دەربارەى ئێمە
پەیوەندى
شه‌ممه‌, ئازار 25, 2023
دەزگای زاری كرمانجی
  • دەستپێک
  • سیاسەت
    پەیامێک لە سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستانەوە

    پەیامێک لە سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستانەوە

    سەرۆكی پێشووی ئەمەریكا لە ترسی دەستبەسەركردنی داوای نیشاندانی ناڕەزایەتی دەكات

    سەرۆكی پێشووی ئەمەریكا لە ترسی دەستبەسەركردنی داوای نیشاندانی ناڕەزایەتی دەكات

    مەسرور بارزانی:  لەگەڵ بەغدا گەیشتووینەتە رێککەوتنی سەرەتایی

    مەسرور بارزانی: لەگەڵ بەغدا گەیشتووینەتە رێککەوتنی سەرەتایی

    نێچیرڤان بارزانی، پێشوازی له‌ باڵیۆزی ئیتالیا كرد

    نێچیرڤان بارزانی، پێشوازی له‌ باڵیۆزی ئیتالیا كرد

    سەرۆك بارزانی میوانداریی دیپلۆماتكار و نوێنەرانی وڵاتانی بیانی لە عێراق و هەرێمی كوردستان دەكات

    سەرۆك بارزانی میوانداریی دیپلۆماتكار و نوێنەرانی وڵاتانی بیانی لە عێراق و هەرێمی كوردستان دەكات

    واشنتن یەكڕیزیی هێزە سیاسییەكانی كوردستان بە تایبەتی پارتی و یەكێتی به‌ پێویست دەزانی

    واشنتن یەكڕیزیی هێزە سیاسییەكانی كوردستان بە تایبەتی پارتی و یەكێتی به‌ پێویست دەزانی

  • ناوخۆ
    نرخی دۆلار جێگیرە و بەهای زێڕیش دابەزینی بەخۆیەوە بینیوە

    نرخی دۆلار و بەهای زێڕ گۆڕانکاری بەسەرداهات

    هاووڵاتییانی سیدەكان بە دەست ئاوەڕۆی ماڵان دەناڵێنن و داوای چارەسەر دەكەن

    هاووڵاتییانی سیدەكان بە دەست ئاوەڕۆی ماڵان دەناڵێنن و داوای چارەسەر دەكەن

    كەشناسی هەرێم: ئەمڕۆ باران دەبارێت

    كەشناسی هەرێم: ئەمڕۆ باران دەبارێت

    جموجۆڵی بازرگانی لە دەروازەی نێودەوڵەتی حاجی ئۆمەران دەوەستێت

    جموجۆڵی بازرگانی لە دەروازەی نێودەوڵەتی حاجی ئۆمەران دەوەستێت

    وەزارتی ئەوقاف رەزامەندیدا لەسەر کاتەکانی ئیمساک لە مانگی رەمەزان بۆ ئیدارەی سۆران

    وەزارتی ئەوقاف رەزامەندیدا لەسەر کاتەکانی ئیمساک لە مانگی رەمەزان بۆ ئیدارەی سۆران

    گەشت و گوزاری ڕواندز ئامادەکاری تەواومان کردووە بۆ پێشوازیکردن لە میوانان

    گەشت و گوزاری ڕواندز ئامادەکاری تەواومان کردووە بۆ پێشوازیکردن لە میوانان

  • ڕاپۆرت
    گەنجان چۆن دەتوانن خۆیان پەروەردە بكەن ؟

    گەنجان چۆن دەتوانن خۆیان پەروەردە بكەن ؟

    جیاوازی خوێندن لە نێوان قوتابخانە حكومی و ناحكومییەكاندا

    جیاوازی خوێندن لە نێوان قوتابخانە حكومی و ناحكومییەكاندا

    هاووڵاتییانی خەلیفان لە زێدەڕۆیی كردن بۆ سەر موڵكی گشتی نیگەرانن

    هاووڵاتییانی خەلیفان لە زێدەڕۆیی كردن بۆ سەر موڵكی گشتی نیگەرانن

    لە رۆژێكی وەكو ئەمڕۆ جەماوەری سۆران دژی رژێمی بەعس راپەڕین

    لە رۆژێكی وەكو ئەمڕۆ جەماوەری سۆران دژی رژێمی بەعس راپەڕین

    هەندێك لایەن لە پێناو گیرفانی خۆیان سەنگەریان لە حكوومەت گرتووە

    هەندێك لایەن لە پێناو گیرفانی خۆیان سەنگەریان لە حكوومەت گرتووە

    8ی مارس دوو سەدە خەبات و تێكۆشانی ژنان

    8ی مارس دوو سەدە خەبات و تێكۆشانی ژنان

  • دیمانە
    ناخۆشترین رۆژی من كۆچی دوایی بارزانی نەمر بوو

    ناخۆشترین رۆژی من كۆچی دوایی بارزانی نەمر بوو

    دەقی گوتەکانی سەرۆک بارزانی لە چاوپێکەوتنەکەی لەگەڵ ڕۆژنامەی شەرقولئەوسەت

    دەقی گوتەکانی سەرۆک بارزانی لە چاوپێکەوتنەکەی لەگەڵ ڕۆژنامەی شەرقولئەوسەت

    دەقی گوتەکانی مەسرور بارزانی لە چاوپێکەوتنەکەی لەگەڵ ماڵپەڕی ئەلمۆنیتۆر

    دەقی گوتەکانی مەسرور بارزانی لە چاوپێکەوتنەکەی لەگەڵ ماڵپەڕی ئەلمۆنیتۆر

    پێویستە كۆمەڵگەی كوردی كاری سیاسی ئافرەت بە گرنگ وەربگرێت

    پێویستە كۆمەڵگەی كوردی كاری سیاسی ئافرەت بە گرنگ وەربگرێت

    بەرپرسی بنكەی تەندروستی هەرێم: لە بەشی تیشك و ددان كێشەمان هەیە

    بەرپرسی بنكەی تەندروستی هەرێم: لە بەشی تیشك و ددان كێشەمان هەیە

    سەرپەرشتیارێكی ئامادەیی: ئاستی قوتابییان و مامۆستایان لە دابەزیندایە

    سەرپەرشتیارێكی ئامادەیی: ئاستی قوتابییان و مامۆستایان لە دابەزیندایە

  • بیروڕا
    دامەزراندنی سوارەی حەمدیە و كاریگەری لەسەر دەوڵەتی تورك

    دامەزراندنی سوارەی حەمدیە و كاریگەری لەسەر دەوڵەتی تورك

    كوردستان لە ژێر دەسەڵاتی راستەوخۆی عوسمانی و ئێرانیدا

    كوردستان لە ژێر دەسەڵاتی راستەوخۆی عوسمانی و ئێرانیدا

    شۆڕشی شێخ سەعیدی پیران لەنەورۆزدا هەڵگیرسا

    شۆڕشی شێخ سەعیدی پیران لەنەورۆزدا هەڵگیرسا

    گرنگی توێژینەوە لە گەشەپێدانی وڵات

    گرنگی توێژینەوە لە گەشەپێدانی وڵات

    سوود وەرگرتن لە مێژوو

    سوود وەرگرتن لە مێژوو

    هەژار، هێمن و هێدی، سێ هەواری ئەدەبیی کوردستان

    هەژار، هێمن و هێدی، سێ هەواری ئەدەبیی کوردستان

  • جۆراوجۆر
    دۆلار و تمەن دابەزی

    دۆلار و تمەن دابەزی

    نرخی زێڕ بەجێگیری ماوەتەوە

    نرخی زێڕ بەجێگیری ماوەتەوە

    نرخی دراوەکان گۆڕانكاریان بەسەر داهات

    نرخی دراوەکان گۆڕانكاریان بەسەر داهات

    نرخی دراوەکان گۆڕانكاریان بەسەر داهات

    نرخی دراوەکان گۆڕانكاریان بەسەر داهات

    زانکۆیەكی دانیمارکی گەورەترین کۆمەڵەی مێشکی ڕاستەقینەی مرۆڤی کۆکردۆتەوە

    زانکۆیەكی دانیمارکی گەورەترین کۆمەڵەی مێشکی ڕاستەقینەی مرۆڤی کۆکردۆتەوە

    چارەسەری پلازما – PRP چییە؟

    چارەسەری پلازما – PRP چییە؟

  • وەرزشی
    ئەركی یانەی چۆمان قوورسە

    ئەركی یانەی چۆمان قوورسە

    خەلیفان و هەریر دێربی ئەنجام دەدەن

    خەلیفان و هەریر دێربی ئەنجام دەدەن

    هاندەرانی یانەی رواندز ناتوانن لەیاریی یانەکەیان ئامادەبن

    هاندەرانی یانەی رواندز ناتوانن لەیاریی یانەکەیان ئامادەبن

    نابێت خانمان بە پێڵاوی پاژنە بەرز بچنە یاریگەی سۆران

    نابێت خانمان بە پێڵاوی پاژنە بەرز بچنە یاریگەی سۆران

    سنوور بۆ پەڕینەوە و خەلیفان بۆ گەڕانەوەی هیوا یاریی دەكەن

    سنوور بۆ پەڕینەوە و خەلیفان بۆ گەڕانەوەی هیوا یاریی دەكەن

    چۆمان هەنگاوێک لە قۆناخی دووەم دوورە

    چۆمان هەنگاوێک لە قۆناخی دووەم دوورە

  • هەفتەنامە
    706

    706

    705

    705

    704

    704

    703

    703

    702

    702

    701

    701

    Trending Tags

  • ئەرشیفی مالپەری کۆن
    • سیایەت
    • ناوخۆ
    • ڕاپۆرت
    • دیمانە
    • بیروڕا
    • جۆراوحۆر
    • وەرزشی
    • هەفتەنامە
No Result
View All Result
  • دەستپێک
  • سیاسەت
    پەیامێک لە سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستانەوە

    پەیامێک لە سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستانەوە

    سەرۆكی پێشووی ئەمەریكا لە ترسی دەستبەسەركردنی داوای نیشاندانی ناڕەزایەتی دەكات

    سەرۆكی پێشووی ئەمەریكا لە ترسی دەستبەسەركردنی داوای نیشاندانی ناڕەزایەتی دەكات

    مەسرور بارزانی:  لەگەڵ بەغدا گەیشتووینەتە رێککەوتنی سەرەتایی

    مەسرور بارزانی: لەگەڵ بەغدا گەیشتووینەتە رێککەوتنی سەرەتایی

    نێچیرڤان بارزانی، پێشوازی له‌ باڵیۆزی ئیتالیا كرد

    نێچیرڤان بارزانی، پێشوازی له‌ باڵیۆزی ئیتالیا كرد

    سەرۆك بارزانی میوانداریی دیپلۆماتكار و نوێنەرانی وڵاتانی بیانی لە عێراق و هەرێمی كوردستان دەكات

    سەرۆك بارزانی میوانداریی دیپلۆماتكار و نوێنەرانی وڵاتانی بیانی لە عێراق و هەرێمی كوردستان دەكات

    واشنتن یەكڕیزیی هێزە سیاسییەكانی كوردستان بە تایبەتی پارتی و یەكێتی به‌ پێویست دەزانی

    واشنتن یەكڕیزیی هێزە سیاسییەكانی كوردستان بە تایبەتی پارتی و یەكێتی به‌ پێویست دەزانی

  • ناوخۆ
    نرخی دۆلار جێگیرە و بەهای زێڕیش دابەزینی بەخۆیەوە بینیوە

    نرخی دۆلار و بەهای زێڕ گۆڕانکاری بەسەرداهات

    هاووڵاتییانی سیدەكان بە دەست ئاوەڕۆی ماڵان دەناڵێنن و داوای چارەسەر دەكەن

    هاووڵاتییانی سیدەكان بە دەست ئاوەڕۆی ماڵان دەناڵێنن و داوای چارەسەر دەكەن

    كەشناسی هەرێم: ئەمڕۆ باران دەبارێت

    كەشناسی هەرێم: ئەمڕۆ باران دەبارێت

    جموجۆڵی بازرگانی لە دەروازەی نێودەوڵەتی حاجی ئۆمەران دەوەستێت

    جموجۆڵی بازرگانی لە دەروازەی نێودەوڵەتی حاجی ئۆمەران دەوەستێت

    وەزارتی ئەوقاف رەزامەندیدا لەسەر کاتەکانی ئیمساک لە مانگی رەمەزان بۆ ئیدارەی سۆران

    وەزارتی ئەوقاف رەزامەندیدا لەسەر کاتەکانی ئیمساک لە مانگی رەمەزان بۆ ئیدارەی سۆران

    گەشت و گوزاری ڕواندز ئامادەکاری تەواومان کردووە بۆ پێشوازیکردن لە میوانان

    گەشت و گوزاری ڕواندز ئامادەکاری تەواومان کردووە بۆ پێشوازیکردن لە میوانان

  • ڕاپۆرت
    گەنجان چۆن دەتوانن خۆیان پەروەردە بكەن ؟

    گەنجان چۆن دەتوانن خۆیان پەروەردە بكەن ؟

    جیاوازی خوێندن لە نێوان قوتابخانە حكومی و ناحكومییەكاندا

    جیاوازی خوێندن لە نێوان قوتابخانە حكومی و ناحكومییەكاندا

    هاووڵاتییانی خەلیفان لە زێدەڕۆیی كردن بۆ سەر موڵكی گشتی نیگەرانن

    هاووڵاتییانی خەلیفان لە زێدەڕۆیی كردن بۆ سەر موڵكی گشتی نیگەرانن

    لە رۆژێكی وەكو ئەمڕۆ جەماوەری سۆران دژی رژێمی بەعس راپەڕین

    لە رۆژێكی وەكو ئەمڕۆ جەماوەری سۆران دژی رژێمی بەعس راپەڕین

    هەندێك لایەن لە پێناو گیرفانی خۆیان سەنگەریان لە حكوومەت گرتووە

    هەندێك لایەن لە پێناو گیرفانی خۆیان سەنگەریان لە حكوومەت گرتووە

    8ی مارس دوو سەدە خەبات و تێكۆشانی ژنان

    8ی مارس دوو سەدە خەبات و تێكۆشانی ژنان

  • دیمانە
    ناخۆشترین رۆژی من كۆچی دوایی بارزانی نەمر بوو

    ناخۆشترین رۆژی من كۆچی دوایی بارزانی نەمر بوو

    دەقی گوتەکانی سەرۆک بارزانی لە چاوپێکەوتنەکەی لەگەڵ ڕۆژنامەی شەرقولئەوسەت

    دەقی گوتەکانی سەرۆک بارزانی لە چاوپێکەوتنەکەی لەگەڵ ڕۆژنامەی شەرقولئەوسەت

    دەقی گوتەکانی مەسرور بارزانی لە چاوپێکەوتنەکەی لەگەڵ ماڵپەڕی ئەلمۆنیتۆر

    دەقی گوتەکانی مەسرور بارزانی لە چاوپێکەوتنەکەی لەگەڵ ماڵپەڕی ئەلمۆنیتۆر

    پێویستە كۆمەڵگەی كوردی كاری سیاسی ئافرەت بە گرنگ وەربگرێت

    پێویستە كۆمەڵگەی كوردی كاری سیاسی ئافرەت بە گرنگ وەربگرێت

    بەرپرسی بنكەی تەندروستی هەرێم: لە بەشی تیشك و ددان كێشەمان هەیە

    بەرپرسی بنكەی تەندروستی هەرێم: لە بەشی تیشك و ددان كێشەمان هەیە

    سەرپەرشتیارێكی ئامادەیی: ئاستی قوتابییان و مامۆستایان لە دابەزیندایە

    سەرپەرشتیارێكی ئامادەیی: ئاستی قوتابییان و مامۆستایان لە دابەزیندایە

  • بیروڕا
    دامەزراندنی سوارەی حەمدیە و كاریگەری لەسەر دەوڵەتی تورك

    دامەزراندنی سوارەی حەمدیە و كاریگەری لەسەر دەوڵەتی تورك

    كوردستان لە ژێر دەسەڵاتی راستەوخۆی عوسمانی و ئێرانیدا

    كوردستان لە ژێر دەسەڵاتی راستەوخۆی عوسمانی و ئێرانیدا

    شۆڕشی شێخ سەعیدی پیران لەنەورۆزدا هەڵگیرسا

    شۆڕشی شێخ سەعیدی پیران لەنەورۆزدا هەڵگیرسا

    گرنگی توێژینەوە لە گەشەپێدانی وڵات

    گرنگی توێژینەوە لە گەشەپێدانی وڵات

    سوود وەرگرتن لە مێژوو

    سوود وەرگرتن لە مێژوو

    هەژار، هێمن و هێدی، سێ هەواری ئەدەبیی کوردستان

    هەژار، هێمن و هێدی، سێ هەواری ئەدەبیی کوردستان

  • جۆراوجۆر
    دۆلار و تمەن دابەزی

    دۆلار و تمەن دابەزی

    نرخی زێڕ بەجێگیری ماوەتەوە

    نرخی زێڕ بەجێگیری ماوەتەوە

    نرخی دراوەکان گۆڕانكاریان بەسەر داهات

    نرخی دراوەکان گۆڕانكاریان بەسەر داهات

    نرخی دراوەکان گۆڕانكاریان بەسەر داهات

    نرخی دراوەکان گۆڕانكاریان بەسەر داهات

    زانکۆیەكی دانیمارکی گەورەترین کۆمەڵەی مێشکی ڕاستەقینەی مرۆڤی کۆکردۆتەوە

    زانکۆیەكی دانیمارکی گەورەترین کۆمەڵەی مێشکی ڕاستەقینەی مرۆڤی کۆکردۆتەوە

    چارەسەری پلازما – PRP چییە؟

    چارەسەری پلازما – PRP چییە؟

  • وەرزشی
    ئەركی یانەی چۆمان قوورسە

    ئەركی یانەی چۆمان قوورسە

    خەلیفان و هەریر دێربی ئەنجام دەدەن

    خەلیفان و هەریر دێربی ئەنجام دەدەن

    هاندەرانی یانەی رواندز ناتوانن لەیاریی یانەکەیان ئامادەبن

    هاندەرانی یانەی رواندز ناتوانن لەیاریی یانەکەیان ئامادەبن

    نابێت خانمان بە پێڵاوی پاژنە بەرز بچنە یاریگەی سۆران

    نابێت خانمان بە پێڵاوی پاژنە بەرز بچنە یاریگەی سۆران

    سنوور بۆ پەڕینەوە و خەلیفان بۆ گەڕانەوەی هیوا یاریی دەكەن

    سنوور بۆ پەڕینەوە و خەلیفان بۆ گەڕانەوەی هیوا یاریی دەكەن

    چۆمان هەنگاوێک لە قۆناخی دووەم دوورە

    چۆمان هەنگاوێک لە قۆناخی دووەم دوورە

  • هەفتەنامە
    706

    706

    705

    705

    704

    704

    703

    703

    702

    702

    701

    701

    Trending Tags

  • ئەرشیفی مالپەری کۆن
    • سیایەت
    • ناوخۆ
    • ڕاپۆرت
    • دیمانە
    • بیروڕا
    • جۆراوحۆر
    • وەرزشی
    • هەفتەنامە
No Result
View All Result
دەزگای زاری كرمانجی
No Result
View All Result
Home بیروڕا

ریفراندۆم خاڵێکی درەوشاوەی دیرۆکی گەلی کوردستانە

6 مانگ له‌مه‌وپێش
ریفراندۆم خاڵێکی درەوشاوەی دیرۆکی گەلی کوردستانە
24
VIEWS
Share on FacebookShare on Twitter

نووسینی : غەفوور مەخمووری


گەلی کوردستان بەدرێژایی مێژوو لەپێناو مانەوەو وەدەستهێنانی مافەکانی لە تێکوشان و بەرخودان دابووە، سەرەڕای هەوڵەکانی دوژمن و داگیرکەران بۆ لەناوبردنی گەلی کوردستان بە خاک و خەڵکەوە، بەڵام توانیویەتی پارێزگاری لە بوونی خۆی بکات و رووبەڕووی هێرش و پەلاماری دوژمنان و داگیرکەران ببێتەوەو دوای هەر کەوتنێک بە گڕوتینێکی نوێوە هەڵبستێتەوەو درێژە بە بەرخودانی خۆی بدات.
گه‌لی كوردستان كورد یەكێكە له‌گه‌له‌ دێرینەكانی ئەم ناوچەیە و تائێستا خاوەنی كیان و دەوڵەتی سەربەخۆ نییە، زۆربەی زۆری نەتەوەكانی ئه‌م ناوچەیە خاوەنی دەوڵەتن، كەچی كوردستان بەپێی رێككەوتننامە نێودەوڵەتییەكان و بەرژەوەندی زلهێزان چەندین جار دابەشكرایە سەر نەتەوە سەردەستەكانی (عەرەب و فارس و تورك) و به‌ دەوڵەتەكانیانه‌وه‌ لكێندرا، كورد چەندین هەلی بۆ رەخسا لە بارترین هەل لەپەیمانی سیڤەری ساڵی 1920 بوو، كە بەپێی ئەو پەیماننامەیە دەبووا كورد لەپاش ساڵێك خۆبەڕێوەبردن ببێتە خاوەنی دەوڵەتی خۆی، كه‌چی له‌رێگه‌ی پەیماننامەی لۆزانەوە لەساڵی 1923 ئه‌و خه‌ونه‌ی گه‌لی كوردستان لەباربرا، پاشان چەندین هەلی دیكە هاتنە پێشەوە لەوانە ڕاپەڕینی ساڵی 1991 و رووخانی رژێمی بەعس لە 2003 كەچی نەمانتوانی سوود لەم دەرفەتە زێڕینانە ببینین.
مێژووی عێراق له‌سه‌ره‌تای دروستبوونیه‌وه‌ تاوه‌كو ئێستا پڕه‌ له‌ کارەسات بۆ گه‌لی كوردستان، له‌چوارچێوه‌ی ئه‌م ده‌وڵه‌ته‌ دروستكراوه‌ هیچ پێكهاته‌ و نه‌ته‌وه‌یه‌ك به‌ئاسووده‌یی ناژیت، بۆیه‌ باشترین كار له‌به‌ریه‌ك هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ی عێراقه‌ بۆ سێ بەش‌، هه‌روه‌ك چۆن ئه‌مریكییه‌كان له‌رێگه‌ی پرۆژه‌كه‌ی بایدن عێراقیان بۆ سێ به‌ش دابه‌شكردووه‌.
دوا رووخانی رژێمی بەعس لە بەهاری 2003 ؛ دەرفەتێکی نوێ هاتە پێشەوە کەوا گەلانی چوارچێوەی نەخشەی داتاشراوی عێراق بتوانن سەرلەنوی لەسەر بنەمایەکی سەردەمییانە عێراق بنیاتبنێنەوەو مافەکانی خۆیانی تێدا زامن بکەن، سەرکردایەتیی کوردستانیش بەو هێوایەوە رووی کردە بەغدا و بەشدار بوو لە بیناکردنەوەی عێراق، کە بە باوەڕی من کورد دەبووا سوودی لەو دەرفەتە وەربگرتایەو کاری بۆ سەربەخۆیی کوردستان بکردبووایە.
هه‌موو لایه‌ك چاوه‌ڕوانی ئه‌وه‌ بووین، كه‌وا سیسته‌مێكی مۆدێرن و باوه‌ڕ به‌ بنه‌ماكانی دیموكراسی حوكمی عێراق بكات و، هەڵه‌كانی ڕژێمه‌كانی پێشوو به‌رامبه‌ر گه‌لانی عێراق دووباره‌ نه‌كاته‌وه‌، به‌ڵام به‌داخه‌وه‌ ده‌سه‌ڵاتدارانی عێراق له‌ دوای ڕووخانی ڕژێمی به‌عس به‌ هه‌مان عه‌قڵییه‌تی پێشوو بیریان كرده‌وه‌ و، هه‌وڵیاندا هه‌مان سیاسه‌تی ڕژێمه‌كانی پێشوو به‌رامبه‌ر گه‌لانی عێراق پراكتیك بكه‌ن، ئه‌م شێوازه‌ی حوكم له‌ عێراقدا زیانی به‌ هه‌موو لایه‌ك گه‌یاند و، بووه‌ته‌ هۆكار بۆ چه‌ندین كێشه‌ و گرفت و له‌ داهاتووشدا ده‌بێته‌ هۆی دووباره‌بوونه‌وه‌ی كاره‌ساته‌كانی ڕابردوو، بۆیه‌ له‌سه‌ر هه‌موو لایه‌ك پێویست بوو دژی ئه‌و شێوازه‌ی حوكمی عێراق بوه‌ستنه‌وه‌ و ڕه‌تیبكه‌نه‌وه‌.
حوكمڕانانی عێراق به‌و هه‌ڵسوكه‌وتانه‌یان به‌ره‌و تاكڕه‌وی و دیكتاتۆرییه‌ت هه‌نگاویان نا و، وه‌كو ڕژێمه‌كانی پێشووی عێراق له‌ دژی كورد و خواسته‌كانی وه‌ستانه‌وه‌، سیاسه‌تی هه‌ڵه‌ و دژایه‌تیی حكومه‌تی عێراق بۆ نه‌ته‌وه‌ و پێكهاته‌كانی ناو نه‌خشه‌ی داتاشراوی عێراق، ئه‌و وڵاته‌ی ڕووبه‌ڕووی كۆمه‌ڵێ‌ كێشه‌ی سیاسی و ئه‌منی و ئابووری و ئیداری كردەوه‌.
ئه‌م ڕه‌وشه‌ی عێراق وایكرد، كه‌وا زه‌مینه‌ بسازێت بۆ دروستبوونی ده‌یان میلیشیای سه‌ربازی و ڕێكخراوی تیرۆریستی، ئه‌وانه‌ش بوونه‌ هۆی ئه‌وه‌ی كه‌وا ڕه‌وشی ئاسایش و سه‌ربازی عێراق ئاڵۆز بێت و، وڵاتانی ناوچه‌كه‌ش به‌پێی ئه‌جێندای خۆیان له‌ عێراق جووڵه‌ بكه‌ن و ده‌ست بخه‌نه‌ كاروباری عێراق، ئه‌مه‌ش بووه‌ هۆی ئه‌وه‌ی كه‌وا عێراق نه‌توانێ پارێزگاری له‌ سه‌روه‌ریی خۆی بكات.
لە ساڵی 2003 تا 2017 پەیوەندی کوردستان و عێراق بە چەندین ئاڵۆزی و هەوارازو نشێودا رەتبوو، هەر زوو دەسەڵاتدارانی عێراق لەو بەڵێنانەی خۆیان کە بە کوردیان دابوو پاشگەز بوونەوەو ئەو دەستوورەی کەوا زۆربەی لایەنەکان بەشداربوون لە نوووسینی و بەشێک لە مافەکانی گەلی کوردستانی تێدا جێگیرکرابوو، لەلایەن دەسەڵاتدارانی عێراق پشتگوێ خراو کاری پێنەکرا.
کێشەو گرفتەکانی نێوان عێراق و کوردستان بەردەوام بوون؛ بۆیە بۆ دەربازکردنی رەوشێکی وا ئاڵۆز، جەنابی سەرۆک مەسعوود بارزانی رێبەری بزاڤی رزگاریخوازی نیشتمانی کوردستان بە راوێژ لەگەڵ زۆربەی زۆری لایەنە سیاسییەکانی کوردستان گەیشتنە ئەو باوەڕەی کەوا بڕیاری ئەنجامدانی ریفراندۆم بۆ سەربەخۆیی كوردستان بدەن.
دوای وەرگرتنی بڕیاری ئەنجامدانی ریفراندۆم بۆ سەربەخۆیی کوردستان ؛ پرسی سەربەخۆیی كوردستان گەیشتە قۆناخێك دەبووا هەنگاوی پراكتیكی و دووربینانەی بۆ هەڵبگیرێت، پرسەكە لەوە دەرچوو كە دوو بۆچوونی جیاواز لەناو خەڵكی كوردستاندا لەسەر ئەو پرسە هەبێت، ئایا ئێمە دەمانەوێت سەربەخۆبین یان هەر بە پاشكۆیەتی عێراقی بەزۆر دروستكراو بمێنینەوە؟ نەخێر نەك هەر خۆمان بەڵكو دەتوانین بڵێن تارادەیەك رای گشتی جیهانیش لەوە دڵنیا بۆوە كە جارێكی دیكە كوردستان ناتوانێت وەك بەشێك لە عێراق بمێنێتەوە، ئەمەش لەبەر ئەوەیە کەوا كورد ماوەی 80 ساڵ حكومڕانی عەرەبی سوننەی تاقیكردەوە، سەرەنجامەكەی ئەنفال و كیمیاباران و كاولكردنی كوردستان بوو، هەروەها ئەوە ماوەی نزیكەی 15 ساڵیشە (2003 – 2017) كورد حكومڕانی عەرەبی شیعە تاقیدەكاتەوە، سەرەنجامی ئەمەشیان پێڕەوکردنی سیاسەتی پەراوێزخستن و بێبەڵێنی و برسیکردنی خەڵکی کوردستان بوو لەڕێی بڕینی بودجە و مووچەی خەڵكی كوردستان و، پەراوێزخستنی کورد بوو لە پرۆسەی سیاسی عێراق و هەروەها پێشیلكردنی ئەو دەستورە بووە كە لەساڵی 2005 بۆ بنیاتنانەوەی عێراقێكی نوێ پەسەندكرا بوو.
بڕیاری ئەنجامدانی ریفراندۆم بڕیارێکی گونجاو بوو لە کاتێکی گونجاودا، وەڵامێک بوو بۆ ئەو هەموو غەدرو زوڵمەی دەرهەق بە گەلی کوردستان و مێژووی خەبات و بەرخودانی رابردوو و ئێستای، بۆیە هەر كەس و هێز و لایەنێك جا لە ژێر كاریگەری ئەجیندای دەرەكیدا بێت یاخود بۆ هەر مەبەستێكی دیكە دژی ریفراندۆم و سەربەخۆیی كوردستان وەستابێتەوە، ئەوا مێژوو خاڵێكی رەشی لەسەر تۆمار دەكات و نەوەكانی ئایندەش لێی خۆش نابن، ئەو فرسەتەی ساڵی 2017 بۆ كوردستان هاتە پێشەوە دەبووا هەموومان سوودی لێوەربگرین و لەدەستی نەدەین.
بڕیاری ئەنجامدانی ریفراندۆم لە کاتێدا بوو کەوا پێشمەرگەی کوردستان تیرۆریستانی داعشی تێکشکاندبوو ؛ زۆربەی زۆری ناوچە دابڕێنراوەکانی کوردستانی ئازاد کردبوو، پێشمەرگە لە کەرکوک و مەخموورو شنگاڵ و دەڤەرەکانی دیکەی کوردستان لە سەنگەردابوو، هاوسۆزییەكی گەورەی نێودەوڵەتیمان لەگەڵدا بوو، بەڵام كێشەی سەرەكیمان نێوماڵی كوردستان بوو كە نەمانتوانی لەسەر ئەم پرسە نیشتمانی و نەتەوەییەدا یەكڕیز و یەكدەنگ و یەك ئیرادە بین، ئەوەشیان پەیوەندی بەخۆمانەوە هەیە نەک لایەنی دیکە، ئەمە پەیوەستە بە گەلی کوردستان نەک وڵاتان و خەڵکانی دیکە.
ئەو هەلەی کەوا لە 2017 بۆ گەلی کوردستان رەخسا هەلێکی مێژوویی بوو، دەبووا سوودی لێوەربگرین و لەدەست خۆمانی نەدەین و، نەیکەینە قوربانی بەرژەوەندییە حزبییەکان، لەم پێناوەدا دەبووا هەموو لایەکمان بەرژەوەندی خۆمان لە بەرژەوەندی گشتیدا ببینینەوە و، جلی تەنگی حزبایەتی فڕێبدەین و جلی کوردایەتی بپۆشین، ئەگەر هەموو لایەکمان سوودمان لەو دەرفەتە مێژووییە وەرگربتایە و بەیەکەوە کارمان بۆ سەربەخۆیی کوردستان بکردبووایە، ئەوا شانازییەکی مێژوویی مەزنمان بۆ گەلی کوردستان تۆمار دەکرد، ئەوانەی ئەوەشیان نەکرد ئەوا مێژوو بەزەیی بەکەسدا نایەتەوە، بۆیە دەبووا بە رۆحییەتێکی نەتەوەیی و نیشتمانی کاربکەین و گەلی کوردستان بگەیەنین بە کەنارێکی ئارام، بێگومان ئەو کەنارە ئارامەش تەنها سەربەخۆیی و دامەزراندنی دەوڵەتی کوردستانە.
بە راگەیاندنی سەربەخۆیی کوردستان ؛ لەڕووی سیاسییەوە کوردستان دەبووە هۆکاری چەسپاندنی ئارامی و ئاسایش لە ناوچەکەدا، لەڕووی ئابووریشەوە دەبووە شوێنێکی گرنگ بە حوکمی ئەوەی خاوەن نەوت و کانزاو ئاوێکی زۆرەو شوێنێکی گەشتیاری گرنگەو، لەڕووی کشتوکاڵیشەوە دەوڵەمەندە، بۆیە کوردستان وەک دەوڵەتێک زوو دەیتوانی لەسەر پێی خۆی بوەستێت.
پرسی ئەنجامدانی ریفراندۆم بۆ سەرخۆبوونی کوردستان بووە بابەتی گەرمی میدیا جیهانی و ناوچەیی و ناوخۆییەکان و بووە جێی بایەخ و لێکۆڵینەوەی ناوەندە سیاسی و ئەکادیمییەکانی جیهان و وایکرد کەوا دۆستمان زێدەبن و بەچاوی هیواوە لێمان بڕوانن، لەسەر هەموومان بەتایبەت سەرکردایەتی سیاسی کوردستان بوو کەوا بە بایەخەوە لەو پشتیوانییە بڕوانین و بایەخی تەواوی پێبدەن.
دەبووا لەڕێی جوولەی دیپڵۆماسی ئەو باوەڕەمان بۆ هەموو لایەک دروستکردبووا کەوا دروستبوونی ده‌وڵه‌تی كوردستان ده‌بێته‌ی مایه‌ی چەسپاندنی ئاشتی بۆ هه‌موو لایه‌ك و، هه‌ڕه‌شه‌ نیه‌ بۆ سەر هیچ ده‌وڵه‌تێك، به‌ڵكو هۆكارێكه‌ بۆ سه‌قامگیری و پاراستنی ئاسایشی ناوچه‌كه‌، به‌هۆی ئه‌وه‌ی ده‌سه‌ڵاتی سیاسی كوردستان هه‌موو كات دژایه‌تی تیرۆری كردووه‌ و هۆكارێك بووه‌ بۆ ئاشتی و پێكه‌وه‌ژیانی سه‌رجه‌م نه‌ته‌وه‌و ئایینه‌كان و، په‌یوه‌ندی باشی له‌گه‌ڵ ده‌وڵه‌تانی ناوچەکە هه‌بووە و، به‌رژه‌وه‌ندی هاوبه‌شی ناوچه‌كەی پاراستووە‌‌، بۆیە راگەیاندنی سەربەخۆیی و دامەزراندنی دەوڵەتی کوردستان دەبێتە فاکتەرێکی سەرەکی بۆ دابینکردنی هێمنی و ئارامی بۆ ناوچەکەو جیهانیش، بێگومان ئەمەش خواستی کۆمەڵگای نێودەوڵەتییە، بۆیە دامەزراندنی دەوڵەتی کوردستان نابێتە هەرەشە لەسەر هیچ لایەک، دەبووا ئەو باوەڕەمان لای زۆربەی لایەنە ناوچەیی و نێودەوڵەتییەکان بچەسپاندبووا، بەڵام کاری پێویست بۆ ئەوە ئەنجام نەدرا.
ئەو کاراکتەرانەی لە لێژنەی باڵای ریفراندۆم دانرابوون لەسەر بنەمای حزبی دانرابوون، نەک لەسەر بنەمای شارەزایی و لێهاتوویی و باوەڕبوون بەسەربەخۆیی کوردستان، هەر بۆیەشە دوای رووداوەکانی 16ی ئۆکتۆبەری 2017 بە شێوازێکی دیکە لێدوانیانداو ئەو راستییەیان سەلماند کە بەشێکیان ئەهلی ئەو کارە نەبوون، کارێکی وا گرنگی نەتەوەیی و نیشتمانی پێویستی بە کەسانی بوێرو خۆڕاگر هەبوو.
جەنابی سەرۆک مەسعوود بارزانی لە رێی ئەنجامدانی ریفراندۆمەوە گەورەترین شانازی مێژوویی بۆ خۆی بۆ گەلی کوردستان تۆمارکرد، کەوا نەوە دوای نەوە شانازی پێوە بکات، ریفراندۆم خاڵی وەچەرخان بوو لە مێژووی گەلی كوردستان و تاكە كارێكی باش و ستراتیژی کە لە مێژووی خەباتی گەلی کوردستان ئەنجامدرا بێت ریفراندۆم بوو، كە گەلی كوردستان دەنگی بە سەربەخۆیی كوردستاندا و بۆ هەموو دنیای سەلماند کەوا بەڵێ سەربەخۆیی دەوێت.
ریفراندۆم وەكو پرۆسە سەركەوتوو بوو خەڵک بە شێوەیەکی هێمنانەو لە پرۆسەیەکی دیموکراتیدا دەنگی بۆ سەربەخۆیی کوردستاندا، بەڵام پرۆسەکە رووبەڕووی خیانەتی ناوخۆیی و ئیقلیمی و نێودەوڵەتی بۆوە، ئەوە وایكرد ئەو كێشانە دروست بێت کە لە 16ی ئۆکتۆبەری 2017 روویاندا، بێگومان ئەگەر خیانەتی 16ی ئۆکتۆبەری 2017 نەبووا ئەوا ئێستا ئێمە خاوەن دەوڵەتی خۆمان بووین، بەهیچ شێوەیەک نەدەبووا لایەنێک لەگەڵ دوژمن رێكبكەوێت و خاكی کوردستانی پێشكەش بكات، دەبووا بەرگری لە خاكی کوردستان و لە ئەنجامەكانی ریفراندۆم بكردبووا، لەبەرئەوەی ریفراندۆم هەنگاوێك بوو بۆ سەربەخۆیی كوردستان كە خواستی لەمێژینەی گەلی كوردستان بووە.
پێویستە هەموو كوردێك شانازی بە ئەنجامەكانی ریفراندۆم بكات و، بە ئەنجامدانی کارێکی نەتەوەیی مەزن سەیری بکات، خۆم وەك كەسێكی نەتەوەیی کە خەبات بۆ سەربەخۆیی كوردستان دەکەم هەمووكات شانازی بە ریفراندۆمەوە دەكەم و وەكو خاڵێكی درەوشاوەی مێژووی گەلی كوردستان سەیری دەكەم، لەهەمان کاتدا وەكو كارەساتێكی نەتەوەیی و خیانەت بەرامبەر گەلی كوردستان سەیری 16ی ئۆكتۆبەریش دەكەم.

  • سکرتێری گشتیی یەکێتی نەتەوەیی دیموکراتی کوردستان YNDK
Previous Post

خانمە ئەکتەرێک وەڵامی وەزیری ڕۆشنبیريی دەداتەوە

Next Post

نێچیرڤان بارزانی و کونسوڵی نوێی کۆریای باشوور کۆبوونەوە

Next Post
نێچیرڤان بارزانی و کونسوڵی نوێی کۆریای باشوور کۆبوونەوە

نێچیرڤان بارزانی و کونسوڵی نوێی کۆریای باشوور کۆبوونەوە

Stay Connected test

  • 23.8k Followers
  • 99 Subscribers
  • Trending
  • Comments
  • Latest
زێدان برادۆستی: ماوەی تاپۆکردنی خانووی زێدەڕۆ بۆ ساڵێک درێژ دەکرێتەوە

بەرپرسی لقەكانی ئیدارەی سۆران دەگۆڕدرێن

كانونی دووه‌م 22, 2023
لە ئیدارەی سۆران سەرووی هەزار کەس بە فەرمی دادەمەزرێن

لە ئیدارەی سۆران سەرووی هەزار کەس بە فەرمی دادەمەزرێن

تشرینی یه‌كه‌م 26, 2022
دەسگیرانەکەی مباپێ له‌ رەگەزی سێیەمه‌

دەسگیرانەکەی مباپێ له‌ رەگەزی سێیەمه‌

ئه‌یلول 4, 2022
هاووڵاتییانی رواندز خانووەكانیان دەفڕۆشن و شارەكە جێ دەهێڵن

هاووڵاتییانی رواندز خانووەكانیان دەفڕۆشن و شارەكە جێ دەهێڵن

تشرینی یه‌كه‌م 26, 2022
دەستپێشخەری سەرۆکی ھەرێمی کوردستان کاردانەوەی ئەرێنی ھەبوو

دەستپێشخەری سەرۆکی ھەرێمی کوردستان کاردانەوەی ئەرێنی ھەبوو

0
سەرۆک بارزانی: دەبێت بەربەستەکانی بەردەم هەڵبژاردنەکانی هەرێمی کوردستان نەمێنن

سەرۆک بارزانی: دەبێت بەربەستەکانی بەردەم هەڵبژاردنەکانی هەرێمی کوردستان نەمێنن

0
بەغدا شەوێكی پڕ لە مەترسی بەڕێكرد

بەغدا شەوێكی پڕ لە مەترسی بەڕێكرد

0
پەیاما سەرۆک بارزانی بۆ جه‌ژنا چله‌یا هاڤینێ یا كوردێن ئێزیدی

پەیاما سەرۆک بارزانی بۆ جه‌ژنا چله‌یا هاڤینێ یا كوردێن ئێزیدی

0
نرخی دۆلار جێگیرە و بەهای زێڕیش دابەزینی بەخۆیەوە بینیوە

نرخی دۆلار و بەهای زێڕ گۆڕانکاری بەسەرداهات

ئازار 25, 2023
ئەركی یانەی چۆمان قوورسە

ئەركی یانەی چۆمان قوورسە

ئازار 25, 2023
هاووڵاتییانی سیدەكان بە دەست ئاوەڕۆی ماڵان دەناڵێنن و داوای چارەسەر دەكەن

هاووڵاتییانی سیدەكان بە دەست ئاوەڕۆی ماڵان دەناڵێنن و داوای چارەسەر دەكەن

ئازار 25, 2023
خەلیفان و هەریر دێربی ئەنجام دەدەن

خەلیفان و هەریر دێربی ئەنجام دەدەن

ئازار 25, 2023

Recent News

نرخی دۆلار جێگیرە و بەهای زێڕیش دابەزینی بەخۆیەوە بینیوە

نرخی دۆلار و بەهای زێڕ گۆڕانکاری بەسەرداهات

ئازار 25, 2023
ئەركی یانەی چۆمان قوورسە

ئەركی یانەی چۆمان قوورسە

ئازار 25, 2023
هاووڵاتییانی سیدەكان بە دەست ئاوەڕۆی ماڵان دەناڵێنن و داوای چارەسەر دەكەن

هاووڵاتییانی سیدەكان بە دەست ئاوەڕۆی ماڵان دەناڵێنن و داوای چارەسەر دەكەن

ئازار 25, 2023
خەلیفان و هەریر دێربی ئەنجام دەدەن

خەلیفان و هەریر دێربی ئەنجام دەدەن

ئازار 25, 2023

لەگەڵمانبە

دەربارەى ئێمە

دەزگای زاری كرمانجی، دەزگایەكی سەربەخۆی رۆشنبیریی و راگەیاندنە، لە 19/6/2005 لە شاری سۆران دامەزراوە. ئەم دەزگایە لە چەند بەشێكی جیاجیا پێكهاتووە و لەسەر بنەمای بێلایەنی و پیشەیی بوون مامەڵە لەگەڵ رووداوەكان دا دەكات. بەشەكانی دەزگای زاری كرمانجی پێكهاتوون لە رۆژنامەیەكی سیاسی- كۆمەڵایەتی هەفتانە بەناوی (زاری كرمانجی)، كە هەموو رۆژانی دووشەممە دەردەچێت.

بەشەکان

  • بیروڕا
  • جۆراوجۆر
  • دیمانە
  • ڕاپۆرت
  • سیاسەت
  • ناوخۆ
  • نوێترین هەواڵ
  • هەفتەنامە
  • وەرزشی
  • About
  • Advertise
  • Privacy & Policy
  • Contact

COPYRIGHT | All rights reserved - Zarikrmanji.com

No Result
View All Result

COPYRIGHT | All rights reserved - Zarikrmanji.com