ئیسماعیل ئیبراهیم
دوێنی لە چەند ماڵپەڕی بەناوی پرۆفشناڵ و بێ لایەن (بە قسەی خۆیان) هەواڵێك بڵاو كرایەوە، كە گوایە ” سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان نامەیەكی بۆ جۆبایدن سەرۆكی ئەمریكا ناردووە و داوای لێكردووە لە كێشەكانی نێوان هەرێم و بەغدا دەوری نێوەندگیری ببینێت”.
دڵنیام كاك مەسرور كە پەروەردەی قوتابخانەی مەزنی خۆنەچەماندنە، هەرگیز نامەیەكی ئاوا بۆ هیچ كەس و وڵاتێك نانێرێت، لەبەر ئەوەی ناوەڕۆكی هەواڵەكە وانیشاندراوە سەرۆكی حكومەت زۆر نائومێد بووە و هەرێمی كوردستان بەرەو كۆتاییە، هەندێك لەو ماڵپەڕانە وەك دۆزینەوەی هەنگوینی لە دار مامەڵەیان لەگەڵ هەواڵەكە كرد و كێبەڕكێیان بوو، كامیان زیاتر و بەشێوەیەكی سەرنج راكێشتر كاری لەسەر بكەن، بەڵام هیچ كام لەم ماڵپەڕە پڕۆفشناڵانە، پەیوەندییان بە كەناڵەكانی سەرۆكایەتی حكومەتی هەرێم نەكردووە بۆ وەرگرتنی زانیاری یا بۆ دڵنیا بوون لە راستی و نادروستی هەواڵەكە.
پرسیارە ئاڵتوونییەكە ئەوەیە، بۆچی هەواڵێكی نادروست و بێ بنەما، كە هۆكاری داڕوخانی ورەیی هاووڵاتییان بێت، دەبێتە مانشێتی سەرەكی ئەو جۆرە ماڵپەڕانە؟
سوودی ئەو ماڵپەڕانە چییە لە بڵاو كردنەوەی ئەم جۆرە هەواڵانە؟
بۆچی بەدواداچوونی پیشەییانە بۆ راستی هەواڵەكە ناكەن ؟
هەندێك لەو ماڵپەڕانە كە خۆیان بە بێ لایەن لەقەڵەم دەدەن، بەڵام پارە لە سەرۆكایەتی كۆماری بەغدا یا لایەنەكانی دیكەی ناو هەرێمی كوردستان، عێراق و وڵاتانی دراوسێ وەردەگرن، كاریان بۆتە دانانەوەی بۆسە لە حكومەتی هەرێم و پارتی دیموكراتی كوردستان، كار لەسەر بە لاڕێدا بردنی شەقام كردووە.
نموونەی زەقیش بڵاو كردنەوەی لێدوانەكانی ئەو پەرلەمانتارانەی عێراق و كادیرانی دژبەری پارتی و حكومەتی هەرێمە كە ئێستا دەستیان كەشف بووە و ناوێرن سەر دەربێنن و نازانن چۆن و بەكام ئاراستە قسە بكەن كە شەرعییەت بدەنە ئەو درۆیانەی بۆ شەقام كردیان.
بڵاو كردنەوەی هەواڵێكی لەم شێوەیە زۆر ئاساییە، بە مەرجێك رەگەزەكان و بنەماكانی هەواڵی تێدا بێت، سەرچاوەی باوەڕپێكراوی هەموو لایەنەكانی تێدا بێت، نەك قسەی و هەڵوێست و بۆچوونی لایەنێك كە راست نین بەتەنها بڵاو بكەیتەوە و پڕ بێ لە درۆی هەڵبەستراو، بەڵام رای كەس یا لایەنی بەرامبەر وەرنەگری و مافی ئەوەی پێ رەوانەبینی روونكردنەوەی خۆی بدات، بۆ ئەوەی هەم خوێنەرەكانت باشتر لە راستی بابەتەكە تێبگەن، هەمیش پیشەییانە و بێلایەنانە دەربكەوی و نەكەوێتە ئەو تەڵەیەی زۆرجار بۆ كەناڵەكانی راگەیاندن دادەندرێنەوە.
ئەمە جگە لە نەشارەزایی، بەكارهێنان رقی سیاسی، لە دەستدانی بێ لایەنی، بڵاو كردنەوەی ترس و دڵەڕاوكێ لە نێو شەقام هیچی دیكەی نییە.
ئەم شێوازە لە كاری راگەیاندن جگە لە زیانگەیاندن بە ئاسایشی نەتەوەیی و نیشتمانی، بێلایەن نەبوون و ناپیشەیی بوونتان دەخاتەڕوو.