دەربارەى ئێمە
پەیوەندى
چوارشەممە, ئایار 21, 2025
دەزگای زاری كرمانجی
  • دەستپێک
  • سیاسەت
    سەرۆکی حکومەت لەگەڵ سێناتۆر ئەلیسا سلۆتکین کۆبووەوە

    سەرۆکی حکومەت لەگەڵ سێناتۆر ئەلیسا سلۆتکین کۆبووەوە

    مەسرور بارزانی بەشداریی گفتوگۆیەکی تایبەتی کۆڕبەندی وزە لە واشنتن دەکات

    مەسرور بارزانی بەشداریی گفتوگۆیەکی تایبەتی کۆڕبەندی وزە لە واشنتن دەکات

    مەسرور بارزانی لەگەڵ سێناتۆر تێد بەد کۆبووەوە

    مەسرور بارزانی لەگەڵ سێناتۆر تێد بەد کۆبووەوە

    ئاژانسی هەواڵی مێهر : پارێزگاری كوردستان لەگەڵ پارێزگارانی هەرێمی كوردستان ڕێككەوتننامەیان واژۆ كرد

    ئاژانسی هەواڵی مێهر : پارێزگاری كوردستان لەگەڵ پارێزگارانی هەرێمی كوردستان ڕێككەوتننامەیان واژۆ كرد

    ڕۆژنامەیەكی ئەمریكی: شەڕی ناوخۆ لە سووریا هەڵدەگیرسێت و كۆتایی بە دەسەڵاتی شەرع دەهێنێت

    ڕۆژنامەیەكی ئەمریكی: شەڕی ناوخۆ لە سووریا هەڵدەگیرسێت و كۆتایی بە دەسەڵاتی شەرع دەهێنێت

    ئەبراهام بۆ مەسرور بارزانی : شانازی دەكەم ڕەگێكی كوردیم هەیە

    ئەبراهام بۆ مەسرور بارزانی : شانازی دەكەم ڕەگێكی كوردیم هەیە

  • ناوخۆ
    پارتی و یەکێتی جارێکی دیکە پێکهێنانی حکوومەت تاوتوێ دەکەن

    پارتی و یەکێتی جارێکی دیکە پێکهێنانی حکوومەت تاوتوێ دەکەن

    كەشناسیی عێراق : ڕۆژی یەكشەممە لە هەرێمی كوردستان باران دەبارێت

    كەشناسیی عێراق : ڕۆژی یەكشەممە لە هەرێمی كوردستان باران دەبارێت

    بێگەرد تاڵەبانی : هەر كاتێك عێراق پێویستی بە ئێمە بێت دەرگا دەكاتەوە و پێویستی بە ئێمە نەما دادەخات

    بێگەرد تاڵەبانی : هەر كاتێك عێراق پێویستی بە ئێمە بێت دەرگا دەكاتەوە و پێویستی بە ئێمە نەما دادەخات

    ئەمڕۆ مووچەی ئەو شوێنانە دابەش دەكرێت

    11 ساڵە هێشتا پڕۆژەی دووسایدی گۆڕەتوو تەواو نەكراوە

    بەم بەیانییە لە گەلی عەلی بەگ كەسێك بریندار بوو

    بەم بەیانییە لە گەلی عەلی بەگ كەسێك بریندار بوو

    لیستی مووچەی خانەنشینان ئامادەكرا و بۆ ئەم مانگەش 100 هەزارەكە نەخراوەتەوە سەر مووچەکانیان

    لیستی مووچەی خانەنشینان ئامادەكرا و بۆ ئەم مانگەش 100 هەزارەكە نەخراوەتەوە سەر مووچەکانیان

  • ڕاپۆرت
    بەشێك لە ماتۆڕسكیلەكان خەڵك بێزار دەكەن

    بەشێك لە ماتۆڕسكیلەكان خەڵك بێزار دەكەن

    بە سەركەوتنی پرۆسەی ئاشتی ژیان بۆ سەدان گوند و ئاوایی ئیدارەی سۆران دەگەڕێتەوە

    بە سەركەوتنی پرۆسەی ئاشتی ژیان بۆ سەدان گوند و ئاوایی ئیدارەی سۆران دەگەڕێتەوە

    گەنجان ؛ گۆرانی و میوزیك پارێزەری مانەوەی ناسنامەی كوردە

    گەنجان ؛ گۆرانی و میوزیك پارێزەری مانەوەی ناسنامەی كوردە

    كوللە زیان بە بەرووبوومی جوتیارانی ئیدارەی سۆران دەگەینێت

    كوللە زیان بە بەرووبوومی جوتیارانی ئیدارەی سۆران دەگەینێت

    سواڵكردن و كاركردن بە منداڵ دیاردەیەكی ترسناك

    سواڵكردن و كاركردن بە منداڵ دیاردەیەكی ترسناك

    هاووڵاتییانی ناحیەی سرێشمە خوازیارن فەرمانگەكانی میری لە شارۆچكەكەیان بكرێنەوە

    هاووڵاتییانی ناحیەی سرێشمە خوازیارن فەرمانگەكانی میری لە شارۆچكەكەیان بكرێنەوە

  • دیمانە
    شۆڕش حەسەن، بەڕێوەبەری ناحیەی وەرتێ‌: كار لەسەر دروستكردنی پۆند دەكەین

    شۆڕش حەسەن، بەڕێوەبەری ناحیەی وەرتێ‌: كار لەسەر دروستكردنی پۆند دەكەین

    بەڕێوەبەری دەستەبەری كۆمەڵایەتی كرێكارانی سۆران: كرێكاران بەپێی ڕێنماییەكان خانەنشین دەكرێن

    بەڕێوەبەری دەستەبەری كۆمەڵایەتی كرێكارانی سۆران: كرێكاران بەپێی ڕێنماییەكان خانەنشین دەكرێن

    د.عەلی ئیبراهیم حەسەن : ئەم ڕێككەوتننامەیە پاراستنی ئاسایشی هەرێم باشتر دەكات و بووژانەوەی ئابووری لە هەموو سێكتەرەكان خێراتر دەكات

    د.عەلی ئیبراهیم حەسەن : ئەم ڕێككەوتننامەیە پاراستنی ئاسایشی هەرێم باشتر دەكات و بووژانەوەی ئابووری لە هەموو سێكتەرەكان خێراتر دەكات

    ئەو سەنتەر و كۆمەڵانەی كۆنفرانسیان ئەنجام نەداوە چالاكییەكانیان ڕادەگیرێت

    ئەو سەنتەر و كۆمەڵانەی كۆنفرانسیان ئەنجام نەداوە چالاكییەكانیان ڕادەگیرێت

    ئەمڕۆ لە ئیدارەی سۆران 6840 قوتابی بەشداری لە تاقیكردنەوەكانی پۆلی 9 دەكەن

    ئەمڕۆ لە ئیدارەی سۆران 6840 قوتابی بەشداری لە تاقیكردنەوەكانی پۆلی 9 دەكەن

    بۆ چی گەنجان پێویستیان بە هۆشیاریی یاسایی هەیە ؟

    بۆ چی گەنجان پێویستیان بە هۆشیاریی یاسایی هەیە ؟

  • بیروڕا
    فەلسەفە و پەیامی پارتی لە ڕابردوو و ئێستادا

    فەلسەفە و پەیامی پارتی لە ڕابردوو و ئێستادا

    پەیامی دۆستایەتی هەرێمی کوردستان لە كۆربەندی تاران

    پەیامی دۆستایەتی هەرێمی کوردستان لە كۆربەندی تاران

    ئەبوبەكر كاروانی : لێپسراوێتی ئیسلامی، ئەخلاقی و سیاسی دەخوازێت ئیخوان هەڵبوەشێتەوە

    ئەبوبەكر كاروانی : لێپسراوێتی ئیسلامی، ئەخلاقی و سیاسی دەخوازێت ئیخوان هەڵبوەشێتەوە

    هێزێك بۆ ئابووری و پیشەسازیی كوردستان

    هێزێك بۆ ئابووری و پیشەسازیی كوردستان

    ‎ئاسایشی نەتەوەی

    ‎ئاسایشی نەتەوەی

    شەڕی ئیرادە باوەڕ، ماددەی هۆشبەر دژی کوردستان لە یەکاتدا

    شەڕی ئیرادە باوەڕ، ماددەی هۆشبەر دژی کوردستان لە یەکاتدا

  • جۆراوجۆر
    ئەمریكا بڕی 10 ملیۆن دۆلار خەڵات دەبەخشێت

    ئەمریكا بڕی 10 ملیۆن دۆلار خەڵات دەبەخشێت

    چوار پارێزگارەكەی باشوور لە ڕۆژهەڵاتی كوردستانن

    چوار پارێزگارەكەی باشوور لە ڕۆژهەڵاتی كوردستانن

    وەزارەتى دارایى فەرمانگەکانى ئاگادار کردەوە

    وەزارەتى دارایى فەرمانگەکانى ئاگادار کردەوە

    پەیاما سەرۆک بارزانی ل کۆنگرەیێ ئێکگرتنێ دا

    پەیاما سەرۆک بارزانی ل کۆنگرەیێ ئێکگرتنێ دا

    بە هۆی جگەرەكێشانەوە؛ ڕۆژانە 190 كەس لە ئێران گیان لەدەستدەدەن

    بە هۆی جگەرەكێشانەوە؛ ڕۆژانە 190 كەس لە ئێران گیان لەدەستدەدەن

    لە چ كاتێك ئاوی لیمۆ بخۆینەوە؟

    لە چ كاتێك ئاوی لیمۆ بخۆینەوە؟

  • وەرزشی
    دوو ئەستێرەی سۆران دەبنە پاڵەوانی جامی كوردستان

    دوو ئەستێرەی سۆران دەبنە پاڵەوانی جامی كوردستان

    مەیدانی جەنگ و خوێن با بكەین بە شوێنی یارییە وەرزشییەكان و گەشتیاری

    مەیدانی جەنگ و خوێن با بكەین بە شوێنی یارییە وەرزشییەكان و گەشتیاری

    وەرزشوانێك 35 رۆژ بەردەوام بوو لە راكردن⠀

    وەرزشوانێك 35 رۆژ بەردەوام بوو لە راكردن⠀

    جاکۆب رایت مانچستەر سیتی جێدەهێڵێت

    جاکۆب رایت مانچستەر سیتی جێدەهێڵێت

    رۆناڵدۆ لە پیشەنگی پڕ داهاتترین یارزانی جیهانە

    رۆناڵدۆ لە پیشەنگی پڕ داهاتترین یارزانی جیهانە

    ئارینا، كۆسپێكی گەورە بۆ ركابەرانی

    ئارینا، كۆسپێكی گەورە بۆ ركابەرانی

  • هەفتەنامە
    720 ZARIKRMANJI

    720 ZARIKRMANJI

    719 ZARIKRMANJI

    719 ZARIKRMANJI

    718 zarikrmanji

    718 zarikrmanji

    ZAR 717

    ZAR 717

    نێچیرڤان بارزانی سەردانی ئوردنی کرد

    نێچیرڤان بارزانی سەردانی ئوردنی کرد

    716

    716

    Trending Tags

  • ئەرشیفی مالپەری کۆن
    • سیایەت
    • ناوخۆ
    • ڕاپۆرت
    • دیمانە
    • بیروڕا
    • جۆراوحۆر
    • وەرزشی
    • هەفتەنامە
No Result
View All Result
  • دەستپێک
  • سیاسەت
    سەرۆکی حکومەت لەگەڵ سێناتۆر ئەلیسا سلۆتکین کۆبووەوە

    سەرۆکی حکومەت لەگەڵ سێناتۆر ئەلیسا سلۆتکین کۆبووەوە

    مەسرور بارزانی بەشداریی گفتوگۆیەکی تایبەتی کۆڕبەندی وزە لە واشنتن دەکات

    مەسرور بارزانی بەشداریی گفتوگۆیەکی تایبەتی کۆڕبەندی وزە لە واشنتن دەکات

    مەسرور بارزانی لەگەڵ سێناتۆر تێد بەد کۆبووەوە

    مەسرور بارزانی لەگەڵ سێناتۆر تێد بەد کۆبووەوە

    ئاژانسی هەواڵی مێهر : پارێزگاری كوردستان لەگەڵ پارێزگارانی هەرێمی كوردستان ڕێككەوتننامەیان واژۆ كرد

    ئاژانسی هەواڵی مێهر : پارێزگاری كوردستان لەگەڵ پارێزگارانی هەرێمی كوردستان ڕێككەوتننامەیان واژۆ كرد

    ڕۆژنامەیەكی ئەمریكی: شەڕی ناوخۆ لە سووریا هەڵدەگیرسێت و كۆتایی بە دەسەڵاتی شەرع دەهێنێت

    ڕۆژنامەیەكی ئەمریكی: شەڕی ناوخۆ لە سووریا هەڵدەگیرسێت و كۆتایی بە دەسەڵاتی شەرع دەهێنێت

    ئەبراهام بۆ مەسرور بارزانی : شانازی دەكەم ڕەگێكی كوردیم هەیە

    ئەبراهام بۆ مەسرور بارزانی : شانازی دەكەم ڕەگێكی كوردیم هەیە

  • ناوخۆ
    پارتی و یەکێتی جارێکی دیکە پێکهێنانی حکوومەت تاوتوێ دەکەن

    پارتی و یەکێتی جارێکی دیکە پێکهێنانی حکوومەت تاوتوێ دەکەن

    كەشناسیی عێراق : ڕۆژی یەكشەممە لە هەرێمی كوردستان باران دەبارێت

    كەشناسیی عێراق : ڕۆژی یەكشەممە لە هەرێمی كوردستان باران دەبارێت

    بێگەرد تاڵەبانی : هەر كاتێك عێراق پێویستی بە ئێمە بێت دەرگا دەكاتەوە و پێویستی بە ئێمە نەما دادەخات

    بێگەرد تاڵەبانی : هەر كاتێك عێراق پێویستی بە ئێمە بێت دەرگا دەكاتەوە و پێویستی بە ئێمە نەما دادەخات

    ئەمڕۆ مووچەی ئەو شوێنانە دابەش دەكرێت

    11 ساڵە هێشتا پڕۆژەی دووسایدی گۆڕەتوو تەواو نەكراوە

    بەم بەیانییە لە گەلی عەلی بەگ كەسێك بریندار بوو

    بەم بەیانییە لە گەلی عەلی بەگ كەسێك بریندار بوو

    لیستی مووچەی خانەنشینان ئامادەكرا و بۆ ئەم مانگەش 100 هەزارەكە نەخراوەتەوە سەر مووچەکانیان

    لیستی مووچەی خانەنشینان ئامادەكرا و بۆ ئەم مانگەش 100 هەزارەكە نەخراوەتەوە سەر مووچەکانیان

  • ڕاپۆرت
    بەشێك لە ماتۆڕسكیلەكان خەڵك بێزار دەكەن

    بەشێك لە ماتۆڕسكیلەكان خەڵك بێزار دەكەن

    بە سەركەوتنی پرۆسەی ئاشتی ژیان بۆ سەدان گوند و ئاوایی ئیدارەی سۆران دەگەڕێتەوە

    بە سەركەوتنی پرۆسەی ئاشتی ژیان بۆ سەدان گوند و ئاوایی ئیدارەی سۆران دەگەڕێتەوە

    گەنجان ؛ گۆرانی و میوزیك پارێزەری مانەوەی ناسنامەی كوردە

    گەنجان ؛ گۆرانی و میوزیك پارێزەری مانەوەی ناسنامەی كوردە

    كوللە زیان بە بەرووبوومی جوتیارانی ئیدارەی سۆران دەگەینێت

    كوللە زیان بە بەرووبوومی جوتیارانی ئیدارەی سۆران دەگەینێت

    سواڵكردن و كاركردن بە منداڵ دیاردەیەكی ترسناك

    سواڵكردن و كاركردن بە منداڵ دیاردەیەكی ترسناك

    هاووڵاتییانی ناحیەی سرێشمە خوازیارن فەرمانگەكانی میری لە شارۆچكەكەیان بكرێنەوە

    هاووڵاتییانی ناحیەی سرێشمە خوازیارن فەرمانگەكانی میری لە شارۆچكەكەیان بكرێنەوە

  • دیمانە
    شۆڕش حەسەن، بەڕێوەبەری ناحیەی وەرتێ‌: كار لەسەر دروستكردنی پۆند دەكەین

    شۆڕش حەسەن، بەڕێوەبەری ناحیەی وەرتێ‌: كار لەسەر دروستكردنی پۆند دەكەین

    بەڕێوەبەری دەستەبەری كۆمەڵایەتی كرێكارانی سۆران: كرێكاران بەپێی ڕێنماییەكان خانەنشین دەكرێن

    بەڕێوەبەری دەستەبەری كۆمەڵایەتی كرێكارانی سۆران: كرێكاران بەپێی ڕێنماییەكان خانەنشین دەكرێن

    د.عەلی ئیبراهیم حەسەن : ئەم ڕێككەوتننامەیە پاراستنی ئاسایشی هەرێم باشتر دەكات و بووژانەوەی ئابووری لە هەموو سێكتەرەكان خێراتر دەكات

    د.عەلی ئیبراهیم حەسەن : ئەم ڕێككەوتننامەیە پاراستنی ئاسایشی هەرێم باشتر دەكات و بووژانەوەی ئابووری لە هەموو سێكتەرەكان خێراتر دەكات

    ئەو سەنتەر و كۆمەڵانەی كۆنفرانسیان ئەنجام نەداوە چالاكییەكانیان ڕادەگیرێت

    ئەو سەنتەر و كۆمەڵانەی كۆنفرانسیان ئەنجام نەداوە چالاكییەكانیان ڕادەگیرێت

    ئەمڕۆ لە ئیدارەی سۆران 6840 قوتابی بەشداری لە تاقیكردنەوەكانی پۆلی 9 دەكەن

    ئەمڕۆ لە ئیدارەی سۆران 6840 قوتابی بەشداری لە تاقیكردنەوەكانی پۆلی 9 دەكەن

    بۆ چی گەنجان پێویستیان بە هۆشیاریی یاسایی هەیە ؟

    بۆ چی گەنجان پێویستیان بە هۆشیاریی یاسایی هەیە ؟

  • بیروڕا
    فەلسەفە و پەیامی پارتی لە ڕابردوو و ئێستادا

    فەلسەفە و پەیامی پارتی لە ڕابردوو و ئێستادا

    پەیامی دۆستایەتی هەرێمی کوردستان لە كۆربەندی تاران

    پەیامی دۆستایەتی هەرێمی کوردستان لە كۆربەندی تاران

    ئەبوبەكر كاروانی : لێپسراوێتی ئیسلامی، ئەخلاقی و سیاسی دەخوازێت ئیخوان هەڵبوەشێتەوە

    ئەبوبەكر كاروانی : لێپسراوێتی ئیسلامی، ئەخلاقی و سیاسی دەخوازێت ئیخوان هەڵبوەشێتەوە

    هێزێك بۆ ئابووری و پیشەسازیی كوردستان

    هێزێك بۆ ئابووری و پیشەسازیی كوردستان

    ‎ئاسایشی نەتەوەی

    ‎ئاسایشی نەتەوەی

    شەڕی ئیرادە باوەڕ، ماددەی هۆشبەر دژی کوردستان لە یەکاتدا

    شەڕی ئیرادە باوەڕ، ماددەی هۆشبەر دژی کوردستان لە یەکاتدا

  • جۆراوجۆر
    ئەمریكا بڕی 10 ملیۆن دۆلار خەڵات دەبەخشێت

    ئەمریكا بڕی 10 ملیۆن دۆلار خەڵات دەبەخشێت

    چوار پارێزگارەكەی باشوور لە ڕۆژهەڵاتی كوردستانن

    چوار پارێزگارەكەی باشوور لە ڕۆژهەڵاتی كوردستانن

    وەزارەتى دارایى فەرمانگەکانى ئاگادار کردەوە

    وەزارەتى دارایى فەرمانگەکانى ئاگادار کردەوە

    پەیاما سەرۆک بارزانی ل کۆنگرەیێ ئێکگرتنێ دا

    پەیاما سەرۆک بارزانی ل کۆنگرەیێ ئێکگرتنێ دا

    بە هۆی جگەرەكێشانەوە؛ ڕۆژانە 190 كەس لە ئێران گیان لەدەستدەدەن

    بە هۆی جگەرەكێشانەوە؛ ڕۆژانە 190 كەس لە ئێران گیان لەدەستدەدەن

    لە چ كاتێك ئاوی لیمۆ بخۆینەوە؟

    لە چ كاتێك ئاوی لیمۆ بخۆینەوە؟

  • وەرزشی
    دوو ئەستێرەی سۆران دەبنە پاڵەوانی جامی كوردستان

    دوو ئەستێرەی سۆران دەبنە پاڵەوانی جامی كوردستان

    مەیدانی جەنگ و خوێن با بكەین بە شوێنی یارییە وەرزشییەكان و گەشتیاری

    مەیدانی جەنگ و خوێن با بكەین بە شوێنی یارییە وەرزشییەكان و گەشتیاری

    وەرزشوانێك 35 رۆژ بەردەوام بوو لە راكردن⠀

    وەرزشوانێك 35 رۆژ بەردەوام بوو لە راكردن⠀

    جاکۆب رایت مانچستەر سیتی جێدەهێڵێت

    جاکۆب رایت مانچستەر سیتی جێدەهێڵێت

    رۆناڵدۆ لە پیشەنگی پڕ داهاتترین یارزانی جیهانە

    رۆناڵدۆ لە پیشەنگی پڕ داهاتترین یارزانی جیهانە

    ئارینا، كۆسپێكی گەورە بۆ ركابەرانی

    ئارینا، كۆسپێكی گەورە بۆ ركابەرانی

  • هەفتەنامە
    720 ZARIKRMANJI

    720 ZARIKRMANJI

    719 ZARIKRMANJI

    719 ZARIKRMANJI

    718 zarikrmanji

    718 zarikrmanji

    ZAR 717

    ZAR 717

    نێچیرڤان بارزانی سەردانی ئوردنی کرد

    نێچیرڤان بارزانی سەردانی ئوردنی کرد

    716

    716

    Trending Tags

  • ئەرشیفی مالپەری کۆن
    • سیایەت
    • ناوخۆ
    • ڕاپۆرت
    • دیمانە
    • بیروڕا
    • جۆراوحۆر
    • وەرزشی
    • هەفتەنامە
No Result
View All Result
دەزگای زاری كرمانجی
No Result
View All Result
Home بیروڕا

هەڵوەشاندنەوەی خەلافەت

2 ساڵ له‌مه‌وپێش
هەڵوەشاندنەوەی خەلافەت
86
VIEWS
Share on FacebookShare on Twitter

فارس حسێن فارس- قۆناغی سێ یەم زانستەکۆمەلایەتییەکان زانکۆی سۆران

هەڵوەشاندنەوەی خەلافەت بەیەکێك لە رووداوە گرنگەکانی مێژووی ئیسلامی دادەنرێت کە بەتەواوی مووسلمانان پەرتەوازکرد و دەسەلاتی سیاسی لاوازبوو ئەوە نزیکەی سەد ساڵ دەبێ ئەو سیستەمە هەلوەشاوەتەوە زۆریش هەوڵ ئەدرێت ئەو سیستەمە کار پێ بکرێتەوە بەپێ خەلافەتی راشەیدەین کە لەسەرۆی رۆیشتن .

سیستەمی خەلافەت

خەلافەت یەکێك لەو سیستەمانەی حکوم کردنی دەوڵەت و کاروباری ئەومەتێك بەرێوە دەبات بەپێ کتێبی قورئانی پیرۆز و ئەو کەسەی پێش ببێتە خەلیفە دەبوایە هەموو خەڵك بەیعەتی بدەن ئەو کەسەی کە پۆستیی خەلیفە وەردەگرێت وەنابێت هیچ کەسێکی نزیکی خەلیفە ببێتە جێنشینی چونکە ئەوە ئەو سیستەمە دژی پشتاوپشتییە دەسەڵات واتا نابێ کور یان برا و یان مام یان کەسێکی نزیک ببێتە جێنشین دەبوو کەسێک لە دەرەوەی بنەماڵەی خەلیفە ئەبوو وەکو جێنشین دیاری بکرێ لەلایەن خەلکەوە بەیعەتیان پێ دابێ .

مێژووی خەلافەت

١.خەلافەتی راشەیدەین :

ئەو سیستەمە لە دوای کۆچی دوایی کردنی پێغەمبەر محمد رسوول الله (د.خ) لەسەر بێت دەستی پێکرد کە چەندین خەلافەت بەدوای یەك هاتن یەکەم خەلافەت خەلافەتی راشەیدەین بوو یەکەم خەلیفە ئەبوبەکری سدیق بوو لەدوای پێغەمبەر محمد (د.خ) لەسەر بێت کاروباری موسلمانان بەرێوە ببات ئەم خەلافەت پشتاوپشتی نەبوو بەپێ شوورا
خەلیفە دیاری دەکرا و حکومرانی دەوڵەتەکەیان دەکرد و ئەو کەسەی دوایی خۆیان دەکردە خەلیفە لە دەرەوەی بنەماڵەی خۆیان بوو ماوەی حکومرانی ساڵی زاینی ٦٣٣ز ٦٦٠ز ساڵی کۆچی ١١ك٤٠ك ،
خەلیفەکان گوێ لە کێشەکانی خەلک دەگرت لەنزیکەوە ، ئەم خەلافەتە ٤ خەلیفە حکومرانیان تێدا کرد هەمووشیان بە چاکترین باشترین کەس دادەنرێن و هەر چواریان لەو کەسانە بوون کە موژدەی بەهەشتیان پێ درابوو .

٢.خەلافەتی ئەمەوی :

ئەم خەلافەتە لەدوای خەلافەتی راشیدەین درووست بوو لەلایەن معاوی کوری ئەبوسوفیان لەساڵی ٤٠ کۆچی بووە خەلیفە و دامەزرێنەری خەلافەتی ئەمەوی ئەمەش دوایی ملمڵانێکی چەند ساڵە لەگەڵ کۆتا خەلیفەی راشەیدەین لەسەردەمی ئەم خەلافەتە بەسەردەمی ئاژاوە و ملمڵانێ دادەنرێت چونکە چەندین بەرەی جیا جیا درووست بوو هۆکارەکەشی ئەوە بوو خەلیفەکانی ئەمەوی دەسەلاتیان پشت و پشت لێ کرد واتا نە ساختەکاری جێنیشینیان دیاری دەکرد واتا خەلیفە برای یان کوری یان مام دەکرد جێنیشین و لە نزیکەوە خەلکیان نەدەبینی بۆ ئەوەی بەدەم سکالاکانی خەلکیەوە بچن تەنیا چەند خەلیفەیەك نەبێ کە بەپێ شەریەعەتی ئیسلام کاریان دەکرد ماوەی ئەم خەلافەتە لە نێوان ساڵانی ٦٦٠ز ٧٥٠ز و ٤٠ك ١٣٢ك هەرچەند ئەم خەلافەت زۆربەی کات خەریکی کپکردنەوە شۆرش و بزوتنەوەکان بوو کە دژی خەلافەت بەرپاببوو بەڵام هەندێك فتوحاتیش کرا لەوان فەتح کردنی هەندێک ناوچەی هیند و پاکستان و تورکمانستان و ئۆزبکستان کرا گرنگترین فتوحات کە ئەنجانم درا بێ فتوحاتی ئەندەلوس بوو کە دەکاتە ئیسپانیا و پرتوگالی ئێستا .

٣.خەلافەتی عەباسی :

ئەم خەلافەتە سێیەم خەلافەت دادەنرێت بەلام بە شکۆترین خەلافەت لەمێژووی خەلافەت دادەنرێت لەرووی شارستانیەوە گەورەترین پێشکەوتنی بەخۆیەوە بینیەوە ئەم خەلافەت لە لایەن نەوەکانی بنەمالەی عەباسی مامی پێغەمبەر محمد (د.خ) لەسەر بێت دامەزرا دوای ململانێکی دوور و درێژ لەگەڵ خەلافەتی ئەمەوی توانرا لەساڵی ١٣٢ کۆچی خەلافەتەکە برووخێنن و خەلافەتی عەباسی دابمەزرێنن ماوەی ئەم خەلافەتە درێژبووە لەنێوان ساڵانی ٧٥٠ز ١٢٥٨ز و ١٣٢ك٦٥٦ك دابووە ، لەسەردەمی ئەم خەلافەتەش سیستەمەکە هەر وەکو هی خەلافەتی ئەمەوی بەرێوە دەچوو ئەوان بەلێنیان دا سیستەمی خەلافەت بگەرێنەوە بۆ شەریعەتی خۆی کە بەشوورا ئەنجام دەدرا لە کۆتایی دا ئەم خەلافەت بە کەوتنی شاری بەغدا لەلایەن مەغۆلەکانەوە کۆتایی بە خەلافەتی عەباسی هێنرا و خەلافەتیش گوێزرایەوە بۆ شوێنکی تر ئەویش بۆ میسر بوو .

٤.مەمالیکەکان :

پێش مەمالیکەکان دەولەتی ئەیوبی حکومرانی میسریان دەکرد بەڵام دووجار لە لایەن مەمالیکەکانەوە لە دەسەلات لادران لە ساڵی ١٢٥٠ز و ٦٤٨ك دوای ئەوەی خەلافەتی عەباسی لەلایەن مەغولەکانەوە لەناوبرا قورسایی خەلافەت گوێزرایەوە بۆ مەمالیکەکان ماوەی خەلافەتەکەی لەنێوان ساڵانی ١٢٥٨ز ١٥١٧ز و ٦٥٦ك٩٢٣ك ئەم خەلافەتەش بەهەمان شێوەی خەلافەتەکانی پێش جگە لە خەلافەتی راشیدەین نەبێت بەشێوەی پشتا و پشت رۆیشت بەلام ئەم خەلافەتە وەکو ئەوانی دی زۆر فراوان نەبوو تەنیا لە میسر و شام و حیجاز و یەمەن لەژێر دەستی دابوو زۆر دەسەڵات بەسەر تەواوی جیهانی ئیسلامی نەبوو لە کۆتایی دا لەلایەن دەوڵەتی عوسمانی رووخێندرا خەلافەت گوێزرایەوە .

٥.خەلافەتی عوسمانی :

دەوڵەتی عوسمانی لە ساڵی ١٢٩٩ز و ٧٠٢ ك دامەزرا لەلایەن سوڵتان عوسمان دوایی ئەوەی دەوڵەتی عوسمانی بەهێز بوو فراوان بوو دواجار توانیان بگەنە پلەو پایەی خەلافەت ئەویش لە ساڵی ١٥١٧ز و ٩٢٣ ك توانیان مەمالیکەکان برووخێنن خەلافەت لە قاهیرەوە بۆ ئەیسلامبۆل گويزرایەوە بەهەمان سیاسەتی پشتا و پشت دەرۆیشتن خەلافەتی عوسمانی دواین خەلافەتی بەهیزی ئیسلامی بوو .

کۆتایی خەلافەتی عوسمانی و هەڵوەشاندەوەی خەلافەت

خەلافەتی عوسمانی لە سەدەی ١٨ و ١٩ هەم بەرەولاوازی رۆیشت تادەهات لەلایەن ولاتانی رۆژئاوا و رووسیا خەلافەتی عوسمانی لاواز دەکرد خاکەکەیان داگیردەکرێت دوای دەرکەوتنی کۆمەلەی ئیتحادی تەرەقی لە کۆتاییەکانی سەدەی نۆزدەهەم دەرکەوت بەنهینی کاریان دەکرد سەرجەم نەتەوە جیا جیا کانی ناو دەوڵەتی عوسمانی بەشداربوون بە تورکیشەوە درووشمی ئەم رێکخراوە
ئازادی و یەکسانی هەمان درووشمی شۆرشی فەرەنسی بەرزکردەوە دوای هەوڵێکی زۆر توانرا لە ساڵی ١٩٠٨ز کودەتا بەسەر سوڵتان عەبدولحمدی دووەم دا بکەن دەستوور بەسەر سولتان دا سەپاند دواتر لادرا سولتان محمدی پێنجەم هاتە سەر کورسی دەسەڵات بەس بەناو لەسەر دەسەڵات بوو لەسەردەمی ئەودا بەژداری جەنگی جیهانی یەکەم کرد بەلای ئەلمانیا شکایەوە بەلام دوای ئەوەی بەرەی هاوپەیمانان توانیان دەوڵەتی عوسمانی تووشی شکستێکی گەورە هات تەواوی خاکەکەی پارچە پارچە کرا لە نێوان هاوپەیمانان لەناوەراستی ئەنادۆل دەوڵەتێکی تورکی دادەمەزرێنن بەلام دوایی موستەفا ئەتاتورک لە ئەنادۆل شەری سەربەخۆی راگەیاند دواترتوانی تەواوی ئەنادۆل کۆنترۆل کرد .

هەلوەشاندنەوەی سیستەمی خەلافەت

دوای ئەوەی هاوپەیمانان پەیمانی لۆزان مۆرکرد دانی نا بەکۆماری تورکیا موستەفا کەمال خەلیفە دەسەلاتی سیاسی نەما بەس تەنیا وەکو رەمزێکی ئاینی مایەوە بەلام دوای لە ١٩٢٤ ز و ١٣٤٢ك بەبریاری ئەنجومەنی نیشتمانی گەورە سیستەمی خەلافەت هەلوەشاندنەوە دواین خەلیفەش سوڵتان عبدولمەجیدی دووەم موسلمانان بوو لە دەوڵەتی تورکیا دەرکرا رێگەی نەدرا بێتەوە خاکی توورکیا ئەوە نزیکەی سەد ساڵ سیستەمی خەلافەت نەماوە و دەسەڵاتی سیاسی موسلمانان لەوکاتەوە هیج هێزیکی سیاسی ئیسلامی بەهێز نەبوو سەرجەم هێزی ئیسلام یەکبخات .

Previous Post

بە گوژمەی سەدان ملیۆن دینار شەقام و كۆڵانەكانی گەڕەكی جوندیان دوو چاكدەكرێن

Next Post

دەوڵەتی عەباسی لەسەردەمی بویهییەکان

Next Post
دەوڵەتی عەباسی لەسەردەمی بویهییەکان

دەوڵەتی عەباسی لەسەردەمی بویهییەکان

Stay Connected test

  • 23.9k Followers
  • 99 Subscribers
  • Trending
  • Comments
  • Latest
قەوارەی كوردستان لە خوێن و ئاڕقەی پێشمەرگە دروستكراوە نەك كارتۆن

قەوارەی كوردستان لە خوێن و ئاڕقەی پێشمەرگە دروستكراوە نەك كارتۆن

ئازار 28, 2023
لە ئیدارەی سۆران سەرووی هەزار کەس بە فەرمی دادەمەزرێن

لە ئیدارەی سۆران سەرووی هەزار کەس بە فەرمی دادەمەزرێن

تشرینی یه‌كه‌م 26, 2022
زێدان برادۆستی: ماوەی تاپۆکردنی خانووی زێدەڕۆ بۆ ساڵێک درێژ دەکرێتەوە

بەرپرسی لقەكانی ئیدارەی سۆران دەگۆڕدرێن

كانونی دووه‌م 22, 2023
“پێشمەرگه‌بوون”، لە سەرووی هەموو جۆرە پێناسە و پۆست و پایەك…

“پێشمەرگه‌بوون”، لە سەرووی هەموو جۆرە پێناسە و پۆست و پایەك…

ئایار 20, 2023
دەستپێشخەری سەرۆکی ھەرێمی کوردستان کاردانەوەی ئەرێنی ھەبوو

دەستپێشخەری سەرۆکی ھەرێمی کوردستان کاردانەوەی ئەرێنی ھەبوو

0
سەرۆک بارزانی: دەبێت بەربەستەکانی بەردەم هەڵبژاردنەکانی هەرێمی کوردستان نەمێنن

سەرۆک بارزانی: دەبێت بەربەستەکانی بەردەم هەڵبژاردنەکانی هەرێمی کوردستان نەمێنن

0
بەغدا شەوێكی پڕ لە مەترسی بەڕێكرد

بەغدا شەوێكی پڕ لە مەترسی بەڕێكرد

0
پەیاما سەرۆک بارزانی بۆ جه‌ژنا چله‌یا هاڤینێ یا كوردێن ئێزیدی

پەیاما سەرۆک بارزانی بۆ جه‌ژنا چله‌یا هاڤینێ یا كوردێن ئێزیدی

0
تاقیكردنەوەیەك بۆ خێراتر دیاری كردنی وەرەمی شێربەنچە سەركەوتوو بوو

تاقیكردنەوەیەك بۆ خێراتر دیاری كردنی وەرەمی شێربەنچە سەركەوتوو بوو

ئایار 21, 2025
سەرۆکی حکومەت لەگەڵ سێناتۆر ئەلیسا سلۆتکین کۆبووەوە

سەرۆکی حکومەت لەگەڵ سێناتۆر ئەلیسا سلۆتکین کۆبووەوە

ئایار 21, 2025
مەسرور بارزانی بەشداریی گفتوگۆیەکی تایبەتی کۆڕبەندی وزە لە واشنتن دەکات

مەسرور بارزانی بەشداریی گفتوگۆیەکی تایبەتی کۆڕبەندی وزە لە واشنتن دەکات

ئایار 21, 2025
دوای هەڕەشە توندەكانیان ئەمریكا و ئیران كۆدەبنەوە

دوای هەڕەشە توندەكانیان ئەمریكا و ئیران كۆدەبنەوە

ئایار 21, 2025

Recent News

تاقیكردنەوەیەك بۆ خێراتر دیاری كردنی وەرەمی شێربەنچە سەركەوتوو بوو

تاقیكردنەوەیەك بۆ خێراتر دیاری كردنی وەرەمی شێربەنچە سەركەوتوو بوو

ئایار 21, 2025
سەرۆکی حکومەت لەگەڵ سێناتۆر ئەلیسا سلۆتکین کۆبووەوە

سەرۆکی حکومەت لەگەڵ سێناتۆر ئەلیسا سلۆتکین کۆبووەوە

ئایار 21, 2025
مەسرور بارزانی بەشداریی گفتوگۆیەکی تایبەتی کۆڕبەندی وزە لە واشنتن دەکات

مەسرور بارزانی بەشداریی گفتوگۆیەکی تایبەتی کۆڕبەندی وزە لە واشنتن دەکات

ئایار 21, 2025
دوای هەڕەشە توندەكانیان ئەمریكا و ئیران كۆدەبنەوە

دوای هەڕەشە توندەكانیان ئەمریكا و ئیران كۆدەبنەوە

ئایار 21, 2025

لەگەڵمانبە

دەربارەى ئێمە

دەزگای زاری كرمانجی، دەزگایەكی سەربەخۆی رۆشنبیریی و راگەیاندنە، لە 19/6/2005 لە شاری سۆران دامەزراوە. ئەم دەزگایە لە چەند بەشێكی جیاجیا پێكهاتووە و لەسەر بنەمای بێلایەنی و پیشەیی بوون مامەڵە لەگەڵ رووداوەكان دا دەكات. بەشەكانی دەزگای زاری كرمانجی پێكهاتوون لە رۆژنامەیەكی سیاسی- كۆمەڵایەتی هەفتانە بەناوی (زاری كرمانجی)، كە هەموو رۆژانی دووشەممە دەردەچێت.

بەشەکان

  • ئابوورى
  • بیروڕا
  • تەندروستى
  • جۆراوجۆر
  • جیهانى
  • دیمانە
  • ڕاپۆرت
  • سیاسەت
  • كۆمه‌ڵايه‌تى
  • کوردستانى
  • مێژوویی
  • ناوخۆ
  • نوێترین هەواڵ
  • هەفتەنامە
  • وەرزشی
  • About
  • Advertise
  • Privacy & Policy
  • Contact

COPYRIGHT | All rights reserved - Zarikrmanji.com

No Result
View All Result
  • دەسپێک
  • سیاسەت
  • ناوخۆ
  • ڕاپۆرت
  • دیمانە
  • بیروڕا
  • جۆراوجۆر
  • وەرزشی
  • مێژوویی
  • هەفتەنامە

COPYRIGHT | All rights reserved - Zarikrmanji.com