زاری كرمانجی- سۆران
بەپێی هەواڵێكی فەرمانگەی میدیا و زانیاری، 135 نەخۆشخانە و 1047 بنكەی تەندروستی لە هەرێمی كوردستان خزمەتی تەندروستی پێشكەش دەكەن، ژێرخانی تەندروستیی هەر وڵاتێك گوزارشتە لەو توانا مرۆیی و نەخۆشخانە و بنكە تەندروستییانەی هەن و بەپێی ژمارەی دانیشتووان و نەخۆشانی ئەو وڵاتە دەپێورێن، بۆ ئەو مەبەستەش رێكخراوی تەندروستیی جیهانی (WHO)، چەند پێوەرێكی بۆ هەڵسەنگاندنی ئەو ژێرخانەی تەندروستیی وڵاتان دیاری كردووە، كە بریتین لە ژمارەی دامەزراوەكانی چارەسەركردن بە نەخۆشخانە، بنكە و سەنتەرە پزیشكییەكان، تێكڕای دانیشتووان بەرامبەر بە ژمارەی پزیشك، تێكڕای دانیشتووان بۆ پزیشكانی ددان، ژمارەی قەرەوێلە بەردەستەكان بۆ پێشوازیكردن لە نەخۆش، ژمارەی پەرستاران و كارمەندانی تەندروستی و ئامێرە تەكنەلۆژییە پزیشكییەكانە.
بە پێی ئەو داتایانەی كە وەزارەتی تەندروستی، لە هەرێمی كوردستان، رایگەیاندووە” 135 نەخۆشخانە كە 52 لەوان ناحكوومی و 83 شیان حكوومین، هەروەها 1047 بنكەی تەندروستی هەن، كە بنكەكان 16%یان دەكەونە شارەكان، 32% دەكەونە قەزاكان، 11% لە ناحیەكان و 41% لە گوندەكانن، بەوەش رێژەی هەرە بەرزی بنكە تەندروستییەكان، كە خزمەتگوزاریی گونجاویان تێدا پێشكەش دەكرێن و فشار لەسەر نەخۆشخانەكان كەم دەكەنەوە، كەوتوونەتە ناوچە گوندنشینەكانی كوردستان.
لە بارەی ژمارەی قەرەوێلەی ئامادەكراو بۆ مانەوەی نەخۆشەكانیش، ئاشكرای كرد” یەكێكی دیكە لە پێنوێنەكانی پێهەستانی كارایانەی كەرتی تەندروستی، ژمارەی قەرەوێلە ئامادەكراوەكانە، كە كۆی گشتی بەردەستیان،11 هەزار و 147 قەرەوێڵەن، 8 هەزار و 179یان لە كەرتی حكوومیدانە و 2 هەزار و 968 قەرەوێڵەش لە كەرتی تایبەتدان، بەمەش وەزارەتی تەندروستی حكومەتی هەرێم، هەرێمی كوردستان بۆ ژمارەی قەرەوێڵە بەرامبەر ژمارەی دانیشتووان، لە پێش وڵاتانی عێراق، سووریا، ئەردەن، ئێران، بەحرێن و قەتەرەوەیە.
لە بارەی كۆی ژمارەی پزیشكانەوە، دەڵێت” كۆی ژمارەی پزیشكان لە هەرێمی كوردستان 7 هەزار و 871 پزیشك هەن، كە لە دابەشبوونیان بۆ هەر 10 هەزار كەسێك لە پێش عێراقەوەیە، لەڕووی كۆی پزیشكانی ددانیش بۆ هەر 10 هەزار كەسێك، هەزار و 464 پزیشكی هەیە و لە پێش وڵاتانی ئێران و سعودیەوەیە، بۆ ژمارەی پەرستارانیش خاوەنی 22 هەزار و 147 پەرستارە، كە رێژەی هەرە بەرزیان كچ و ژنن و لە دابەشكردنیدا بۆ سەر هەر 10 هەزار كەسێك، لە پێش لوبنان و سووریاوەیە، هەروەها كۆی گشتی ئەو ئامێرە ستراتیجییە پزیشكییانەی لە نەخۆشخانە حكوومییەكانی هەن و لە كاردان،6هەزار و 177 ئامێرن و بەردەوامیش لە زیادكردندان.
لە كابینەی نۆیەمی حكوومەتی هەرێمی كوردستاندا، ئاستێكی باشتر لە رەزامەندیی خەڵك بۆ كەرتی تەندروستی هەیە، ئەوەش بەپێی ئەو داتایەی كە لە ساڵی 2022، نزیكەی 14 ملیۆن و 499 هەزار و 152 سەردان بۆ بنكە تەندروستییەكان، نەخۆشخانەكان، سەنتەری پسپۆڕی، فریاكەوتن و نۆرینگەی راوێژكاریی بەیانیان و ئێواران كراوە، هەر لەو چوارچێوەیەدا و لەو ساڵەدا، 232 هەزار و 532 نەشتەرگەریی جۆراوجۆری سەرووگەورە، گەورە، ناوەند و بچووك لە پسپۆڕی جیاجیادا كراون و ئەمەش ڕووڵی هەبووە لەوەی چارەخوازان كەمتر روو لە دەرەوەی كوردستان بكەن و تێچوونی زیاتریان نەڕوات، كابینەی نۆیەمی حكوومەتی هەرێمی كوردستان، سەرباری بارودۆخی تایبەتی دارایی و پەتای كۆرۆنا، هەوڵی زۆری داوە ژێرخانی تەندروستی هەرێمی كوردستان ببووژێنێتەوە و لەو كارنامەیەشدا ئامانجییەتی هێز و توانا و پێگەی دامەزراوە تەندروستییەكانی هەرێمی كوردستان، بە تایبەتی كەرتی حكوومی زیاتر بەرز بكاتەوە، تاكوو بگاتە ئاستێكی نزیكی پێوەری جیهانی.