ناو : شالاو مەحمود سۆرکان- قوتابی بەشی مێژوو : قۆناغی چوارەم زانکۆی سۆران
شەڕی سارد سەردەمێکی گرژی سیاسی و ئایدیۆلۆژی لە نێوان یەکێتی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەت (یەکێتی سۆڤیەت و ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا (ئەمریکا) بوو. ئەو دوو زلهێزە ئایدۆلۆژیایەکی زۆر جیاوازیان هەبوو، ئەمریکا داکۆکیکاری سەرمایەداری و یەکێتی سۆڤیەت داکۆکیکاری کۆمۆنیزم بوو. ئەم دابەشبوونە ئایدیۆلۆژییە ڕەگی شەڕی سارد بوو، کە بۆ ماوەی دەیان ساڵ گرژی ئابووری و دیپلۆماسی لە نێوان ئەو دوو نەتەوەیەدا دروست بوو.
ململانێی فیکری سەرەتایی نێوان ئەو دووانە سەبارەت بە سیستەمی ئابووری بوو. سەرمایەداری لەسەر چەمکی خاوەندارێتی تایبەت و بازاڕی ئازاد دامەزراوە. پشت بە کێبڕکێ و هێزی تاک دەبەستێت بۆ دروستکردنی سامان. لە بەرامبەردا کۆمۆنیزم لەسەر بنەمای بیرۆکەی خاوەندارێتی گشتی و دەستەجەمعی دامەزراوە. پشت بە حکومەت دەبەستێت بۆ دابینکردنی بژێوی خەڵک و دروستکردنی کۆمەڵگایەکی یەکسانتر. ئەم دابەشبوونە ئایدیۆلۆژییە فاکتەری سەرەکی شەڕی سارد و گرژییە سیاسییە جیهانییەکانی ئەو سەردەمە بوو.
هەروەها شەڕی سارد شەڕی بیرۆکە و ئایدیالیش بوو. ئەمریکا دەیویست ئایدیاڵە دیموکراسیەکانی بەرەوپێش ببات، لەکاتێکدا یەکێتی سۆڤیەت دەیویست پەیامی کۆمۆنیزم بڵاوبکاتەوە و نەزمێکی جیهانی دروستبکات کە لەژێر کۆنترۆڵی یەکێتی سۆڤیەتدا بێت. ئەم پێکدادانە ئایدیۆلۆژییە هۆکارێکی سەرەکی بوو لە شەڕی سارددا و لە ئەنجامدا زنجیرەیەک شەڕی بە وەکالەت و وەستانی دیپلۆماسی و کۆبوونەوەی سەربازی لێکەوتەوە.
هەروەها ململانێی فیکریی نێوان کۆمۆنیزم و سەرمایەداری کاریگەرییەکی گەورەی لەسەر سیاسەتی ئابووریی ئەو دوو نەتەوەیە هەبوو. ئەمریکا پاڵپشتی سەرمایەداری بازاڕی ئازاد بوو، لە کاتێکدا یەکێتی سۆڤیەت ئابوورییەکی پلان بۆ داڕێژراوی بەکارهێنا. ئەمەش دابەشبوونی ئابووری لە نێوان هەردوو نەتەوەدا دروستکرد و لە ئەنجامدا “پەردەی ئاسن”ی بەناوبانگی لێکەوتەوە کە هەردوو بلۆکەکەی لەیەکتر جیاکردەوە.
زیاتر لە دوو دەیە شەڕی سارد کۆتایی هاتووە، بەڵام ململانێ فیکرییەکانی نێوان کۆمۆنیزم و سەرمایەداری هێشتا هەر ماون. لە کاتێکدا ئەو دوو سیستەمە شایستەیی و کەموکوڕی تایبەت بە خۆیان هەیە، بەڵام ڕوونە کە ئەو دوو ئایدۆلۆژیایە لە بنەڕەتدا ناگونجێن. ئەم ناتەباییە ڕەگی شەڕی ساردە و هۆکارێکە بۆ ئەوەی ئەو دوو نەتەوەیە نەیانتوانی بگەنە چارەسەرێکی ئاشتیانە. ململانێی فیکریی نێوان کۆمۆنیزم و سەرمایەداری هۆشدارییەکە بۆ جیهان و وەبیرهێنانەوەیەکە کە ئەم جۆرە دابەشبوونانە دەتوانن لێکەوتەی وێرانکەریان هەبێت.