” ریفراندۆم وەچارخانێكی مێژووییە لە بزاڤی رزگاری خوازی گەلی كوردستان “
راپۆرت-زاری كرمانجی
لە 25ی ئەیلوولی 2017 بە سەرپەرشتی سەرۆك بارزانی، زۆربەی لایەنە سیاسییەكان بڕیاری ریفراندۆمی سەربەخۆیی كوردستان درا و زیاتر ٩٣%ی خەڵكی كوردستان بە كەركووك و ناوچە كوردستانییەكانەوە دەنگیان بە بەڵێ بۆ سەربەخۆیی دا، چالاكوانانی كۆمەڵی مەدەنی ئیدارەی سەربەخۆی سۆران ئەمڕۆژە بە مێژوییی و چارەنوسساز ناودەبەن.
رێكان وەلید، نووسەرو چالاكوانی سنووری ئیدارەی سەربەخۆی سۆران، بە زاری كرمانجی راگەیاند: ” ریفراندۆمی گەلی كوردستان وەچەرخانێكی گرینگی سیاسەتی نەتەوەیی گەلی كورد بوو، كە نیشانی هەموو جیهاندا كورد وەك میراتگری خاكی كوردستان داوای مافی ڕەوای خۆی دەكات، كە چەندین ساڵە زلهێزانی جیهان وەك بەردەداش دابەشی چەند وڵاتێكی دروستكراویان كردین و مافی خۆبەڕێوەبەریان لێ سەندینەوە، گەلی كورد بە رێگەی ریفراندۆم ئەوەی دووپات كردەوە كە یەك دەنگ و یەك رەنگە لە بەرامبەر پرسە چارەنووسازەكانی تایبەت بە نەتەوەی خۆی، بۆیە ئەو جوڵە سیاسییە بە سەرۆكایەتی سەرۆك بارزانی گورزێكی گەورە بوو كە توانی هەرسێ وڵاتی داگیركەر (ئێران، عێراق، توركیا) ناچار بكات و وای لێكردن هەست بە مەترسییەكی گەورە بكەن لە هەڵوەشانەوەی وڵاتەكانیان”.
ئاماژه‌ی به‌وه‌شدا : ” ئەم وڵاتانە خۆیان یەك خستن و بەهەموو فشار و بەربەستەكان نەیان توانی رێگری لە ئەنجامدانی ریفراندۆمی گەلی كوردستان بگرن، لە ساڵڕۆژی ریفراندۆمدا پیرۆزبای لە گەلی كورد و تەواوی نیشتیمان پەروەران دەكەم، ئەو ریفراندۆمە ئەگەر ئەمڕۆش نەتوانێ قەوارەیەكی سەربەخۆ بۆ گەلی كورد دروست بكات، لە هەر سەردەمێكی ئایندەدا دەتوانێ وەك ئامرازێكی سیاسی بە هێز بەكاربێت.
ناسیح بەهائەدین، چالاكوانی كۆمەڵی مەدەنی و بەرپرسی رێكخراوی ئاڤاشین لە شاری سۆران، بە زاری كرمانجی گووت: ” ریفراندۆم ئەنجام و دەرهاوێشتەكەی هەرچی بوبێ دەستپێشخەریەكی پڕ لە شكۆ و ئازایەتی بوو، هەروەها وڵامێكی كەمەر شكێن بوو بۆ ئەو هەڕاجكردنەی جەستە، رۆح و خاكی كوردان كە 100 ساڵ لەمەوبەر، لە باشوری كوردستان روویدا و بە درێژایی هەموو ئەو زەمەنەشدا مامەڵەی ووڵاتێكی داگیركراوی لەگەڵدا كراوە”.
گووتیشی: ” رێفراندۆم بۆ وەرگرتنەوەی ئەو مافە بوو، كە بە زۆر لێمان سەندرا بوو تێكڕای كۆمەڵگای نێودەوڵەتی لێی بەرپرسیار بوون، هەوڵێكی دیموكراسی و مودێرن بوو بۆ ئەوەی بە جیهان بڵێ، ئێمەش وەك ئێوە مافی دەوڵەت و سەربەخۆیمان هەیە ئێمە لە ئێوە كەمتر نین، پیرۆزە ئەو یادە مەزنە و هەر پایەدار بێ بیری سەربەخۆیی كوردستان.
نوردەین دری، بەرپرسی ئۆفیسی سۆرانی دەزگای پاراستنی ئاڵای كوردستان، بۆ زاری كرمانجی دەڵێت: ” بۆیەكەم جارە گەلی كورد بتوانێت بەو شێوەیە دەنگی ئازادی خۆی دەرببڕێت داوای سەربەخۆی بكات لە مێژووی گەلی كورد، ریفرندۆم وەچارخانێكی مێژوویە لەبزاڤی رزگاری خوازی گەلی كوردستان، كەتوانی دەنگی ئازادی خۆی بەرز بكاتەوە بۆ تەواوی جیهان كە ئێمە داوای سەربەخۆی دەكەین، پاش سەد ساڵ جینۆسایدو كورد كوشتن و بڕین ئەم رووداوەی سەربەخۆی دەكەن، ئەمەش مافێكی رەوای گەلی كوردستانە، وەك دەزگای پاراستنی ئاڵای كوردستان، لەم رۆژە پیرۆزە پیرۆزبای خۆمان ئاراستەی گەلی كوردستان و سەرۆك بارزانی كە سەرپەرشتیار و رێنیشاندەر و بیرۆكەی سازكردنی ریفراندۆم بوو، وەك ئێمەش بێ بەش نەبووین لەو رۆژانە كە ماوەی سی رۆژ ئاهەنگ بگێڕین تا رۆژی ریفراندۆم توانیمان تەواوی سنووری ئیدارەی سۆران بە دروشمی بەڵی بۆ سەربەخۆی بڕازێنینەوەو هەزاران ئاڵای كوردستان بەرز بكەینەوە، ئاهەنگی خۆشی سازبكەین”.
دەشڵێت: ” لە ریفراندۆم خەڵك بەگڕوتین و بەورێەكی بەرزەوە دەهاتن بۆ ئاهەنگەكان و دەچوون بۆ دەنگدان بۆ سەربەخۆی كوردستان، زیاتر لە ٪93 دانیشتووانی باشووری كوردستان، دەنگیان بە سەربەخۆی دا ئەمە دەنگدانە وەك تاپۆیەكە لە گیرفانمان لەرۆژانێك كاری پێدەكرێت و دەكرێتە كارتی فشار بۆ دوژمامنانی گەلی كورد، ئەوانەشی كە دژی ریفراندۆم بوون دژایەتیان دەكرد بەو خەیاڵ و خیانەتە دەچنە ژێر گڵ.
