ئیسماعیل رواندزی
كاتێ پرۆسەی ئاشتی لە باكووری كوردستان بەرەو پێش دەچوو، تا ئەو ئەندازەیەی كە پەكەكە لە جیاتی خەباتی چەكداری پەنا بۆ خەباتی سیاسی ببات و چەك دابنێت، جەنابی سەرۆك بارزانیش ناوبژیوانی هەر دوولا بوو، ئەو كات پرۆسەی ئاشتی ئەوەندە بە باشی بەڕێوەچوو، كە كار گەیشتە سەر ئازاد كردنی عەبدولڵا ئۆجەلان سەرۆكی دەستگیر كراوی پەكەكە، لە هەڵبژاردنەكانی ئەنجوومەنی شارەوانییەكان كوردان توانیان زۆرینەی سەرۆك شارەوانی و ئەنجوومەنەكانی شارە كوردییەكان بەدەست بێنن، ئەم دەستكەوتە لە مێژووی باكووری كوردستان بێ وێنە بوو، بە تایبەتی كە دواتر 81 كورسی پەرلەمانیان بەدەست هێنا، بەڵام باڵێكی نێو پەكەكە بە مەبەستێكی گوماناوی هەموو ئەو هەوڵ و دەستكەوتانەیان خستە لێژی، یەكەم بەشداری كابینەی ئەو كاتی حكومەتیان نەكرد، دواتر تەقینەوەیەكیان لە نێو خەڵك كرد و چەند كەس بوونە قوربانی، هەروەها لە گوندێكی دوورە دەست هەڵیان كوتاییە سەر بنكەیەكی پۆلیس و دوو كەسیان كوشت و هەر دوو كردەوەكەشیان بە فەرمی لە ئەستۆ گرت.
ئەم كردەوەیەی پەكەكە هەموو هەوڵەكانی ئاشتی لە نێو برد، سەرۆك شارەوانییەكان گۆڕدران و قەیوومیان لە شوێن دانرا، شەڕێكی وێرانكەر باكووری گرتەوە و جگە لە كوژرانی دەیان كەس، وێرانی شار و شارۆچكەكانی بەدوای خۆیدا هێنا، ژێرخانی ئابووری باكووری كوردستانی وێران كرد، بێ كاری لە 23% بەرز كردەوە بۆ 68 %، لە سەر ئاستی دەرەوەش پەكەكە قێزەونتر بوو، ئەو لایەنەشی كە نزیك لە پەكەكە دادەنرا لە پەرلەمانی توركیا رووبەڕووی گەورەترین كۆسپ و گێچەڵ پێ فرۆشتن بوونەوە.
لە باشووریش بنكە و بارەگاكانیان دامەزراند، لە سەر سنووری هەرێمی كوردستان و باكوور چالاكی سەربازییان دەكرد و دەهاتنەوە نێو خاكی هەرێم، لە كاتێكدا دەیانتوانی لە قووڵایی باكوور چالاكی بكەن، ئەم رەفتارەشیان بووە بیانوو بۆ هێزی سەربازی توركیا كە بە مەبەستی پاراستنی ئاسایشی خاكی توركیا و راوەدوونانی هێزە شەڕخوازەكان تا قووڵایی دەیان كیلۆمەتر هێز بهێننە نێو باشوور و كێشە بۆ حكومەتی هەرێم و هاووڵاتییان دروست بكەن، رۆژانە بە بیانووی بوونی پەكەكە گوندەكان و نزیك ئاواییەكان تۆپباران و بۆردوومانی باشوور دەكات و دەیان هاووڵاتی سڤیل بوونەتە قوربانی، ئەمە جگە لە دانانەوەی تی ئین تی و بۆمب لەسەر رێگەی گوندنشینان، كێشە دروستكردن بۆ حكومەتی هەرێمیش بە ناوی جیاجیا و ناردنی هەوادارانی بۆ نێو خەڵك و هاندانیان بۆ خۆپیشاندان و نانەوەی پشێوی لە شارەكانی هەرێم.
لە رۆژئاوای كوردستانیش بوونەتە هۆی مەترسی مەزن بۆ لە نێوچوونی ئەو خۆبەڕێوەبەرییەی ئێستا هەیە.
گرووپێكی نێو پەكەكە بۆ مانەوەی خۆیان و بە مەبەستی گوماناوی ئەوەی وڵاتانی هەرێمی بیانەوێت بۆیان ئەنجام دەدەن لە پێناو سەفقەیەكی زۆر بێ نرخ.
لە حەشدی شەعبی مووچە وەردەگرن، دژی چوونی هێزە كوردییەكانن بۆ شنگال و ناوچەكانی دیكە، ئەمانە مشتێكن لە خەرواری كردەوەی پەكەكە، كە جگە لە زیان گەیاندن بە نەتەوەی كورد هیچ سوودێكی دیكەیان نەبووە.
ئەو تەقینەوەی دوێنێش لە بەردەم وەزارەتی ناوخۆی توركیا ئەنجامیاندا، جگە لە زیان گەیاندن بە دۆزی نەتەوەی كورد هیچی دیكەی لێ بەرهەم نایەت، بە تایبەتی لە بەیاننامەكەیان كە شەوی رابردوو بڵاویان كردەوە، ئاماژەیان بەوە داوە ئەو چالاكییەیان بەهۆی رەفتارەكانی توركیایە لە رۆژئاوا، پەیامێكی روونە بۆ زەمینە رەخساندن تا توركیا بەهێزی زیاتر و شەرعییەتدانە بۆ دەستوەردانی لە رۆژئاوا.
واتە پەكەكە جگە لە زیانگەیاندن بە دۆزی نەتەوەیی كورد هیچ سوودێكی بۆ نەتەوەی كورد نەبووە و نەیتوانیوە ژیرانە و مەنتقیانە لەگەڵ دیپلۆماسییەتی سەردەم رەفتار بكات و خۆی بگونجێنێت.