عەبدولغەفار حاجی ئەردوێلی
مێژووی زۆر جاران گەواهی ئەوەی داوە لەسەر ئەوەی كە لە هەندێ قۆناغەدا كەسایەتییەكی كوردی، بە حووكمی ئەوەی هاوسۆز بووە لەگەڵ حكومەتی مەركەزی یا ئەو دەسەڵاتەی لە كوردستان حوكمڕان بووە، لە ئاكامدا رەفتاری ئەو كەسە وایكردووە هەلی زۆر گەورە لە دەست بدرێ، كە دەكرا سوودیان لێوەر بگیرێ، كە كیانێكی كوردستانی دروستكرابووایە.
ئەگەر ئەمڕو هەرێمی كوردستان كە بۆ چەندین جارە خۆی بە پاراستنی خاكی عێراق خەریك بكات لەو بڕوایەدام ئەو جۆرە سیاسەتە دووبارە بوونەوەی ساڵانی رابردووە، بەڵام هی ئەم لە وانەیە فۆڕمێكی تازە بێت. بۆ دەبێ ئێمە ناوبژیوانی نێوان شیعە و شیعە بین یان سوننە و شیعە كە تا وەكو ئێستا دانیان بە هەقیقەتی مێژوویی و جوگرافی خاكی كوردستاندا نەناوە، تا ئێستا ئێمەین هەنگاوی خێراتر داوێین بەلای ئەوان، لە كاتێكدا باش دەزانین ئەگەر ئەوان نێوانیان خۆش بێت مەترسیان لە سەر خەڵكی كوردستان زیاتر دەبێت.
چۆن دەتوانین قسە لە سەر سەربەخۆیی كوردستان بكەین لە كاتێكدا بۆ رازی كردنی دڵی عەرەبەكان ئێمە وازمان لە دیاركردنی مافی چارەنووسی هێناوە لە دەستووری عێراقدا. دەبێت هەوڵبدرێت یەكگرتووی خەڵكی كوردستان دروست بكرێت، هەوڵبدرێت لە دۆستەكانمان بگەیەین كە تەنیا چارەسەری كێشەكانی عێراق دابەشكردنە. ئەو كات كوردستانیش پێگەیەكی سەقامگیری ئەوان دەبێت. ئێمە كورد دەبێ زیاتر ناسنامەی خۆمان بناسێنین و خۆمان زەقتر بكەینەوە.
هەروەها تێیان بگەیەنین كە دەكرێ كوردستان لە سەنتەری ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست ببێتەوە سەنگەری پاراستنی بەرژەوەندییەكانی ئەوان، پێمان خۆشبێت یان نا عێراق یەكێكە لەو (٢٢) وڵاتە عەرەبییە جا هەر ناوێكی لێبنرێت هەر عەرەبییە، دەبێ زاتی ئەوەمان هەبێت زەقتر لە بەرامبەر ئەوانە قسە بكەین، بۆ ئەوەی كەس پێمان نەڵێ ئێوە خۆتان لە بەرامبەر خەڵك بە كەم دەزانن.
ئێمە كورد شانازی بە خۆمانەوە دەكەین كە كوردین، هەرچەندە ئێمەی كوردستانی بە خواستی خۆمان نەكەوتووینەتە سەر عێراق كە هەندە پەرۆشی یەكپارچەیی خاكی عێراق بین، دەبێ لە خەمی سەربەخۆییدا بین، نەك یەكپارچەیی و ناو بژیوانی عێراقی، كە بەداخەوە بەشێك لە سەركردەكانی ئەم وڵاتە بە روونی مافەكانی هەرێمی كوردستانیان پێشەل كردووەو تا ئێستاش لەسەر ئەو سیاسەتە شۆڤێنیەیان بەردەوامن و تورسكایەكی كەم ببینن بەرامبەر كورد دەوستنەوە”.
لەكاتێكدا نزیكترین ترس لە عێراق درووست بێت سەركردەكانیان پەنا بۆ سەرۆك بارزانی و سەركردایەتی كورد دەهێنن، بۆ ئەوەی چارەسەریان بۆ بكرێت و هەرێمی كوردستان وەك پەناگەیەك دەزانن لەكاتی هەڵاتن و خۆشاردنەوەیان لەترسی ئاڵۆزییەكانی شەقامی عێڕاقی.