پارتی پارێزەری بەرژەوەندییەكانی خەڵكی كوردستانە

وەیسی سەعید وەیسی

پارتی دیموكراتی كوردستان لە قۆناغێكی مێژوویی و چارەنووسسازدا وەك پێداویستییەكی مێژوویی بەرێبەرایەتی بارزانی نەمر دامەزرا، ھەرلەوكاتەوە بێ پسانەوەودابڕان لەپێناو دەستەبەركردنی مافە نەتەوەیی ونیشتیمانییەكانی گەلی كوردستان رابەرایەتی بزوتنەوەی رزگاریخوازی گەلی كوردستان دەكات، پارتی توانی لەھەناوی شكست و نائومێدی دا ئومێد و ئیرادە بۆ گەلی كوردستان دروست بكات. روحی بەرگریكردن وكۆلنەدان لەناخی نیشتمان پەروەراندا زیندوو بكاتەوە،بۆیەك ساتیش، سازشی لەسەر مافەكانی خەڵكی كوردستان نەكردووەو بەدڵنیایەوە نایكات، ھەركاتێكیش ھەڕەشەیەك بۆسەر ھەرێمی كوردستان ھەبێت، وەك
شوورەیەكی پۆڵاین لە سەنگەری پێشەوەی بەرگری دابووە.

رووداوەكانی چەند ساڵی رابردوو باشترین بەڵگەن بۆ ئەم راستی یە، ھەمیشە لای پارتی بەرژەوەندیە باڵاكانی گەلی كوردستان لە سەرووی ھەموو بەرژەوەندیەكانی دیكە بووە، گەربەزیانی سیاسی خۆشی تەواوببێت، بۆیە لەیەكەم پرۆسەی ھەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان، لەگەڵ ئەوەی پارتی بووە براوەی یەكەم، بەڵام لەپێناوبەرژەوەندی باڵای خەڵكی كوردستان دەستبەرداری مافی خۆی بوو. لەگەڵ یەكێتی بە شێوەی پەنجا بە پەنجا دەسەڵاتەكانی دابەشكرد، بۆیەش پارتی بە پارێزەری بەرژەوەندییەكانی خەڵكی كوردستان ناسراوە.

پارتی بەردەوام كاری كردوە لە پێناو برەودان بە كولتووری بەیەكەوەژیانی ئاشتییانە و قووڵكردنەوەی فەرهەنگی لێبوردەیی لە كوردستان، هەمیشە پارێزەری مافی سەرجەم و پێكهاتەكانی كوردستانە، شتێكی بەڵگە نەویستە لەگەڵ باسكردنی سێ چارەگی سەدەی بیستەمی مێژووی گەلی كوردستان، بە بێ باسكردنی خەباتی پارتی و رێبەرایەتی بارزانی نەمر مێژووی بزووتنەوەی رزگاریخوازی گەلی كوردستان ھیچ بەھایەكی نییە و ناتەواوە.

جگە لەوەی هەموو پارتی، یەك بڕیار و یەك ھەڵوێست بووە وتوانیویەتی لەھەموو بارودۆخێكدا شان بداتە بەر بەرپرسیارییەتی، ئێستاشی لەگەڵ دابێت دوای تەمەنێكی دوور و درێژی خەبات وتێكۆشان، لە نێوئەم پەرتەوازییەی لە كایەی سیاسی كوردا ھەیە پارتی تاكە ئومێدو دواقەڵای بەرگرییە لە كورستان، كە شانی داوەتە بەر بەرپرسیارییەتی، و قوربانیدان و خزمەتكردن، یارو نەیاری كۆرد كۆكن لەسەرئەوەی تەنھا پارتی نوێنەرایەتی دۆزی رەوای گەلی كورد دەكات، ھەمووان دەزانن بابەتی نەتەوەیی و پاراستنی خاكی كوردستان ھێلی سورن لەبەرنامەی پارتیدا، ھەربۆیەش چەندین جار بویتە ئامانجی دووژمنان وگەلەكۆمەی لە دژ كراوە، بەتایبەتی لەم ساڵانەی دواییدا، بەڵام سوپاس بۆخوای گەورە بەسەر گشت بەربەستەكان سەركەوتووە.

یادكردنەوەی حەفتاو حەفت ساڵەی دامەزراندنی پارتی ھاوكاتە لەگەڵ چەندین ئاڵنگاریی لە سەرئاستی ھەرێم و عێراق و ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاست،لە هەر كاتێك زیاتر كوردستان پێویستی بەبەھێزی ومانەوەی پارتی ھەیە بۆ بەرەنگاربوونەوەی تەحەدییەكان و پاراستنی دەستكەوتە دەستوورییەكان و هەنگاونان بەرەو ئەنجامدانی ھەڵبژاردنی خوولی شەشەمی پەرلەمانی كوردستان، لەپێناو بەردەوامی دان بەپایەكانی دیموكراسی، چونكە بەلای پارتییەوە بەرژەوەندیی و شەرعیەتی ھەرێم لەسەرووی ھەموو جۆرە بەرژەوەندییە كی ترە، بەكرداریش سازشی زۆری لەماف وراو بۆچونەكانی خۆی كرد، تەنھا لەپێناوی ئەوەی ھەڵبژاردن لەكاتی خۆیدا بكرێت، ئەمەش ئەوراستیەیە بەدەردەخا كە هیچ كاتێك پارتی لە هەڵبژاردن نەترساوە، كە خودی پارتی و سەرۆك بارزانی خاوەنی بیرۆكەی ھەڵبژاردن و سیستەمی دیموكراسی بوون لەكوردستاندا.

لە دوای راپەڕینی گەلی كوردستان لە 1991 لە شاری كۆیە بۆ یەكەمجار سەرۆك مسعود بارزانی ڕایگەیاند ” پێویستە لە شەرعییەتی شۆڕشگێڕی بەرەو شەرعییەتی دەستووری بڕۆین و هەڵبژاردن ئەنجام بدرێت.‌ لە یەكەم هەڵبژاردنیشدا پارتی یەكەم بووە، لە هەڵبژاردنەكانی دواتریش هەر لە پلەی یەكەمدا ماوەتەوە، جا ئەگەر حزبێك لە پلەی یەكەمدا بێت، بۆ دەبێ لە هەڵبژاردن بترسێت، بەدلنیایەوە ئەم جارەشیان بەگەرم و گورتر لەجارانی تر بەرەوخۆ ئامادەكردن بۆ بەڕێوەچوونی خولی شەشەمی پەرلەمانی كوردستان دەچێت و سەركەوتن و دەسكەوتی تر چاوەرێ پارتی دەكات، تا بەردەوام بێت لە پێشكەوتن و پێشەنگایەتیدا. چونكە بەهێزی پارتی كاریگەری لەسەر هەرێمی كوردستان و تەواوی ناوچەكەدا هەیە، ئەوەش بۆ ئەو مێژووە پڕ دەسكەوت و خەباتە بێ وچان و دوور و درێژەی دەگەڕێتەوە، كە لەپێناوی ئازادی كوردستان كردوویەتی، مێژووش سەڵماندی پارتی ور ێبازی بارزانی داینەمۆی بزووتنەوەی رزگاریخوازی گەلی كوردستانە، وەك دار بەڕوونە نە بەسووتان نەبە بڕین لەناو ناچن.