نەگەڕاندنەوەی پێشینەكە هاووڵاتییانی تووشی سزایەكی قورس كردووە
موڕشید برادۆستی – سۆران:
ماوەیەكە بەشێك لە سوود مەند بووانی پێشینەی خانووبەرە لە ئیدارەی سۆران ئاگادار كراونەتەوە، بە هۆكاری دواكەوتن لە گەڕاندنەوەی پێشینەكەیان سزای پێبژاردنیان بۆ ئەژمار كراوە، ئەمەش نیگەرانی لێ كەوتۆتەوە و هاووڵاتییان داوا دەكەن سزاكەیان لەسەر هەڵبگیرێت، بەڕێوەبەری بانكی خانووبەرەی سۆرانیش، دەڵێت، جیا لە پارەی پێشینە، بەشێك لە سودمەندبووان بەهۆی نەگەڕاندنەوەی پێشینەكە لە كاتی خۆیدا سزایان بۆ دیاری كراوە، بەشێوەیەك هاووڵاتی هەیە دوو ملیۆن و 500 هەزار دیناری سزای لەسەر ئەژمار كراوە.
فەرهاد جەلال بەڕێوەبەری بانكی خانووبەرەی سۆران، بە زاری كرمانجی راگەیاند:” حكوومەتی هەرێمی كوردستان لە ساڵی 2008 تا كۆتایی 2013 دەستی بە پێدانی پێشینەی خانووبەرەی كردووە، تەنها لە سنووری ئیدارەی سۆران نزیكەی 12 هەزار كەس لەو پێشینەیە سود مەند بوونە و لەو ڕێگەیەوە بوونەتە خاوەنی خانووی خۆیان، كە بەشی زۆریان پێشینەكەیان بە هاووڵاتی وەرگرتووە.
بەڕێوەبەری بانكی خانووبەرەی سۆران، دەڵێت:” پێشینەی خانووبەرە لە نۆ ملیۆن دینار تا 25 ملیۆن دینار بوو، لە كاتی شەڕی داعش و قەیرانی دراییشدا لە ئەگەری نەگەڕاندنەوەی پێشینەكە تا ساڵی 2021 هیچ جۆرە سزایەكی پێ بژاردن ئەژمار نەدەكرا و ئاسانكاری بۆ سودمەندبووان كرا، لەدووای ئەو ماوەیە ئەوانەی پێشینەی خانووبەرەیان بە هاووڵاتی وەرگرتووە بۆیان ئەژمار كراوە، سزای نەگەڕاندنەوەی پێشینە بە یاسا دیاری كراوە و لە كاتی وەرگرتنی پێشینەكەش بۆ سودمەندبووانی هاووڵاتی روونكراوەتەوە، كە لە ساڵی یەكەم ئەگەر قەرزەكە نەگەڕاندەوە 10%ی پارە سزا ئەژمار دەكرێت، ساڵی دووەم بۆ دوو هێندە و ساڵی سێیەم بۆ سێ هێندە.
ئاشكراشی كرد:” ماوەی چەند ساڵێكە ئەوانەی پێشینەی خانووبەرەیان بە هاووڵاتی وەرگرتووە، نەیان گەڕاندۆتەوە، بۆیە سزای پێبژاردنیان بۆ دیاری كراوە، بەشێوەیەك هاووڵاتی هەیە زیاتر لە دوو ملیۆن دیناری تەنها وەك سزا بۆ ئەژمار كراوە، ئەمە جیا لەوەی پارەی پێشینەكەش دیاری كراوە دەبێت ساڵانە بگەڕێنێتەوە، ئێمەش حەز بە وەرگرتنەوەی ئەو بڕە پارەیە ناكەین كە وەك سزا بۆیان دیاری كراوە، بەڵام رێنمای و بڕیارە دەبێت پێوەی پابەند بین، بەڵام ئەوانەی پێشینەكەیان خستۆتە سەر موچە، ئەمساڵیش پێشینەكەیان لێ وەرناگیرێتەوە و تا دۆخی دارایی بەرقەرار نەبێت هیچ بڕیارێك بۆ وەرگرتنەوەی پێشینەیان نییە و سزاش نادرێن.
بەڕێوەبەری بانكی خانووبەرەی سۆران، روونی كردەوە، بۆ ئەم مەبەستە نوسراومان بۆ ئیدارەی سۆران و وەزارەتی دارایی و ئەنجوومەنی وەزیران و تەنانەت پەرلەمانی كوردستانیش كردووە، داوامان كردووە سودمەندبووان لە سزا ببەخشرێن، لە هەمان كات چەند تێبینیەكی دیكەمان هەیە، بەڵام تا ئێستا هیچ وەڵامێك نەبووە.
لەبارەی چۆنیەتی گواستنەوەی پێشینەی خانووبەرە لە هاووڵاتی بۆ سەر موچەی سودمەندبووەكە، فەرهاد جەلال، دووپاتی كردەوە:” هەر سودمەند بووێك پێشینەی خانووبەرەی لە ساڵی 2008، 2009، 2010، 2011 رێكەوتنیان لەگەڵ ئێمە 12 ساڵە و وادەكەش كۆتای پێهاتووە، بەهۆی قەیرانی دارایی وەرگرتنەوەكەی راگیرا، ئەوانەی لەو ساڵانە پێشینەی خانووبەرەیان بە هاووڵاتی وەرگرتبێت، لە كاتێكدا موچە خۆریش بووبێت، ناتوانێت ئێستا مامەڵەی گواستنەوەی پێشینەكەی بكات، چونكە وادەی گەڕانەوەیان كۆتای پێهاتووە، ئەوانەی ساڵەكانی دواترە ماوەكەی زۆرترە و دەتوانرێ ئەو مامەڵەیە بكەن”.
بەڕێوەبەری بانكی خانووبەرەی سۆران، گووتیشی:” ئەگەر هەولێر و بەغدا رێكبكەون و بوددجە رەوانە بكرێت، ئەوكات بێگومان پێشینەی خانووبەرە دەست پێدەكاتەوە، هەرچەندە مامەڵە بۆ وەرگرتنی پێشینە كراوە و داواكارییەكی زۆر پێشكەش كراوە، لەگەڵ دەستپێكردنەوەی پێشینەی خانووبەرە چاوەڕوانی وەزارەت و ئەنجوومەنی وەزیران دەكەین بۆ رێنمایی نوێ.
