرا داویێ ژی بەیعەت بۆ بارزانی نەمر هاتینەكرن . مەبەستا من یا سەرەكی بەرچاڤكرنا دوو روودانێن مەزنێن دیرۆكیێن بێ وێنە و وەك ئێكن ، د ئێك رۆژ و ساڵێن جودا دا، ئەو ژی پێشوازیا جەماوەرێ خەلكێ كوردستانێ و ئیراقێ ب هەمی پێكهاتێن نەتەوی و ئایینی و ئەتنی ل رێبەرێ مەزنێ گەلێ كورد مەلا مستەفایێ بارزانی ل بەغدایا پایتەختێ ئیراقێ ل رۆژا 6-10-1956 دەمێ ڤەگەریانا بارزانی نەمر ل ئێكەتیا سۆڤیەتا بەرێ پشتی 11 ساڵێن مانەڤێ .
هەر وەسا پێشوزیا خەلكێ كوردستانێ ب هەمی پێكهاتێن جڤاكی و لایەنێن سیاسی و پشكەكا سیاسیێن ئەرەب و نوونەرێن وەڵاتان ل رووفاتێ بارزانی نەمر و كاك ئدریسێ هەردەم ل رۆژا 6-10-1993 ێ یێ ل بارزان .
ئەڤە هەردوو روودانێن ژێك دوور ژلایێ دەمی و پێكڤە گرێدایی ژلایێ شێوازی، مەزنترین بەیعەتدانێن جەماوەری نە د دیرۆكا كوردستانێ و ئیراقێ دا ، دڤان روودانان دا خەلكێ كوردستانێ و ئیراقێ باوەری دا بارزانی نەمر وەكی تاكە رێبەرێ كوردستانی یێ شۆڕەشگێرێ ئاشتیخواز و داكۆكیكارێ ماف و ئازادیا و دادوەریێ و پێكڤە ژیانێ، ئەوا ل بەغدا هاتیە كرن ئێكەم جار و داوی جارە د ئیراقێ و وەڵاتێن ئەرەبی دا خەلكێ ئەرەب ڤێ باوەریێ ددەتە كەسایەتیەكێ نەتەوەیەكێ دیتر و دانپێدانا خەلكێ ئیراقا ئەرەبی بوو ب مەلا مستەفایێ بارزانی وەكی رێبەر و دادكۆكیكارێ مافێن مرۆڤایەتیێ د ئیراقێ دابێ جوداهی و وێ زۆڵم و زۆرداریا رژێمێن ئیراقێ ل بارزانی و گەلێ كورد كری ب نەدانا مافێن وان یێن نەتەوەیی و نشتیمانی .
ئەو پێشوازی و گری و رێنمارێن خەلكێ كوردستانێ بێ جیاوازیێن ئایینی و سیاسی ل رووفاتێ بارزانی نەمر و ئدریسێ هەردەم ساخ لرۆژا 6 ێ چریا ئێكێ یا ساڵا 1993 دیسان دانپێدانێن خەلكێ كوردستانێ بوو ب رێبازا بارزانی و بارزانی نەمر وەكی بابێ دیرۆكی و كنیاتیێ نەتەوا كورد و پێشەوایێ بزاڤا رزگاریخوازیا كوردستانێ و داكۆكیكارێ مافێن خەلكێ كوردستانێ و دادوەرترین رێبەر د دیرۆكا نوو یا كوردستانێ دا .
ئەڤ هەردوو روودانە مەزنترین بەیعەت و باوەری پێدانا خەلكێ كوردستانێ و ئیراقێ بوو ب بارزانیێ نەمر و پارتی دیموكراتی كوردستانی و پشكەكا زۆرا وێ باوەریا ئەڤرۆ خەلكی ب پارتیا دیموكراتا كوردستانێ هەی، ژبەر هەبوونا ناڤێ بارزانی و رێبازا بارزانی یە، گرنگە رۆژێن بەیعەتێ لسەر ڤان هەردوو روودانا بهێنە دان .