پ.ی.د. كوردستان ڕفیق كۆیی
زانكۆی سۆران
دەتوانرێت بوترێت خۆشەویستی، ئارامی دەروونی و سەركەوتنی ئەكادیمی سێ لایەنی سەرەكی ژیانی تاكەكانن. پەیوەندییە ئاڵۆزەكەی نێوان ئەم توخمانە سەرنجی توێژەران، پەروەردەكاران و دەروونناسانیشی بەلای خۆیدا ڕاكێشاوە. ئەم وتارە باس لە پەیوەندی نێوان خۆشەویستی، ئارامی دەروونی و سەركەوتنی ئەكادیمی دەكات، تیشك دەخاتە سەر ئەو ڕێگایانەی كە لە یەكگرتنی هاوئاهەنگی ئەم لایەنانە دەتوانێت كاریگەری ئەرێنی لەسەر ژیانی تاكەكان هەبێت وەك لەم ڕێگایانەدا باس كراوە:
یەكەم:ئارامی دەروونی و سەركەوتنی ئەكادیمی:
ئارامی دەروونی ڕۆڵێكی سەرەكی دەگێڕێت لە دەستكەوتی ئەكادیمیدا. كاتێك تاكەكان لە زانكۆ هەست بە سۆز و هەستی ئەرێنی دەكەن، وەك خۆشبەختی، ڕازیبوون و خۆشەویستی، ئارامی دەروونی بەدەست دەهێن، ئەمەش دەبێتە هۆی باشتربوونی كاركردنی مەعریفی و ئەدای ئەكادیمی. هەست و سۆزە ئەرێنییەكان دۆخێكی گونجاوی دەروونی پەروەردە دەكەن، كە وا لەتاكەكان دەكات باشتر سەرنج بدەن و بە شێوەیەكی داهێنەرانە بیربكەنەوە و كێشەكان بە شێوەیەكی كاریگەر چارەسەر بكەن. لە لایەكی ترەوە هەست و سۆزە نەرێنییەكان وەك فشار، دڵەڕاوكێ و تەنیایی دەبنە ڕێگر لە سەركەوتنی ئەكادیمی و تێكدانی تەركیز و یادگە و توانای بڕیاردان.
دووەم: خۆشەویستی و ئارامی دەروونی
خۆشەویستی چ سۆزداری بێت یان ئەفلاتونی، كاریگەرییەكی قووڵی لەسەر ئارامی دەروونی هەیە. كاتێك تاكەكان لە پەیوەندی خۆشەویستی و پشتیوانیدا بن، هەست بە ئاسایشی سۆزداری، سەربەخۆیی و زیادبوونی خۆبەگەورەزانین دەكەن. خۆشەویستی ژینگەیەكی پەروەردەیی دابین دەكات، كە هەست و سۆزە ئەرێنییەكان و خۆڕاگری و خۆشگوزەرانی دەروونی گشتی بەرەوپێش دەبات. وەكو پارێزەرێك لە دژی فشار، دڵەڕاوكێ و خەمۆكی كاردەكات، ئەمەش وا دەكات تاكەكان باشتر ڕووبەڕووی ئاستەنگ و فشارە ئەكادیمییەكان ببنەوە..
سێ یەم:خۆشەویستی و ئارامی دەروونی و سەركەوتنی ئەكادیمی
تێكەڵكردنی خۆشەویستی و ئارامی دەروونی دەتوانێت كاریگەری ئەرێنی بەرچاوی لەسەر سەركەوتنی ئەكادیمی هەبێت. كاتێك تاكەكان هەست بە خۆشەویستی و پشتیوانی دەكەن، لایەنی سۆزدارییان بەهێز دەبێت، ئەمەش دەبێتە هۆی زیادبوونی متمانە و باوەر بەخۆبوون و هەروەها لە بەرامبەردا دەگۆڕێت بۆ باشتربوونی ئاستی ئەكادیمی. خۆشەویستی بناغەیەكی تۆكمە بۆ تاكەكان دابین دەكات، كە لەوێوە بتوانن بە جۆش و خرۆش و خۆبەخشییەوە بەدوای كارە پەروەردەییەكانیاندا بگەڕێن. پەروەردەی بیركردنەوەی ئەرێنی و پاڵنەر و ئامادەیی بۆ خۆڕاگری لە ڕێگەی ئاستەنگ و ئاڵنگارییەكانی ئەكادیمیدا دەكات.
چوارەم:ئاڵنگاری و هاوسەنگی
لە كاتێكدا خۆشەویستی و ئارامی دەروونی دەتوانێت سەركەوتنی ئەكادیمی بەرز بكاتەوە، بەڵام گرنگە هاوسەنگییەك دروست بكرێت. لەوانەیە زۆر گرنگیدان بە پەیوەندییە سۆزداریەكان ببێتە هۆی پشتگوێخستنی بەرپرسیارێتییە ئەكادیمییەكان، لە كاتێكدا پاڵەپەستۆی ئەكادیمی دەتوانێت فشار دروست بكا و كاریگەری بەرچاوی لەسەر باشی پەیوەندییە سۆزدارییەكان هەبێت. خستنەڕووی هاوسەنگی پێویستی بە بەڕێوەبردنی كات و پەیوەندی كراوە و پشتگیری هاوكۆف لە نێوان هاوبەشەكاندا هەیە. دانانی سنوورەكان بۆ هەردوو پێداویستی ئەكادیمی و پەیوەندی بۆ پاراستنی هاوسەنگی زۆر گرنگە.
پێنجەم:ستراتیژییەكانی یەكگرتن بۆ بەیەكەوە پەستان و بەدەستهێنانی هاوسەنگی خۆشەویستی و ئارامی دەروونی و سەركەوتنی ئەكادیمی، تاكەكان دەتوانن ستراتیژی جۆراوجۆر بەكاربهێنن. ئەمانە بریتین لە پراكتیزەكردنی چاودێریكردنی خۆت، پاراستنی سیستەمێكی پشتگیری تەندروست، دانانی ئامانجی كەتواری (واقعی) دامەزراندنی پەیوەندی كاریگەر لەگەڵ هاوبەشەكان، داوای ڕێنمایی لە ڕاهێنەران یان ڕاوێژكاران، و وەرگرتنی تەكنیكەكانی بەڕێوەبردنی فشار. بە پەروەردەكردنی ئاگادارانەی خودی خۆیان و پەیوەندییەكانیان و شانبەشانی كارە ئەكادیمییەكانیان، تاكەكان دەتوانن سێگۆشەیەكی ئەرێنی لە خۆشەویستی و ئارامی دەرونی و سەركەوتنی ئەكادیمی دروست بكەن.
لە ئەنجامدا دەتوانین بڵێین: خۆشەویستی، ئارامی دەرونی و سەركەوتنی ئەكادیمی توخمگەلێكی بەیەكەوە گرێدراون كە كاریگەرییەكی بەرچاویان لەسەر ژیانی تاكەكان هەیە. ئارامی دەرونی بناغەی سەركەوتنی
ئەكادیمی دادەنێت، لە كاتێكدا خۆشەویستی ژینگەی پەروەردەكردن بۆ ئارامی دەرونی دابین دەكات بۆ گەشەكردن. كاتێك تاكەكان هاوسەنگی لە نێوان ئەم لایەنانەدا دروست دەكەن، دەتوانن ئەزموونی بەرزبوونەوەی متمانە بەخۆبوون و پاڵنەر و خۆڕاگری بكەن، كە دەبێتە هۆی باشتربوونی بە جێگەیاندنی ئەكادیمی. بە داننان بە گرنگی خۆشەویستی و ئارامی دەرونی ، تاكەكان دەتوانن لە ڕووی ئەكادیمییەوە گەشە بكەن و لە هەمان كاتدا پەیوەندییە مانادار و بەدیهێنانەكان بپارێزن. هەر لە ڕێگەی ئەم یەكگرتنەوەیە كە تاكەكان دەتوانن تەواوی تواناكانیان بكەنەوە و ژیانێكی هاوسەنگ و سەركەوتوو بەڕێوەببەن..
من خۆم وەك مامۆستایەك لە زانكۆ هەمیشە قوتابی و كاری مامۆستایی و ناوەندی ئەكادمیم خۆشویستووە،هەربۆیەش خۆشەویستی قوتابییەكانش بۆمن وایلێكردم زیاتر لەجاران خۆم خۆشتر بوێت.