رێبوار حەمەلاو شوانی
بەو پێیەی هەرێمی كوردستان كەوتۆتە ناوچەیەكی هەستیار و پڕكێشە و ململانێیەوە ئەوەش وایكردووە كاریگەری زۆریش لە سەر هەرێمی كوردستان لە رووی سیاسی و ئابووری و ئەمنییەوە هەبێت، رووداو و پێشهاتەكانی بەتایبەت شەڕی ئۆكراینا و ئینجا كێشەی ئێران و دەستوەردانەكانی لەناوچەكە و بەتایبەت عێراق وایانكردووە كەشێكی زۆر پڕ ئاڵۆزیی بێتە ئاراوە، دیپلۆماسی و سیاسەتی ورد بینانەی سەركردایەتیی گەلی كودستان شێوازی مامەڵەكردنی لەگەڵ هاوكێشەكان توانیوێتی سەركەوتووانە قەوارەی كوردستان و دەستكەوتەكانی لە هەڕەشە و مەترسییەكان بەتایبەت گوشارەكانی ئێران و دەستوەرەدانەكانی لە عێراق و كاریگەرییەكانی لە سەر هەرێمی كوردستان بپارێزێت .
هەروەها پێگە و جوگرافیای هەرێمی كوردستان لە رووی سیاسی، سەربازی و ئابوورییەوە هەروەها ئەو رۆڵەی لە دابینكردنی سەقامگیری و ئاسایش لەسەر ئاستی ناوچەكە بینیویەتی، كاریگەری راستەوخۆی لەسەر سەقامگیری ئەوروپا و جیهان هەبووە، بەتایبەت لە رووبەڕووبوونەوەی تیرۆر، ئەمەش وایكردووە ببێتە شوێنێكی گرنگ لە جیهان و بووەتە هۆی ئەوەی بۆچوون و تێڕوانینی بەرپرسانی باڵای ئەوروپا و وڵاتانی جیهانەوە گرنگ بێت.
هەروەها متمانە نێودەوڵەتیی و پەیوەندییەكانیان لەگەڵ هەرێمی كوردستان و بە شێوەیەكی گشتی و سەردان و بانگهێشتە فەرمییەكان لە سەر ئاستی ناوچەیی و نێودەوڵەتییەكان ، ئاماژە و كاریگەرییەكی ئەرێنی لە سەر پارێزگاری كرد لە سەر هەرێمی كوردستان داوە، بەتایبەت لە سەر ئاستی عێراقی و ناخۆییەكانیش بەهەمان شێوە وایانكردووە و شوناسی و سەنگی هەرێمی كوردستان رۆژ بە رۆژ بەرەو پێشەوە بڕوات .
بەتایبەت ئەگەر ئاماژە بە پەیوەندیییەكانی سەرۆكی هەرێم و سەرۆكی حكوومەتی هەرێمی كوردستان لەگەڵ وڵاتانی وەك توركیا و كەنداو بكەین ، چ لە رووی هەناردەكردنی نەوت و بەرهەمە نا نەوتییەكان و بازرگانی و كوردستان وەك شوێنێكی متمانەپێكراو و سەقامگیر وایكردووە ڕاستەوخۆ كاریگەری لە سەر قورسایی و سەنگی هەرێمی كوردستان و پەیوەندییەكانی دابنێت، ئەوەش دەرخەری ئەو راستییەیە هەرێمی كوردستان دیپلۆماسی وهێزی نەرمی سەركەوتوو بووە بۆ مامەڵەكردن لەگەڵ هاوكێشەكان و وڵاتانی دراوسێ ئەویش بە لەبەرچاوگڕتنی بەرژەوەندییە باڵاكانی هەرێمی كوردستان وهاوبەش لەگەڵ وڵاتانی تر .
هەروەها هەرێمی كوردستان لە ناوچەكە پێگەی تایبەتی و بەهێزی خۆی هەیە و دەوڵەمەندیشە بە نەوت و گاز و ئەمەش وای كردووە وڵاتان خۆیان كار بكەن بۆ بەرەوپێشبردنی پێوەندییەكانیان لەگەڵ كوردستان.
با ئەمەیشمان لەیاد نەچێت هەولێری پایتەختی هەرێمی كوردستان تاكە هەرێم و شارە لە نێو عێراقدا ، تیایدا تاران باڵادەست نییە و، جگە لەمەیش سەركردە و سیاسەتمەدار و كەسایەتییە ناودارەكانی پێكهاتەی سوننەی و لایەنەكانی تر و هەزاران پەنابەر و ئاوارە ، ڕوویان كردۆتە هەولێر و وەك نەواەیەكی ئارام تیایدا حەساونەتەوە. ئەو تایبەتمەندییەی هەولێریش، بووەتە خاڵێكی سەرنجڕاكێش وڵاتانی زڵهێزی وەك ئەمریكا و فەرەنسا و بریتانیا و ئەڵمانیا، وڵاتانی كەنداو و ناوچەكە كە هەموویان خوازیاری پەیوەندییەكی باش لەگەڵ حكوومەتی هەرێمی دابنێت و كۆنسوڵخانەی گشتیشی لە هەولێری پایتەخت بكاتەوە. لە ئەنجامدا با ئەو ڕاستییە لەبەرچاو بگرین كەوا هەموو كاتێك بە شەڕ و پێكدادان ئامانجەكان ناپێكرێن بەڵكوو زۆر جار هەوڵ و كۆششە دییلۆماسییەكان و دانوستانەكانی سەر مێز و كۆبوونەوه داخراوەكان، دەبنە هۆكاری پێكانی ئامانجەكان. خۆشبەختانە هەوڵەكانی سەرۆكی هەرێم و سەرۆكی حكوومەتی هەرێمی كوردستان توانایەكی باشیان هەبووە بۆ بەرەو پێشبڕدنی پەیوەندییەكان كوردستان و وڵاتانی ناوچەكە و جیهانیش وئەوەش ئاماژەیە بە سەركەوتوویی هێزی نەرمی بارزانییە لە مامەڵەكردن لەگەڵ پێشهات و هاوكێشەكانی ناوچەكە ،لە هەمانكاتیشدا ، پێویستە چەكی دپیلۆماسی بكرێتە كاریگەرترین چەكی هاوچەرخ، چونكە لە ڕابردوودا نەبوونی ئەو چەكە بۆتە مایەی زیانگەیاندن بە كورد و نەگەیشتن بە ئامانجەرەواكانی یان دروستبوونی كۆسپ و كێشە لەلایەن داگیركەران و دوژمنانییەوە ..